Determining the Opinions and Suggestions of Administrators on Inclusive Education

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 2, 1210 - 1227, 28.12.2022

Mehmet İnce , Hasan Hüseyin Yıldırım , Seda Karakaşoğlu

https://doi.org/10.51460/baebd.1178931

Cited By: 4

Öz

The concept of inclusion, whose quality and effectiveness has been the subject of debate in recent years, is an education model that argues that the best educational environment for children with special needs is the general education classroom and that they should receive the support they need without leaving their peers in the classroom. Stakeholders such as teachers, families, school managers, and academics have various roles and responsibilities in integrating. In this context, the aim of this research is to determine the opinions and suggestions of the principals and assistant principals working in official pre-schools under the Ministry of National Education on inclusion. For this purpose, the research was carried out as a holistic single case study from qualitative research methods. Purposive sampling method was used to determine the participants of the study. In this sense, 20 school managers with special needs students in their schools, working in pre-school institutions and participating in the research voluntarily were included in the research. The data of the research were collected with semi-structured interview questions. The obtained data were analyzed by content analysis. At the end of the research, the school managers views on inclusion were gathered under five main themes. These themes are; individuals with special needs, the current situation, the effects of inclusion, the role of school managers, expectations and suggestions.

Anahtar Kelimeler

Inclusion, Mainstreaming, School Manager, Case Study.

Okul Yöneticilerinin Bütünleştirme Uygulamalarına İlişkin Görüş ve Önerilerinin Belirlenmesi

Öz

Son yıllarda araştırmalar niteliği ve etkiliği tartışma konusu olan bütünleştirme kavramı, özel gereksinimli çocuklar için en iyi eğitim ortamının genel eğitim sınıfı olduğunu ve gereksinim duydukları desteğin sınıf içinde akranlarından ayrılmadan almaları gerektiğini savunan bir eğitim modelidir. Bütünleştirmenin başarılı bir şekilde uygulanması için öğretmenler, aileler, okul yöneticileri, akademisyenler gibi paydaşlara çeşitli rol ve sorumluluklar düşmektedir. Bu bağlamda araştırmanın amacı Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmi okul öncesi görev yapan müdür ve müdür yardımcılarının bütünleştirmeye ilişkin görüş ve önerilerini belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden bütüncül tek durum çalışması olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın katılımcılarının belirlenmesinde amaçlı örneklem yöntemi kullanılmıştır. Bu anlamda okullarında özel gereksinimli öğrenci bulunan, okul öncesi kurumlarda görev yapan ve araştırmaya gönüllü olarak katılan 20 okul yöneticisi araştırmaya dahil edilmiştir. Araştırmanın verileri yarı yapılandırılmış görüşme soruları ile toplanmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Araştırmanın sonunda okul yöneticilerinin bütünleştirmeye ilişkin görüşleri beş ana tema altında toplanmıştır. Bu temalar; özel gereksinimli bireyler, güncel durum, bütünleştirmenin etkileri, okul yöneticilerinin rolü, beklenti ve önerilerdir. Araştırmanın sonunda okul yöneticileri, bütünleştirmeye yönelik olarak Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı (BEP) hazırladıklarını, destek eğitim odası açtıklarını, aile eğitimleri düzenlediklerini ve okulda farkındalık eğitimi ile ilgili çalışmalar yaptıklarını belirtmişlerdir. Ayrıca materyallerin yetersiz olduğunu, olumsuz tutumların ve bilgi kirliliği olduğunu bildirmişlerdir. Bütünleştirmenin etkilerine ilişkin olarak farklılıklara saygı, bütünlük, farkındalık gibi olumlu etkilene değinmişlerdir. Okul yöneticilerinin bütünleştirmedeki rol ve sorumluluklarının ailelerle iletişim, koordinasyon, denetim, materyal temini ve liderlik olduğunu ifade etmişlerdir. Son olarak ailelere, politika yapıcılara, akademisyenlere, öğretmenlere ve bakanlıklara yönelik olarak beklenti ve önerilerini dile getirmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Bütünleştirme, Kaynaştırma, Okul Yöneticisi, Durum çalışması.

