Research Article
BibTex RIS Cite

Truman Doktrini ve Marshall Planı’nın Türk Askeri Havacılığı Boyutuyla Değerlendirilmesi

Year 2023, , 1 - 34, 26.02.2023
https://doi.org/10.58646/bengi.1201955

Abstract

Türkiye, İkinci Dünya Harbi’ne girmemiş, ancak savaşın getirdiği olumsuz etkilerle karşı karşıya kalmıştır. Özellikle ülkenin her an harbe girme ihtimali Mihver ve Müttefik Devletlere karşı dengeli bir politika yürütmesine etki etmiştir. Türkiye’nin savaş sırasında izlediği aktif tarafsızlık politikası, savaştan sonra uluslararası alanda yalnız kalmasına yol açmıştır. Türkiye bu yalnızlık döneminde SSCB’nin Boğazlarda üs ve Doğu Anadolu’da toprak talepleri ile karşı karşıya kalmıştır. Bu ortamda Türkiye, SSCB’nin istekleri karşısında İngiltere ve ABD’nin desteğini sağlamaya çalışmıştır. Ancak Türkiye, savaş sırasında askeri ve ekonomik olarak çok yıpranan İngiltere’den aradığı desteği görememiştir. Bunun üzerine Türkiye, ABD’den yardım sağlamak için girişimlerde bulunmuştur.
Türkiye’nin siyasal yalnızlık içerisinde bulunduğu bir dönemde ABD, komünizmin yayılmasının önüne geçmek ve SSCB’yi çevrelemek maksadı ile önce Truman Doktrini, ardından da Marshall Planı’nı devreye sokarak Türkiye’nin de içerisinde yer aldığı bazı ülkelere askeri ve ekonomik yardım yapmayı öngörmüştür. Türkiye ile ABD’nin siyasi, askeri ve ekonomik çıkarları dâhilinde yapılan yardımlar, Türk Kara, Hava ve Deniz Kuvvetlerinin modernize edilmesi için kullanılmıştır. Özellikle havacılık ekseninde değerlendirildiğinde yardım programı; Türk Hava Kuvvetlerinin yeni uçak, silah ve sistemler ile donatılmasına zemin hazırlamıştır. Ayrıca ABD tarafından Türkiye’ye uçaklar yanında radar sistemleri, ikmal ve lojistik entegrasyon sistemleri gibi farklı ve nitelikli araç-gereç hibe edilmiştir. İlave etmek gerekirki yardım programı ekseninde Türk personelin eğitimi, uçak ve sistemlerin kullanımı, yabancı dil eğitimi ve hava meydanlarının yenilenmesi gibi birçok alanda kurs ve seminerler verilmiştir. Amerikan Yardım Programı çerçevesinde yapılan yardımlar önce İkinci Dünya Harbi’nin son yıllarında kullanılan uçak ve sistemlerden oluşmuştur. Zaman içerisinde bu yardımlara son sistem jet savaş uçakları da dâhil edilmiştir.
Bu çalışmada Amerikan Askeri YardımProgramı kapsamında Türk Hava Kuvvetlerine verilen pervaneli uçaklar ile silah ve sistemlerin nicel ve nitel durumuna arşiv belgeleri ve tetkik eserler çerçevesinde yer verilecektir. Ayrıca, Amerikan Yardım Programı çerçevesinde verilen uçak, silah ve sistemlerin Türkiye’nin savunma sanayii ile dış politika histerlerine etkisi değerlendirilecektir.

References

  • CDAB, BCA, 030.01./57.348.2.
  • CDAB, BCA, 030.01./57.348.2.
  • CDAB, BCA, Dosya: 400-235, Fon Kodu: 30.10.0.0, (22.06.1946).
  • CDAB, BCA, Dosya: 46223, Fon Kodu: 30.10.00, (27.04.1946).
Year 2023, , 1 - 34, 26.02.2023
https://doi.org/10.58646/bengi.1201955

Abstract

References

  • CDAB, BCA, 030.01./57.348.2.
  • CDAB, BCA, 030.01./57.348.2.
  • CDAB, BCA, Dosya: 400-235, Fon Kodu: 30.10.0.0, (22.06.1946).
  • CDAB, BCA, Dosya: 46223, Fon Kodu: 30.10.00, (27.04.1946).
There are 4 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Articles
Authors

Erdal Korkmaz 0000-0003-3260-9403

Publication Date February 26, 2023
Submission Date November 9, 2022
Published in Issue Year 2023

Cite

APA Korkmaz, E. (2023). Truman Doktrini ve Marshall Planı’nın Türk Askeri Havacılığı Boyutuyla Değerlendirilmesi. BENGİ Dünya Yörük-Türkmen Araştırmaları Dergisi, 2023(1), 1-34. https://doi.org/10.58646/bengi.1201955
AMA Korkmaz E. Truman Doktrini ve Marshall Planı’nın Türk Askeri Havacılığı Boyutuyla Değerlendirilmesi. BENGİ. February 2023;2023(1):1-34. doi:10.58646/bengi.1201955
Chicago Korkmaz, Erdal. “Truman Doktrini Ve Marshall Planı’nın Türk Askeri Havacılığı Boyutuyla Değerlendirilmesi”. BENGİ Dünya Yörük-Türkmen Araştırmaları Dergisi 2023, no. 1 (February 2023): 1-34. https://doi.org/10.58646/bengi.1201955.
EndNote Korkmaz E (February 1, 2023) Truman Doktrini ve Marshall Planı’nın Türk Askeri Havacılığı Boyutuyla Değerlendirilmesi. BENGİ Dünya Yörük-Türkmen Araştırmaları Dergisi 2023 1 1–34.
IEEE E. Korkmaz, “Truman Doktrini ve Marshall Planı’nın Türk Askeri Havacılığı Boyutuyla Değerlendirilmesi”, BENGİ, vol. 2023, no. 1, pp. 1–34, 2023, doi: 10.58646/bengi.1201955.
ISNAD Korkmaz, Erdal. “Truman Doktrini Ve Marshall Planı’nın Türk Askeri Havacılığı Boyutuyla Değerlendirilmesi”. BENGİ Dünya Yörük-Türkmen Araştırmaları Dergisi 2023/1 (February 2023), 1-34. https://doi.org/10.58646/bengi.1201955.
JAMA Korkmaz E. Truman Doktrini ve Marshall Planı’nın Türk Askeri Havacılığı Boyutuyla Değerlendirilmesi. BENGİ. 2023;2023:1–34.
MLA Korkmaz, Erdal. “Truman Doktrini Ve Marshall Planı’nın Türk Askeri Havacılığı Boyutuyla Değerlendirilmesi”. BENGİ Dünya Yörük-Türkmen Araştırmaları Dergisi, vol. 2023, no. 1, 2023, pp. 1-34, doi:10.58646/bengi.1201955.
Vancouver Korkmaz E. Truman Doktrini ve Marshall Planı’nın Türk Askeri Havacılığı Boyutuyla Değerlendirilmesi. BENGİ. 2023;2023(1):1-34.

TELİF HAKKI VE YAZAR ETİK SÖZLEŞMESİ FORMU -COPYRGHT and AUTHOR ETHİCAL DECLARATİON


Telif Hakkı Devri Formu imzalanıp, (taratılıp veya resim jpg. vs olabilir) makale başvuru esnasında Dergi sistemine yüklenmelidir.

This Copyright Agreement Form must be signed by all authors and uploaded to the Journal system (It can be scanned and sent as an image, jpg, etc.).