İMPARATORLUKTAN ULUS DEVLETE GEÇİŞ SÜRECİNDE NAMIK KEMAL’İN DÜŞÜNCE DÜNYASI

Year 2014, Issue: 8, 1083 - 1107, 01.07.2014

Kenan Özkan Gökhan Gökgöz

Abstract

Osmanlı İmparatorluğunu içine düştüğü siyasi ve sosyal krizden kurtarma çabasının bir sonucu olan “Yeni Osmanlılar” hareketi içerisinde yer alan aydınların temel sorunsallarından biri, imparatorluğun çöküşüne çare olarak düşündükleri Batı etkisindeki siyasi fikirlerin ve bunlara ilaveten “anayasa”, “parlamento”, “hukukun üstünlüğü”, “güçler ayrılığı”, “kamuoyu”, “seçim” vb. kavram ve kurumların İslami siyasal kültürün etkisi altında bulunan ve muhafazakâr karaktere sahip Osmanlı siyasal düşüncesine adaptasyonu meselesidir. Bu noktada sorunun kaynağını teşkil eden İslami siyasal düşünce aynı zamanda Osmanlı aydınları için sorunun çözümü adına çıkış noktası olmuştur. Onlar, yukarıda sıralanan Batılı kurum ve kavramların meşruiyet kaynağını İslami siyasal gelenek içerisinde aramışlar, bu sayede Osmanlı idarecileri ve toplumu için son derece yabancı olan bu kavramların benimsenmesini sağlamışlardır. “Yeni Osmanlı” düşüncesine sahip aydınlar arasında bu çaba içerisine giren isimlerin başında Namık Kemal gelmektedir. Biz bu çalışmamızda Namık Kemal’in Batılı siyasal kavram ve kurumları İslami siyasi gelenek içerisinde konumlandırma çabasına değineceğiz

Keywords

Namık Kemal, Yeni Osmanlılar, Meşrutiyet

NAMIK KEMAL’ S WORLD OF THOUGHT IN THE PROCESS OF PASSINF FROM EMPIRE TO NATION STATE

Abstract

One of the fundamental problems of intelligentsia involved in the movement of “New Ottomants”,which is the result of rescue efforts from political and social crisis that the Ottoman Empire was in, is the issue of adaptation of political views in the effect of West, which was thought cure for the collapse of empire and in addition to this, notions and institutions suc as “constitution”, “legislature”, “superiority of law”, “seperation of powers”, “public opinion”, “election” etc. Ottoman political thought which was under the effect of Islamic political culture and had conservative character. At this point, Islamic political thought which formed the source of the problem, became the point of out for he solution of problem by Ottoman intelligentsia at the same time. They searched the legality source of the above-mentioned notion and institutions in the Islamic political tradition. Thanks to this, they enabled to adopt these notions extremely strange to Ottoman administrators and society. Among intelligentsia who had thought of “New Ottomants, Namık Kemal was the leading person who went into this effort. In this study, we mentioned about the Namık Kemal’ s efforts of positioning the Western political notions and institutions in Islamic political tradition

Keywords

Namık Kemal, New Ottomants, Meşrutiyet