Kaynakça

• Ahmetoğlu, E., Burak, Y. & Acar, İ. H. (2019). Otizmli Öğrencilerin Katıldıkları Başarılı Kaynaştırma/Bütünleştirme Yoluyla Eğitim Uygulamalarına İlişkin Öğretmenlerin Algıları. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 501-514. https://doi.org/10.32709/akusosbil.465601
• Ahmetoğlu, E., Burak, Y. & Acar, İ. H. (2019). Otizmli kaynaştırma/bütünleştirme öğrencisine yönelik his, tutum ve görüşler ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Volume 21 Supplement Issue, 231-249. https://doi.org/10.26468/trakyasobed.551104
• Allen, K. E., & Cowdery, G. E. (2015). The exceptional child: Inclusion in early childhood education (8th ed.). Cencage Learning.
• Ainscow, M., & M. César (2006). Inclusive education ten years after Salamanca: Setting the agenda. European Journal of Psychology of Education 21(3)231–238. https://www.jstor.org/stable/23421604
• Akar, H. (2019). Durum çalışması. A. Saban & A. Ersoy (Ed.), Eğitimde nitel araştırma desenleri içinde (ss. 139-176). Anı Yayıncılık.
• Ataman, A. (2003). Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitim. A. Ataman (Ed.), Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitime giriş içinde (ss. 13-28). Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Ataman, A. (2017). Özel eğitimin temelleri. A. Ataman (Ed.), Temel eğitim öğretmenleri için kaynaştırma uygulamaları ve özel eğitim içinde (ss. 3-21) Vize Yayıncılık.
• Ataman, S. (2020). Özel Eğitim faaliyetleri konulu yasal dayanaklar. R. Karabulut (Ed.). Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitim içinde (ss.273-300). Eğiten Kitap.
• Bakkaloglu, H., Sucuoğlu, B., & Özbek, A. B. (2020). Okul öncesinde özel gereksinimli olan ve normal gelişen çocukların sosyal kabul düzeylerinin incelenmesi. Elementary Education Online, 18(2), 521-538. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2019.562011
• Balçın, M. D., Coştu, F. & Mertoğlu, H. (2019). Bireyselleştirilmiş öğretim planı hazırlama becerisine sahip farklı branşlardaki öğretmen adaylarının kaynaştırma uygulamaları hakkındaki görüşleri. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1),1194-1217. http://dx.doi.org/10.23891/efdyyu.2019.158
• Baldiris-Navarro, S., Zervas, P., Fabregat Gesa, R., & Sampson, D. G. (2016). Developing teachers’ competences for designing inclusive learning experiences. Educational Technology & Society, 19(1), 17-27. https://www.jstor.org/stable/jeductechsoci.19.1.17
• Baykoç, N. ve Şahin, S. (2018). Özel eğitimin tarihi gelişimi. N. Baykoç (Ed.), Öğretmenlik programları için özel eğitim ve kaynaştırma içinde (ss.26-40). İzge Yayıncılık.
• Baena, S., Collet-Sabé, J., Garcia-Molsosa, M., & Manzano, M. (2022). More innovation, less inclusion? Debates and discussions regarding the intersectionality of innovation and inclusion in the Catalan school system: a position paper. International Journal of Inclusive Education, 26(9), 865-877. https://doi.org/10.1080/13603116.2020.1736653
• Boling, E. (2007). “Yeah, but I still don't want to deal with it”. Changes in a Teacher Candidate's Conceptions of Inclusion. Teaching Education, 18(3), 217-231. https://doi.org/10.1080/10476210701533118
• Böddi, Z., Serfőző, M., Lassu, Z. F., & Kerekes, V. (2019). İnclusion-related experience and preparedness from the aspect of Hungarian preschool teacher candidates. International Journal of Early Childhood Special Education, 11(1), 80-91. https://doi.org/10.20489/intjecse.587251
• Classen, A. I., & Westbrook, A. (2022). Professional credential program: impacting early childhood inclusive learning environments. International Journal of Inclusive Education, 26(7), 719-736. https://doi.org/10.1080/13603116.2020.1717652
• Chiner, E., and Cardona, M. C. (2013). Inclusive education in Spain: how do skills, resources, and supports affect regular education teachers’ perceptions of inclusion? International Journal of İnclusive Education, 17(5), 526-541. https://doi.org/10.1080/13603116.2012.689864
