ABD VE ÇİN ARASINDAKİ TİCARET SAVAŞI: REKABET GÜCÜ VE REEL KUR AÇISINDAN BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2020, Cilt: 20 Sayı: 4, 781 - 805, 31.12.2020

Ziya Çağlar Yurttançıkmaz , Ömer Selçuk Emsen

https://doi.org/10.11616/basbed.v20i58861.684405

Öz

Çin ile ABD arasında ortaya çıkan ticaret savaşı olgusu, tarihsel köken itibarıyla neo-merkantilizm olarak adlandırılmaktadır. ABD uyguladığı merkantilist politika uygulamaları ile ekonomisini koruma amacı gütmektedir. ABD’nin iddiası, Çin’in haksız rekabet unsurları ile dış ticarette aleyhte bir yapı ortaya çıkardığı yönündedir. Çin ise ABD’nin merdiveni itme güdüsü ile kendini korumaya çalıştığını vurgulamaktadır. Çalışmada ABD’nin argümanı olan kura dayalı rekabet olgusu ile Çin’in maliyete dayalı rekabet konusu ekonometrik analizlere tabi tutulmuştur. Elde edilen analiz sonuçlarına göre Çin’in ABD ile olan dış ticaretinde çeşitli mamul eşya (SITC-8) grubunda en yüksek rekabet gücüne sahiptir. Bunu sırasıyla, başlıca sınıflara ayrılan işlenmiş mallar (SITC-6), makine ve taşıt araçları (SITC-7) mal grupları takip etmektedir. Elde edilen bulgularda Çin’in sadece döviz kuruna dayalı bir rekabet gücü olmadığı; sermaye birikimi ve rekabet gücündeki iyileşmelerin ihracatını artırmada önemli rol oynadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ticaret Savaşları, Rekabet Gücü, Zaman Serisi Analizi

