Hemşirelik Öğrencilerinin Algıladıkları Sosyal Destek Düzeyleri ile Stres ve Stresle Baş Etme Davranışları Arasındaki İlişki

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 15 - 24, 24.02.2023

Mürşide Zengin , Rumeysa Taş

https://doi.org/10.33716/bmedj.1239124

Cited By: 1

Öz

Amaç: Bu çalışma hemşirelik öğrencilerinin algıladıkları sosyal destek düzeyleri ile stres ve stresle baş etme davranışları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla gerçekleştirildi.
Gereç ve Yöntem: Araştırma tanımlayıcı ve ilişki arayıcı desende yürütüldü. Araştırmanın verileri bir üniversitenin hemşirelik bölümünde 2021-2022 bahar yarıyılında öğrenim gören 254 öğrenci aracılığıyla yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak toplandı. Verilerin toplanmasında tanımlayıcı bilgi formu, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇBASDÖ), Hemşirelik Öğrencileri İçin Algılanan Stres Ölçeği (HÖASÖ) ve Hemşirelik Öğrencileri İçin Stresle Baş Etme Davranışları Ölçeği (HÖSBDÖ) kullanıldı. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler ile ölçek puan ortalamalarının karşılaştırılmasında korelasyon analiz testleri uygulandı.
Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerinin yaş ortalamasının 20.72±1.85, %68.9’unun kadın, %55.1’inin gelir düzeyinin gidere eşit olduğu belirlendi. Çalışmaya katılan öğrencilerin %69.3’ü akademik başarı durumlarının orta olduğunu bildirdi. Araştırmada ölçek puan ortalamaları ÇBASDÖ, HÖASÖ ve HÖSBDÖ için sırasıyla 50.75±17.75, 59.59±24.35 ve 39.74±9.77 olarak saptandı. ÇBASDÖ ile HÖSBDÖ toplam puanları arasında pozitif yönde r=.207 düzeyinde ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edildi (p=0-001). HÖASÖ ile HÖSBDÖ toplam puanları arasında pozitif yönde r=.233 düzeyinde ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edildi (p=0.000).
Sonuç: Araştırmanın sonucunda öğrencilerin algıladıkları sosyal destek düzeyleri ile stresle baş etme davranışları arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu bulundu. Hemşirelik öğrencilerinin algıladıkları yüksek stresle etkin baş etme stratejilerini kullanabilmeleri adına desteklenmeleri gerektiği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Algılanan sosyal destek, hemşirelik öğrencileri, stres, stresle baş etme

The Relationship Between the Perceived Social Support Levels of Nursing Students and Their Stress and Coping Behaviors of Stress

Öz

Objective: This study was carried out to determine the relationship between the perceived social support levels of nursing students and their occupational stress and coping behaviors.
Material and Method: The research was conducted in a descriptive and correlational design. The data of the study were collected by using face-to-face interview technique through 254 students studying in the nursing department of a university in the spring semester of 2021-2022. A descriptive information form, the Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS), the Perceived Stress Scale for Nursing Students (PSSNS), and the Scale of Coping Behaviours of Stress for Nursing Students (SCBSNS) were used to collect data. Correlation analysis tests were used to compare descriptive statistics and scale score averages in the evaluation of the data.
Results: It was determined that the mean age of the students participating in the study was 20.72±1.85, 68.9% were female, and 55.1% had an income level equal to expenditure. 69.3% of the students who participated in the study reported that their academic achievement was moderate. In the study, the mean scores of the scale were determined as 50.75±17.75, 59.59±24.35, and 39.74±9.77 for MSPSS, PSSNS, and SCBSNS, respectively. A positive and statistically significant correlation at the level of r=.207 was found between MSPSS and total scores of SCBSNS (p=0.001). A positive and statistically significant correlation was found at the level of r=.233 between the total scores of PSSNS and SCBSNS (p=0.000).
Conclusion: As a result of the research, it was found that there was a positive and significant relationship between the students' perceived social support levels and their stress coping behaviors. It is thought that nursing students should be supported in order to use effective coping strategies with perceived high stress.