• Civelek, A. (1991). Zihinsel özürlü çocukların eğitiminde bütünleştirme yöntemi (amacı, türleri, gerektirdiği koşullar). Eğitim ve Bilim, 15(82), 47-53.
• Creswell, J. W. (2015). Beş farklı nitel araştırma yaklaşımı (M. Aydın, Çev.). M. Bütün & S.B. Demir (Eds.), Nitel araştırma yöntemleri içinde (ss. 71-112). Siyasal Kitapevi. (Orijinal kitabın yayın tarihi 2013).
• Desombre, C., Lamotte, M., & Jury, M. (2019). French teachers’ general attitude toward inclusion: The indirect effect of teacher efficacy. Educational Psychology, 39(1), 38-50. https://doi.org/10.1080/13603116.2020.1821451
• Diken, İ. H. & Batu, S. (2020). Kaynaştırmaya giriş. İ. H. Diken (Ed.), İlköğretimde kaynaştırma içinde (ss. 2-23). Pegem Akademi.
• Er Sabuncuoğlu, D. M., Çırak, Y. & Mutlu, İ. (2021). Kaynaştırma/bütünleştirme eğitimi hakkındaki görüşlerim ölçeğinin türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal, 8(2), 174-204. https://dergipark.org.tr/en/pub/husbfd/issue/64628/800373
• Erdem, R., & Güner Yıldız, N. (2017). Kaynaştırma yoluyla eğitimde öğrenci başarısı: okul müdürleriyle bir odak grup görüşmesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(2), 90-115.
• Ginner Hau, H., Selenius, H., & Björck Åkesson, E. (2022). A preschool for all children?–Swedish preschool teachers’ perspective on inclusion. International Journal of Inclusive Education, 26(10), 973-991. https://doi.org/10.1080/13603116.2020.1758805
• Gürsoy, F., Aral, N., Öz, N. S., & Aysu, B. (2019). Öğretmenlerin kaynaştırma/bütünleştirme uygulaması hakkındaki görüşleri: bir metafor çalışması [Sözlü bidiri]. 3. Uluslararası Öğretmen Eğitimi ve Akreditasyon Kongresi, TED Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
• Hernandez, D. A., Hueck, S., & Charley, C. (2016). General education and special education teachers’ attitudes towards inclusion. Journal of the American Academy of Special Education Professionals, 79, 93.
• Hernández-Torrano, D., Somerton, M., & Helmer, J. (2022). Mapping research on inclusive education since Salamanca Statement: A bibliometric review of the literature over 25 years. International Journal of Inclusive Education, 26(9), 893-912. https://doi.org/10.1080/13603116.2020.1747555
• Hutchinson, N., Minnes, P., Burbidge, J., Dods, J., Pyle, A., & Dalton, C. J. (2015). Perspectives of Canadian teacher candidates on inclusion of children with developmental disabilities: A mixed-methods study. Exceptionality Education International, 25(2), 42-64. https://doi.org/10.5206/eei.v25i2.7724
• İnce, M., & Yıkmış, A. (2021). Opinions and recommendations of academics training special education teachers about applicability of inclusion in Turkey. International Education Studies, 14(11), 54-74. https://doi.org/10.5539/ies.v14n11p54
• Karabulut, H. A., Uçar, A. S., Yılmaz, Y., & Uçar, K. (2021). Öğretmenlerin kaynaştırma kavramına ilişkin metaforik algıları. Journal of Economics and Social Research, 8(16), 1-17.
• Karabulut, A. (2018). Bütünleştirmede destekleyici özel eğitim hizmetleri: Danışmanlık, sınıf içi destek ve kaynak oda. M. Çitil (Ed.), Özel eğitimde bütünleştirme içinde, (ss. 41-54). Vize Akademik.
• Karabulut., H. A. (2021). Kaynaştırma/bütünleştirme ve destek özel eğitim hizmetleri: A. Doğanay- Bilgi ve Ö. Gürel-Selimoğlu (Ed.). Özel eğitim ve kaynaştırma içinde (ss. 209 -234). Lisans Yayıncılık.
• Kargın, T. (2009). Özel gereksinimi olan öğrencilerin yerleştirilmesi ve BEP. A. G. Akçamete (Ed.), Özel eğitim içinde (ss. 77-109). KÖK Yayıncılık
• Keser, F. (2016). Özel gereksinimli bireylerin aldıkları destek hizmetlerin bütünleştirme uygulamaları açısından incelenmesi (Tez Numarası: 429932) [Yüksek Lisans Tezi, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Keser, F., & Düzkantar, A. (2019). Bir alanyazın taraması: Öğretmen yeterliliklerinin bütünleştirme uygulamaları açısından incelenmesi. Journal of International Social Research, 12(65), 841-849. https://doi.org/10.17719/jisr.2019.3496
