TÜBİTAK 4006 Bilim Fuarlarındaki Dil Projelerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 2, 892 - 909, 28.12.2022

Atilla Dilekçi

https://doi.org/10.51460/baebd.1134181

Öz

Bu araştırmada Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) 4006 Bilim Fuarlarındaki dil projelerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma durum çalışmasına göre yapılmıştır. Bunun için önce ortaokul ve liselerdeki bilim fuarları gözlenmiş ve dil projelerini yapan öğrenci ve öğretmenler ile görüşmeler yapılmıştır. Araştırma sonucunda 9 bilim fuarı, 191 proje olduğu ve bunların 24’ünun Türkçe dersi projesi ile ilgili olduğu gözlemlenmiştir. Bu projelerde 18 öğretmenin danışmanlık yaptığı ve 84 öğrencinin görev aldığı belirlenmiştir. Bu projeler birbirine yakın sayıda tasarım, araştırma ve inceleme türündedir. Araştırma konuları daha çok edebi eser ve sözvarlığı çalışmalarıdır. Öğrencilerin proje konularını merak ettiklerinden dolayı projelere katıldıkları belirlenmiştir. Yine öğrencilerin proje konusu seçiminde konunun önemliliği ve merakları etkili olmuştur. Öğrenciler proje araştırma sürecinde konu ile ilgili kaynakları taradıklarını ve iş birliği yaptıklarını belirtmişlerdir. Danışman öğretmenlere göre öğrenciler daha çok internet üzerinden kaynakları araştırmışlardır. Öğretmen ve öğrenciler proje yapma sürecinde genellikle herhangi bir sorun yaşamamışlardır. Araştırmaya katılan öğretmen ve öğrencilerin az bir bölümünün verilerin toplanmasında sorun yaşadıkları belirlenmiştir. Bu projelerin öğrencilerin araştırma, iletişim, iş birliği, tasarım ve eleştirel düşünme becerilerini geliştirdiği ve aynı zamanda konuya ilişkin bilgi düzeylerini de arttırdığı belirlenmiştir. TÜBİTAK 4006 Bilim Fuarı sayısının artırılması, bilimsel araştırma proje süreçlerine ilişkin öğretmenlerin eğitilmesi ve öğrencilerin projelere katılımlarının teşvik edilmesi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

proje, bilim fuarları, dil eğitimi, türkçe dersi projeleri, türk dili ve edebiyatı projeleri