Anahtar Kelimeler

Perceived social support, nursing students, stress, coping with stress

Kaynakça

• Güler Ö, Çınar S. Hemşirelik Öğrencilerinin Algıladıkları Stresörler ve Kullandıkları Başetme Yöntemlerinin Belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 2010: 1-9.
• Akkaya G, Babacan Gümüş A, Akkuş Y. Hemşirelik Öğrencilerinin Eğitim Stresini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve ̇Araştırma Dergisi. 2018;15(4):202-8.
• Köse G, Ayhan H, Taştan S, İyigün E, Özçakır AN. Hemşirelik Öğrencilerinde Eğitim Stresi Algısı ile İnternet Bağımlılığı Arasındaki İlişki. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2021;8(1):58-64.
• Edwards D, Burnard P, Bennett K, Hebden U. A Longitudinal Study of Stress and SelfEsteem in Student Nurses. Nurse Educ Today. 2010;30(1):78-84.
• Karaca A, Yildirim N, Cangur S, Acikgoz F, Akkus D. Relationship between Mental Health of Nursing Students and Coping, Self-Esteem and Social Support. Nurse Education Today. 2019;76:44-50.
• Chan CK, So WK, Fong DY. Hong Kong Baccalaureate Nursing Students' Stress and Their Coping Strategies in Clinical Practice. Journal of Professional Nursing. 2009; 25(5):307-313.
• Özkahraman Ş, Demir Y, Gökdoğan F. Üniversite Öğrencilerinde Algılanan Sosyal Destek Düzeyi ve İlişkili Faktörler. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2010; 19: 7-12.
• Üstündağ H, Bostancı Z, Aydoğan B. Hemşirelik Öğrencilerinin Stresle Başetme Düzeyleri ile Algıladıkları Sosyal Destek Arasındaki İlişki. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi. 2019;6(1):74-83.
• Ardahan M. Sosyal Destek ve Hemşirelik. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2006; 9: 68-75.
• Eker D, Arkar H. Yaldız H. Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin Gözden Geçirilmiş Formunun Faktör Yapısı, Geçerlik ve Güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi. 2001;12:17-25.
• Karaca A, Yıldırım N, Ankaralı H, Açıkgöz F, Akkuş D. Hemşirelik Öğrencileri için Algılanan Stres, Biyo-Psiko-Sosyal Cevap ve Stresle Başetme Davranışları Ölçeklerinin Türkçe'ye uyarlanması. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2015:6(1):15-25.
• Ergin E, Çevik K. Hemşirelik Birinci Sınıf Öğrencilerinin İlk Klinik Deneyimleri Sırasında Algıladığı Stresle Başetme Davranışlarının İncelenmesi. STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2017;26(5):177-187.
• Bozyılan E, Güngörmüş Z. Hemşirelik Öğrencilerinin Spor Yapma Davranışlarının Algılanan Stres, Biyo-Psiko-Sosyal Cevap ve Stresle Baş Etme Davranışları Üzerine Etkileri. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2021;15(2):227-247.
• Hamaideh SH, Al-Omari H,Al-Modallal H. Nursing Students’ Perceived Stress and Coping Behaviors in Clinical Training in Saudi Arabia. Journal of Mental Health. 2017;26(3): 197-203.
• Subhi Al-Zayyat A, Al-Gamal E. Perceived Stress and Coping Strategies among Jordanian Nursing Students During Clinical Practice in Psychiatric/Mental Health Courses. International Journal of Mental Health Nursing. 2014; 23, 326–335.
• Karaca A, Yıldırım N, Ankaralı H, Açıkgöz F, Akkuş D. Nursing Students' Perceived Levels of Clinical Stress, Stress Responses and Coping Behaviors. Journal of Psychiatric Nursing. 2017: 8(1): 32-39.
• Topal Hançer A, Güler N, Süha BK. Hemşirelik Son Sınıf Öğrencilerinin Algıladıkları Stres ve Stresle Baş Etme Davranışları. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 2019;11(4): 347-356.
• Aydın A, Kahraman N, Hiçdurmaz D. Hemşirelik Öğrencilerinin Algılanan Sosyal Destek ve Psikolojik İyi Olma Düzeylerinin Belirlenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2017; 8(1): 40-47.