• Ketenoğlu Kayabaşı, Z. E. (2020). Teachers’ opinions on inclusive education. International Journal of Psychology and Educational Studies, 7(4), 27-36. https://doi.org/10.17220/ijpes.2020.04.003
• Kayılı, G., Koçyiğit, S., Yıldırım Doğru, S. S., & Çiftçi, S. (2010). Kaynaştırma eğitimi dersinin okul öncesi öğretmeni adaylarının kaynaştırmaya ilişkin görüşlerine etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(20), 48-65. https://dergipark.org.tr/en/pub/maeuefd/issue/19393/205962
• Killoran, I., Woronko, D., & Zaretsky, H. (2014). Exploring preservice teachers' attitudes towards inclusion. International Journal Of İnclusive Education, 18(4), 427-442. https://doi.org10.1080/13603116.2013.784367
• Leonard, N. M., & Smyth, S. (2022). Does training matter? Exploring teachers’ attitudes towards the inclusion of children with autism spectrum disorder in mainstream education in Ireland. International journal of inclusive education, 26(7), 737-751. https://doi.org/10.1080/13603116.2020.1718221
• Loreman, T., Deppeler, J., & Harvey, D. (2011). Inclusive education: Supporting diversity in the classroom. Allen and Unwin.
• Loreman, T. (2013). Measuring inclusive education outcomes in Alberta, Canada. International Journal of Inclusive Education, 18(5), 459-483. https://doi.org/10.1080/13603116.2013.788223
• McKenzie, J. R. (2016). Perceptions of inclusion factors by general education teachers and administrators[Unpublished doctoral dissertation]. Walden University.
• Melekoğlu, M. A. (2013). Özel gereksinimli öğrencilerle yürütülen etkileşim projesinin genel eğitim öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamalarına yönelik olumlu tutum ve farkındalık geliştirmeleri üzerindeki etkilerinin belirlenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(2), 1053-1077.
• Melekoğlu, M.A. (2018). Özel eğitimde yerleştirilme yaklaşımları ve en az sınırlandırılmış eğitim ortamı. M. Çitil (Ed.), Özel eğitimde bütünleştirme (ss. 21-37). Vize Akademik.
• Nichols, S., & Sheffield, A. N. (2014). Is there an elephant in the room? Considerations that administrators tend to forget when facilitating inclusive practices among general and special education teachers. National Forum of Applied Educational Research Journal, 27(1/2), 31-44.
• Önder, S. (2021). Bütünleştirmenin uygulanabilirliği ile ilgili sınıf öğretmenlerinin ve özel eğitim öğretmenlerinin görüşlerinin incelenmesi (Tez Numarası: 688326) [Yüksek Lisans Tezi, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Robinson, G. (2017). Perceptions and attitudes of general and special education teachers toward collaborative teaching (Doctoral dissertation). Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses database (UMI No.10622862)
• Salend, J. S. (2008). Creating inclusive classrooms: Effective and reflective practices 4. PrenticeHall.
• Saloviita, T. (2020). Attitudes of teachers towards inclusive education in Finland. Scandinavian Journal of Educational Research, 64(2), 270-282. https://doi.org/10.1080/00313831.2018.1541819
• Saygın, M. (2015). Mesleki eğitimde bütünleştirme uygulamalarının değerlendirilmesi (Sincan İMKB Ticaret Meslek Lisesi örneği) (Tez Numarası: 378260) [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Solis, M., Vaughn, S., Swanson, E., & Mcculley, L. (2012). Collaborative models of instruction: The empirical foundations of inclusion and co-teaching. Psychology in the Schools, 49(5), 498-510. https://doi.org/10.1002/pits.21606
• Sucuoğlu B. (2006). Etkili kaynaştırma uygulamaları. Ekinoks Yayınları.
