Sosyal Medya Sonrası Yeni Toplumsal Hareketler

Yıl 2014, Cilt: 4 Sayı: 1, 135 - 160, 23.10.2014

M Emin Babacan

https://doi.org/10.20493/bt.55255

Cited By: 17

Öz

Yaşadığımız son on yıl içerisinde ‘yeni’ iletişim araçlarının yeni bir
formu olarak sosyal medyanın etkin biçimde kullanılması yeni toplumsal hareketleri yapısal bir dönüşüme uğratarak, çok daha atomize olmuş daha “yeni” bir yapının ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Sosyal medya araçları son dönemde gerek yerel, gerekse küresel ölçekte yeni toplumsal hareketler bağlamında sıklıkla gündeme gelmektedir. Bu bağlamda sosyal medya, gerçek hayatta örgütlü bir toplumsal hareketin haberleşmesi ve örgütlenmesi
anlamında kolaylık sağlayan bir araç olarak işlev görebilmektedir. Bununla birlikte sosyal medya araçlarının yapısal özelliği ve diğer geleneksel iletişim araçlarından farklı olarak bütün etkileşimlere açık olması, onun kolaylıkla yönlendirilebilir, provoke edilebilir ve amacından saptırılabilir bir araç haline gelmesini mümkün kılmaktadır. Bu nedenle herhangi bir toplumsal hareketin başlattığı meşru ve haklı bir davranışın, sosyal medya marifetiyle amacından saptırılması kolaylıkla sağlanabilmektedir. Bu durum toplumsal hareketin kontrol mekanizmalarını zayıflatan, hatta yerel ve küresel yasal zeminde onu zor durumda bırakan bir durum olabilmektedir. Ayrıca sosyal
medyanın bilgi kirliliği ve haber dezenformasyonu anlamında çok büyük ve çok hızlı bir mecra olarak işlev görmesi, yeni sosyal hareketlerin varoluş zeminine ilişkin gerçekliği öldüren bir süreci beslemektedir. Bütün bu yönleriyle günümüzde yeni toplumsal hareketlerin sosyal medya sonrası toplumla sağlıklı bir ilişki kurabilmesi, toplumsal değişim ve dönüşüm gerçekleştirebilme gücüne sahip olması düşüncesi, oldukça naif bir algı olarak kalmaktadır. Bu kapsamda çalışmanın amacı, sosyal medya araçlarının Mayıs-Haziran 2013 döneminde Türkiye’de yaşanan ‘Gezi parkı olayları’ olarak adlandırılan süreçte nasıl kullanıldığı ve yukarıda belirtildiği biçimde gerçeklik zemininin farklılaştırılmasında nasıl bir araç olarak işlev gördüğünü teorik düzeyde ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler

Toplumsal Hareketler, Yeni Toplumsal Hareketler, Sosyal Medya.

Kaynakça

• Anderson, Perry (2005) Postmodernitenin Kökenleri, Çev; Elçin Gen,
• İstanbul, İletişim Yay.
• Crossley, N. (2002). Making Sense of Social Movements. Philadelphia:
• Open University Press.
• Çetinkaya, Y., Doğan (2008) Toplumsal Hareketler; Tarih, Teori ve Deneyim,
• İstanbul, İletişim Yay.
• Çoban, Barış (2011) Toplumsal Hareketler ve Yeni AlternatifRadikal
• Medyalar, Yeditepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Sayı 14
• Ete, Hatem ve Coşkun Taştan (2013) Kurgu ile Gerçeklik Arasında Gezi
• Eylemleri, Ankara Seta Yay.
• Foucault M. (2005) Özne ve İktidar, Çev; Işık Ergüden, Osman Akınhay
• , İstanbul, Ayrıntı Yay.
• Foweraker, J. (1995). Theorizing social movements. Pluto Press.
• Funk, Rainer (2013) Ben ve Biz; Postmodern İnsanın Psikanalizi, Çev;
• Çağlar Tanyeri, 3. Baskı, İstanbul, Yapı Kredi Yay.
• Harvey, David (2003) Postmodernliğin Durumu, Çev: Sungur Savran,
• İstanbul, Metis Yay.
• Karagöz, Kezban (2013) İletişim ve Diplomasi, Basın-Yayın ve Enformasyon
• Genel Müdürlüğü, Yıl 1, Sayı 1, s. 131-156.
• Mazlumder Gezi Parkı Olayları Raporu (2013) Ed; Ümran Sırımsı Candemir,
• Mehmet İzmir, İstanbul
• Niedzviecki, Hal (2011) Ben Özelim; Bireylik Nasıl Yeni Konformizm
• Haline Geldi, Çev: Sibel Erduman, İstanbul, Ayrıntı Yay.
• OFFE, C. (1999), “Yeni Sosyal Hareketler: Kurumsal Politikanın Sınırlarının
• Zorlanması”, Yeni Sosyal Hareketler, Ed; Kenan Çayır, İstanbul,
• Kaknüs Yayınları.
• Önder, T., (2003), Ekoloji, Toplum ve Siyaset, Ankara, Odak Yayınevi.
• Touraine, Alain (2004) Modernliğin Eleştirisi, Çev; Hülya Tufan, İstanbul,
• Yapı Kredi Yay
• Toprak, A.ve d., (2009) Facebook; Görülüyorum Öyleyse Varım, İstanbul,
• Kalkedon Yay.