Kaynakça

• Avcı, E. ve Su Özenir, Ö. (2018). Bilim fuarları sürecinin yürütücü öğretmenler gözünden değerlendirilmesi, İlköğretim Online, 17(3), 1672-1690. doi: 10.17051/ilkonline.2018.466417
• Avcı, E., Su-Özenir, Ö. ve Yücel, E. (2016). TÜBİTAK ortaöğretim öğrencileri araştırma projeleri yarışmasına katılan öğrencilerin yarışma sonrası kazanımlarının incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(3), 1-21.
• Baki, A. ve Bütüner, S. Ö. (2009). Kırsal kesimdeki bir ilköğretim okulunda proje yürütme sürecinden yansımalar. İlköğretim Online, 8(1), 146-158.
• Balcı, E. (2019). TÜBİTAK 4006 bilim fuarlarının değerlendirilmesi: Polatlı örneği. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Bozdemir, E. (2018). TÜBİTAK Bilim Fuarlarında yapılan projelerin öğrenciler üzerindeki etkililiğinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Bultitude, K., McDonald, D. ve Custead, S. (2011). The rise and rise of science festivals: an international review of organised events to celebrate science. International Journal of Science Education, 1(2), 165-188.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. A., Karadeniz Ş. ve Demirel, F. (2021). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Camcı, S. (2008). Bilim şenliğine katılan ve katılmayan öğrencilerin bilim ve bilim insanlarına yönelik ilgi ve imajlarının karşılaştırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çetin, O. ve Şengezer, B. (2013). Ortaokul öğrencilerinin proje çalışmalarına ilişkin görüşleri. Ege Eğitim Dergisi, 14(1), 24-49.
• Çolakoğlu, M. H. (2018). TÜBİTAK 4006 bilim fuarları desteğinin eğitim ve öğretime katkısı. Bilim, Teknoloji, Mühendislik, Matematik ve Sanat Eğitimi Dergisi, 1(1), 48-63.
• Dilekçi, A. ve Karatay H. (2021). Türkçe dersi öğretim programlarında 21. yüzyıl becerileri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 10(4), 1430-1444.
• Fallik, O., Eylon, B-S. ve Rosenfeld, S. (2008). Motivating teachers to enact free-choice project-based learning in science and technology (PBLSAT): Effects of a professional development model. Journal of Science Teacher Education, 19(6), 565–591.
• Günbey, E. ve Değirmençay, Ş. A. (2021). 4006 TÜBİTAK bilim fuarı hakkında öğrenci görüşleri: Giresun ili örneği. Fen, Matematik, Girişimcilik ve Teknoloji Eğitimi Dergisi, 4(3), 171-188.
• Karadeniz, O. ve Ata, B. (2013). Sosyal bilgiler dersinde proje fuarının kullanılmasına ilişkin öğrenci görüşleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(14), 375-410.
• Okuyucu, M. A. (2019). 4006-TÜBİTAK bilim fuarına ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. International Journal of Social Sciences and Education Research, 5(2), 202-218.
• Özel, M. ve Akyol, C. (2016). Bu benim eserim projeleri hazırlamada karşılaşılan sorunlar, nedenleri ve çözüm önerileri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(1), 141-173.
• Öztuna-Kaplan, A. ve Diker-Coşkun, Y. (2012). Proje tabanlı öğretim uygulamalarında karşılaşılan güçlükler ve çözüm önerilerine yönelik bir eylem araştırması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 137-159.
• Sontay, G., Anar, F. ve Karamustafaoğlu, O. (2019). 4006-TÜBİTAK bilim fuarı’na katılan ortaokul öğrencilerinin bilim fuarı hakkındaki görüşleri. International e-Journal of Educational Studies 3(5), 16-28.
• Sözer, Y. (2017). TÜBİTAK ortaöğretim öğrencileri araştırma projeleri yarışmasına katılan öğrencilerin edindikleri kazanımların değerlendirilmesi. Electronic Journal of Education Sciences, 6(11), 49-77.
• Şahin, E. ve Çelikkanlı, N. Ö. (2014). Bir ortaöğretim kurumunda gerçekleştirilen bilim sergisinin sergide görev alan öğrenciler üzerindeki etkileri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 8(2), 71-97.
• Şahin, Ş. (2012). Bilim şenliklerinin 10. sınıf öğrencilerinin kimya dersine yönelik tutumlarına olan etkisi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 89-103.
• Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu [TÜBİTAK]. (2017). 4006-TÜBİTAK bilim fuarları destekleme programı usul ve esasları. Ankara: Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Başkanlığı.
• Ural-Keleş, P. ve Soyuçok, H. (2020). TÜBİTAK 4006 bilim fuarlarına fen projeleriyle katılan öğrencilerin bilim fuarları hakkındaki görüşleri. Trakya Eğitim Dergisi, 10(2), 361-377.
• Yavuz, S., Büyükekşi, C. ve Işık Büyükekşi, S. (2014). Bilim şenliğinin bilimsel inanışlar üzerine etkisi. Karaelmas Journal of Educational Sciences, 2, 168-174.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, H. İ. (2017). Bilim şenliklerinin ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin problem çözme becerilerine etkisi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 390-409.
• Yıldırım, H. İ. (2020). Bilim fuarında projeyle yer alan öğrencilerin ve danışman öğretmenlerin bilim fuarına ilişkin görüşleri. e- Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7, 28-51. doi:10.30900/kafkasegt.677181
• Yıldırım, H. İ. ve Şensoy, Ö (2016). Bilim şenliklerinin 6. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersine yönelik tutumlarına etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 14(1), 23-40.