Kaynakça

• Abiad, A., Baris, K. Bernabe, J.A., Bertulfo, R., Paul Neilmer Feliciano, Mahinthan J. and Mercer-Blackman V. (2018), The Impact of Trade Conflict on Developing Asia, ADB Economic Working Paper Series, s.1-44.
• Acemoğlu, D. ve Robinson, J.A. (2014), Ulusların Düşüşü: Güç, Zenginlik ve Yoksulluğun Kökenleri, (Çev. F. R. Velioğlu), İstanbul, Doğan Kitap.
• Aizuddin, M., Seong, L.B., Yong D., Wen Huei C., Naga R., Kiesha and Kho C. (2018), Escalating Trade Tensions and Potential Spillovers to Malaysia, Bank Negara Malaysia Quarterly Bulletin, s.19-25.
• Aksu, H., Aydemir, A.F., Karaköy, Ç. Yurttançıkmaz, Z.Ç. ve Emsen, Ö.S. (2018), Çin Ekonomisinde Büyümenin Sürdürülebilirliği: Yüksek Teknolojik Mal İhracatının Belirleyicileri, Cumhuriyet Üniversitesi İİBF Dergisi, 19(2), s. 214-225.
• Altıntaş, N. ve Akpolat A.G. (2013), Tekstil Sektöründe Avrupa Birliği ile Türkiye Arasındaki Rekabet Analizi, Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(6), s. 33-42.
• Amiti, M., Redding S.J. ve Weinstein D. (2019), The Impact of the 2018 Trade War on U.S. Prices and Welfare, NBER Working Paper, No: 25672, s. 1-39.
• Balassa, B. (1965), Trade liberalization and revealed comparative advantage, Manchester School of Economic and Social Studies, 33, s.99-123.
• Bekkers, E., Francosi J., Nelson D. (2019), Trade Wars and Trade Disputes: the Role of Equity and Political Support, World Trade Institute, s.1-70.
• Bollen, J. and Rojan-Romagosa H. (2018), Trade Wars: Economic Impacts of US Tariff İncreases and Retaliations: An International Perspective, CPB Background Document, CPB Bureau of Economic Policy Analysis, s.1-44.
• Cali, M. (2018). The Impact of the US-China Trade War on East Asia, VOX CEPR Policy Portal, (Erişim: 25.11.2019; https://voxeu.org/article/impact-us-china-trade-war-east-asia).
• Caliendo, L. ve Parro, F. (2015) Estimates of the trade and welfare effects of NAFTA. Review of Economic Studies, 82(1), s. 1-44.
• Chang, H.J. (2004), Kalkınma Reçetelerinin Gerçek Yüzü, (Çev. T. A. Onmuş), İstanbul, İletişim Yayınları.
• Chang, H.J. (2015), Sanayileşmenin Gizli Tarihi, (Çev. E. Akçaoğlu), Ankara, Elif Yayınevi.
• Charbonneau, K. B. and Anthony Landry (2018), The Trade War in Numbers, Bank of Canada Staff Working Paper, (57), s.1-40.
• Chipman, J. (1969), Factor Price Equalization and the Stolper-Samuelson Theorem, International Economic Review, (10), s. 399-406.
• Chong, T.T.L. ve Li, X. (2019), Understanding China-US Trade War: Causes, Economic Impact, and the Worst-Case Scenario, Lau Chor Tak Institute of Global Economics and Finance, The Chinese University of Hong Kong, Working Paper No:71, s.1-30.
• Coase, R. H. ve Wang, N. (2015) Çin Nasıl Kapitalist Oldu?, (Çev. İ. Yılmaz), Ankara, Tarcan Matbaası.
• Cory, N. (2018). “The Worst Innovation Mercantilist Policies of 2017”, Information Technology and Innovation Foundation, s. 1-36.
• Çakmak, Ö. A. (2005), Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler ve Rekabet Gücü: Türkiye Tekstil ve Hazır Giyim Endüstrisi Üzerine Bir Uygulama, Ege Akademik Bakış Dergisi, 51(2), s. 65-76.
• Eaton, J., ve Kortum, S. (2002), Technology, Geography and Trade, Econometrica, 70(5), s.1741-1779.
• Emsen, Ö. S. (2009), Роль политики либерализма и кейнсианства в Конфуцианском и Вебленистском обществах в преодолении последствий глобального финансового кризиса (“Küresel Finansal Krizin Sonuçlarını Elimine Etmede Konfüçyen ve Veblenci Toplumlarda Liberal-Keynesyen Politikaların Rolü”), Bankovskiy Vestnik: Ejemesaçnıy Bankovskiy Jurnal, (2), s. 27-37.
• Ezell, S. J. and Atkinson, R.D. (2011) International Benchmarking of Countries’ Policies and Programs Supporting SME Manufacturers, Information Technology and Innovation Foundation, s.1-55.
• Gerni, C., Emsen, Ö.S., Gencer A.H. and Tosun B. (2018), Do Net Foreign Direct Investments Follow the Path of the Kuznets Curve and Even W-Curve?, Eurasian Business and Economics Journal, (13) s. 1-13.
• Gros, D. (2019), This is not a Trade War, it is a Struggle for Technological and Geo-strategic Dominance, CESifo Forum, Vol (20), s. 21-26.
• Guo, M., Liugang L.L., Sheng and Miaojie Y. (2018), The Day After Tomorrow: Evaluating the Burden of Trump's Trade War, Asian Economic Papers, 17(1), s. 101-120.
• Kaynak, M. (2011) Kalkınma İktisadı, Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 4. Baskı, Ankara, Gazi Kitapevi.
• Krugman, P. (1980), Scale Economies, Product Differentiation, and the Pattern of Trade, American Economic Review, s.950-959.
• Lind, J. ve Press D.G. (2018) Markets or Mercantilism? How China Secures Its Energy Supplies, International Security, 42(04), s. 170-204.
• Liu, H. (2004), The Competitiveness of Canada’s Poultry Processing Industry, Phd. Thesis, Canada, McGill University.
• Mallick, M. (2018). “US-CHINA Trade War: Analyses of Deeper Nuances and Wider Implications”, Vivekananda International Foundation, VIF Paper, September 2018.
• Meltzer, Joshua P. and Neena Shenai (2019), The US-China Economic Relationship: A Comprehensive Approach, Global Economy and Development at Brookings, American Enterprise Institute, s.1-24.
• Melitz, M. J. (2003), The Impact of Trade on Intra-Industry Reallocations and Aggregate Industry Productivity, Econometrica, 71(6), s. 1695-1725.
• Reziwanguli, Y. (2019), Çin’in ABD ve Türkiye Ekonomisi Karşısındaki Rekabet Gücü Üzerine İncelemeler, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• Seyidoğlu, H. (2013), Uluslararası İktisat: Teori, Politika ve Uygulama, Güzem Can Yayınları, İstanbul.
• Steinbock, D. (2018). “U.S.-China Trade War and Its Global Impacts”, China Quarterly of International Strategic Studies, 4(4), s.515-542.
• Yean, T. Siew, A. Kam Jia Y. and Tee Beng A. (2019), US-China Trade War: Potential Trade and Investment Spillovers into Malaysia, Asian Economic Papers, 18(3), s.117-135.
• Yurttançıkmaz, Z. Ç., Kabadayı, B. ve Emsen, Ö.S. (2014), Ekonomik Büyüme ve Rekabet Gücü Üzerine Türkiye Analizi, İstanbul University Econometrics and Statistics e-Journal, 21, s.21-46
• Zhu, Zeyan, Yang Y. and Feng S. (2018), Trade War between China and US, Advances in Social Science, Education and Humanities Research (ASSEHR), s. 423-426. World Bank (2019), World Development Indicators, Washington DC.