• Şahbaz, Ü., Atılgan, H. & Aydemir, D. (2018). Bütünleştirmenin özel gereksinimli çocuklar üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik ölçek uyarlama çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(6), 1843-1850. https://doi.org/10.24106/kefdergi.2202
• Şahbaz, Ü., Atılgan, H. & Aşıkoğlu Aydemir, D. (2019). Bütünleştirmenin normal gelişim gösteren çocuklar üzerindeki etkisi ölçeğinin Türkçe formunun uyarlama çalışması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (52), 165-184. https://doi.org/10.21764/maeuefd.583509
• Thomas, G., Walker, D., & Webb, J. (2001). The making of the inclusive school. Routledge.
• UNESCO (1994). The Salamanca Statement and Framework for Action on Special Needs Education. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000098427
• UNESCO (2000). Education for all: Meeting our collective commitments. Notes on the dakar framework for action. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000121147
• UNESCO (2006). United nations convention on the rights of persons with disabilities. https://www.un.org/development/desa/disabilities/convention-on-the-rights-of-persons-with-disabilities.html
• UNESCO (2008). Inclusive education: The way of the future. Conclusions and recommendations of the 48th session of the International Conference on Education (ICE), Geneva, 25–28 November 2008. Geneva, Switzerland. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000180629
• UNESCO (2015). 2030 sürdürülebilir kalkınma hedefleri. https://www.unesco.org.tr/Pages/108/219/S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir-Kalk%C4%B1nma-2030-Hedefleri-%C4%B0htisas-Komitesi
• Vaughn, S., Bos, C., & Schumm, J. S. (2000). Teaching exceptional diverse, and at risk students in the general elementary classroom. Allyn & Bacon
• Yao, X., Liu, C., Wang, J., Du, L., & Xin, W. (2021). Chinese class teachers’ views of the effects of inclusive education for children with developmental disabilities: A qualitative study. International Journal of Inclusive Education, 25(4), 429-444. https://doi.org/10.1080/13603116.2018.1557269
• Yazıcıoğlu, T., & Sümer-Dodur, H. M. (2021). Okulların bütünleştirme uygulamalarına yönelik yeterlilik ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlilik çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi 22(4), 847-870. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.741524
• Yener, C., & Dayı, E. (2021). Kaynaştırma öğrencileri ile çalışma yapan uzmanlar arasındaki bep sürecindeki iş birliğinin uzman ve aile görüşlerine dayalı olarak belirlenmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 11(1), 76-93. https://doi.org/10.24315/tred.648737
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, E., & Batu, E. S. (2016). Farklı branştan ilkokul öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı, yasal düzenlemeler ve kaynaştırma uygulamaları hakkındaki Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 17(03), 247-268. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.267316
• Yurttaş, A. & Aksu, A. (2022). Liderlik stilleri, okul kültürü ve okul dinamizmi ilişkisi. e-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 9(2), 581-602. https://doi.org/10.30900/kafkasegt.1028940
• Zeybek, Ö. (2015). İlköğretim okullarındaki İngilizce öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamalarına ilişkin görüş ve önerileri (Tez Numarası: 388883) [Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Zwane, S. L., & Malale, M. M. (2018). Investigating barriers teachers face in the implementation of inclusive education in high schools in Gege branch. Swaziland. African Journal of Disability, 7(1) 1-12. https://hdl.handle.net/10520/EJC-136685f7eb
• Xu, S. Q., & Cooper, P. (2022). Mainstream teachers’ perceptions of individual differences among students in inclusive education settings of China. International Journal of Inclusive Education, 26(8), 815-833. https://doi.org/10.1080/13603116.2020.1735541