CEMİL MERİÇ'İN DÜŞÜNCE DÜNYASINDA TOPLUM, İNANÇ VE AHLAK VARLIĞI OLARAK İNSAN - KISA BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 1, 7 - 31, 13.11.2023

Sümeyye Alkış

https://doi.org/10.20493/birtop.1376388

Öz

İnsan, tarifi oldukça zor ve çetrefilli denilebilecek yapıya sahip bir varlıktır. İnsan üzerine yapılan araştırmalar, özellikle Eski Çağ’dan başlamakla birlikte, etkisini günümüzde daha çok arttıran önemli bir süreci oluşturmaktadır. Bu araştırmalar neticesinde her bilim dalı insanı kendi açısından değerlendirmiş bu da onun hakkında ortak bir tanıma ulaşılmasını zorlaştırmış, belki de engellemiştir. Bu çalışma, “insan”ın Cemil Meriç’in düşünce dünyasındaki anlam ve konumunun ne olduğunu ortaya koyma çabasının bir ürünüdür. Bu doğrultuda konu; insanın doğal bir varlık olarak anlamı ve mahiyeti, fert ve toplum ilişkisindeki durumu, kültür ve medeniyet karşısındaki konumu ile ahlak ve inanç zeminindeki duruşu çerçevesinde irdelenerek Cemil Meriç’in insan tasavvuru bütüncül bir tarzda farklı boyutlarıyla tartışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Felsefe, Cemil Meriç, insan, kültür, irfan.

Kaynakça

• Akarsu, B. (1987). Çağdaş Felsefe; Kant’tan Günümüze Felsefe Akımları. İnkılap Kitabevi.
• Arslan, A. (2009). Felsefeye Giriş. Adres Yayınları.
• Cevizci, A. (1999). Felsefe Sözlüğü. Paradigma Yayınları.
• Frolov, I. (1991). Felsefe Sözlüğü. (A. Çalışlar, Çev.). Cem Yayınevi.
• Gökberk, M. (1961). Pozitivizm ve Geist Felsefesi. Felsefe Arkhivi Dergisi, (12), s.26.
• Kant, I. (2002). Ahlâk Metafiziğinin Temellendirilmesi. (İ. Kuçuradi, Çev.). Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
• Atalay, L. (2018). 1930’lu Türkiye’sinde Fert-Cemiyet Tartışmaları. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, (28), 183-212.
• Mengüşoğlu, T. (2015). İnsan Felsefesi. Doğu Batı Yayınları.
• Meriç, C. (2005). Bu Ülke. İletişim Yayınları.
• Meriç, C. (2018a). Kırk Ambar Cilt 1 Rümuz-ül Edeb. İletişim Yayınları.
• Meriç, C. (2018b). Sosyoloji Notları ve Konferanslar. İletişim Yayınları.
• Meriç, C. (2019a). Jurnal Cilt 1. İletişim Yayınları.
• Meriç, C. (2019b). Kültürden İrfana. İletişim Yayınları.
• Meriç, C. (2020). Umrandan Uygarlığa. İletişim Yayınları.
• Meriç, C. (2022). Bu Ülke. İletişim Yayınları.
• Scheler, M. (1988). İnsanın Kosmos’taki Yeri. (T. Mengüşoğlu, Çev.). Yaprak Yayınevi.
• TDV. (1989). Ahlâk. İçinde İslam Ansiklopedisi. (ss.1-9). Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Araştırmaları Merkezi.
• Uygur, N. (2018). Yaşama Felsefesi. Yapı Kredi Yayınları.