İLKOKUL TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDA YER ALAN METİNLERİN TÜR VE TEMA AÇISINDAN İNCELENMESİ

Year 2016, Volume: 5 Issue: 3, 842 - 856, 19.10.2016

Burak Delican , Fahri Temizyürek

Abstract

Bu çalışmanın amacı ilkokul Türkçe ders kitaplarında yer alan metinleri tür ve içerdikleri temalar açısından incelenmektir. Bu doğrultuda Milli Eğitim Bakanlığı tarafından ilkokul Türkçe derslerinde kullanılması uygun görülen metinler doküman analizi yöntemi ile incelenmiştir. Bu amaçla İlkokul Türkçe ders kitaplarında (2014 – 2015) yer alan 156 metin araştırma sürecinde incelenmiştir. Metinler araştırmacılar tarafından ayrı ayrı incelenmiş ve ortaya çıkan farklılıklar üzerinde tartışılarak uygun olan tür ve temalarda ortak fikir geliştirilmiştir. Ders kitaplarında bulunan metinlerin yaklaşık %50’sinin hikâye edici, %30’unun şiir ve %20’sinin bilgi verici metinlerden oluştuğu tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda metinlerin içerdikleri temaların bulundukları temalarla genel anlamda tutarlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Temalar altında metin içeriklerini incelediğimizde metinlerin hem değer eğitiminde hem akademik bilgilerin öğrenilmesinde kullanılabilecek etkili materyaller olduğu görülmektedir. Değer eğitimi açısından özellikle hikâye edici metinlerin elverişli olduğu, metinlerin hoşgörü, sorumluluk, çalışkanlık, adalet, farklılıklara, saygı, bilimsellik, demokratik değerler ve milli bilinç üzerinde yoğunlaştığı görülmektedir.

Keywords

Türkçe öğretimi, metin türü, tema

References

• Akyol, H. (2007). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. (Yeni Programa Uygun 6. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Akyol, H. (2010). Türkçe öğretim yöntemleri. (Yeni Programa Uygun 5. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Ateş, S. (2011). İlköğretim beşinci sınıf Türkçe dersi öğrenme-öğretme sürecinin anlama öğretimi açısından değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Başaran, M., Akyol, H. (2009). Okuduğunu anlama ve metne karşı geliştirilen tutum üzerinde metnin bilgi verici veya hikâye edici olmasının etkisi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2009(3).
• Baştuğ, M., Keskin, H. K. (2013). Öğrencilerin hikâye edici metinlerdeki problemi belirleme becerilerinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 284-290.
• Berman, R. A., Nir-Sagiv, B. (2007). Comparing narrative and expository text construction across adolescence: A developmental paradox. Discourse processes, 43(2), 79-120.
• Çeçen, M.A., Çiftçi, Ö. (2007). İlköğretim 6. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin tür ve tema açısından incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 173, 39-49.
• Coşkun, E., Taş, S. (2008). Ders kitaplarına metin seçimi açısından türkçe öğretim programlarının değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(10).
• Dymock, S. (2005). Teaching expository text structure awareness. The reading teacher, 59(2), 177-181.
• Güneş, F. (2013). Türkçe öğretiminde metin seçimi. Ana Dili Eğitimi Dergisi,1(1), 1-12.
• Güneş, F. (2013). Türkçede metin öğretimi yerine metinle öğrenme. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,2013(11).
• Hall-Kenyon, K. M., & Black, S. (2010). Learning from expository texts: Classroom-based strategies for promoting comprehension and content knowledge in the elementary grades. Topics in language disorders, 30(4), 339-349.
• Kolaç, E. (2009). İlköğretim Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin tür açısından değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1), 594-626.
• MEB, (2006). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı. Ankara: TC Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• MEB, (2014). İlkokul Türkçe ders kitapları (1-4). Ankara: TC Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Moss, B. (2004). Teaching expository text structures through information trade book retellings. The Reading Teacher, 57(8), 710-718.
• Ogle, D. M. (1986). KWL: A teaching model that develops active reading of expository text. The reading teacher, 39(6), 564-570.Ray, M. N., Meyer, B. J. (2011). Individual differences in literature. International Electronic Journal of Elementary Education, 4(1), 67.
• of expository text structures: A review of
• Solak, M., Yaylı, D.(2009). İlköğretim ikinci kademe Türkçe ders kitaplarının türler açısından incelenmesi.Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2(9), 444 - 453
• Temizyürek, F. (2008). The impact of different types of texts on turkish language reading comprehension at primary school grade eight students. Eurasian Journal Of Educational Research, 30, 141-152.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, K., Yıldız, M., Ateş, S., & Rasinski, T. (2010). İlköğretim beşinci sınıf Türk öğrencilerin metin türlerine göre okuduğunu ve dinlediğini anlama düzeyleri. Elementary Education Online, 9, 44-51.