ŞARKİYATÇILIĞIN TARİHSEL, FELSEFİ TEMELLERİ VE GARBİYATÇILIK

Year 2016, Volume: 1 Issue: 1, 51 - 76, 30.06.2016

Ümmet Erkan

Abstract

Bu makalede Şarkiyatçılığın tarihsel olarak nasıl inşa edildiğini ve felsefi

temellerini, şarkiyatçılığa alternatif olarak ortaya çıkan Garbiyatçılığın temel

düşüncelerini ele alacağız. Makalede savunduğumuz temel düşünce; şarkiyatçılığın

tarihsel süreçte, Batı ve Doğu arasındaki güç ilişkilerine göre inşa edildiği, Batı

felsefesinde özellikle Descartes, Kant ve Hegel çizgisinin ontolojik bir düalizme yol

açtığı ve bunun Batı ve Doğu arasındaki bölünmeyi desteklediğidir. Garbiyatçılık ise

bir tür tersinden şarkiyatçılık yaparak aynı okuma biçimini, aynı özcü yaklaşımı

devam ettirmiştir. Biz şarkiyatçılık ve Garbiyatçılığa alternatif olarak Batı ve

Doğu’nun birbirini tanımlamadan, eşit bir statüde diyalojik bir ilişkiye girmeleri

gerektiğini savunuyoruz.

Keywords

Şarkiyatçılık, Garbiyatçılık, Avrupamerkezcilik, Kolonyalizm

THE HISTORICAL, PHILOSOPHICAL BASICS OF ORIENTALISM AND OCCIDENTALISM

Abstract

In this article we are going to discuss the historical side of Orientalism, it’s

fundamentals and basics of Oxidentalism which is against Orientalism. In this article

we claim that Orientalism was build upon the power relations between West and

East. In western philosophy especially Descartes, Kant and Hegel causes an

ontological dualism and this bears out the seperation between East and West.

Oxidentalism is a kind of reverse Orientalism and it keeps the same essentialist

approach. As an alternative idea to both Orientalism and Oxidentalism, we suggest

that West and East should be in a diological relation without defining each other.

Keywords

Orientalism, Oxidentalism, Euro‐Centralist, Colonism

References

• KAYNAKÇA Abdülmelik, Enver. “Krizdeki Oryantalizm”, Oryantalizm Tartışma Metinleri, Melike Kır (Çev.), Ankara:Doğu‐Batı Yayınları, 2007. Ahıska, Meltem Şarkiyatçılık/Garbiyatçılık: Modernliğin Çıkmazı, Barbarları Beklerken, Müge Gürsoy Sökmen, Başak Ertür (Haz.) İstanbul: Metis Yayınları, 2010. Akay, Ali Tekil Düşünce, İstanbul: Afa Yayınları, 1991. Behdad, Ali Kolonyal Çözülme Çağında Oryantalizm, Sibel Erduman, Berkay Ersöz (Çev.), İstanbul: Chivi Yazıları Yayınevi, 2007. Bruma, I. Margalit, A. Garbiyatçılık Düşmanlarının Gözünden Batı, Güven Turan (Çev.), İstanbul:Yapı Kredi Yayınları, 2009. Bulut, Yücel Oryantalizmin Kısa Tarihi, 2. Baskı, İstanbul: Küre Yayınları, 2006. Comte, Auguste Pozitif Felsefe Kursları, Erkan Ataçay (Çev.), İstanbul:Sosyal Yayınları, 2001. Coşkun, İsmail “Modernliğin Kaynakları: Rönesans Üzerine Bir Değerlendirme”, Sosyoloji Dergisi, 3. dizi, Sayı 6, İstanbul Üni. Edeb. Fak. Yay., 2003:50‐51. Coşkun, İsmail “Öteki ile Karşılaşmalar Gezi Edebiyatı ve Şarkçılık”, Uluslararası Oryantalizm Sempozyumu, İBB Kültür Müd. Yayınları, 2007:141. Dirlik, Arif Postkolonyal Aura, Galip Doğduaslan (Çev.), İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, 2008. Duverger, Maurice Siyasal Sosyoloji, Şirin Tekeli (Çev.), İstanbul: Varlık Yayınları, 1998. Engels, F. & Marks K. Kapitalizm Öncesi Üretim Biçimleri, (Çev.) Mihri Belli, Ankara:Sol Yayınları, 1977. Hardt, M. & Negri, A. İmparatorluk, Abdullah Yılmaz (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2008. Hanefi, Hasan “Oryantalizmden Oksidentalizme”, Uluslararası Oryantalizm Sempozyumu, İstanbul: İBB Kültür Müd. Yayınları, 2007. Hentsch, T. Hayali Doğu, Aysel Bora (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları, 2007. Huntington, Samuel “Medeniyetler Çatışması mı?” Mustafa Çalık (Çev.), Medeniyetler Çatışması, Murat Yılmaz (Der.), Ankara: Vadi Yayınları, 1995. Kabbani, Rana Avrupa’nın Doğu İmajı, Serpil Tuncer (Çev.), İstanbul: Bağlam Yayınları, 1993. Kahraman, H. Bülent “From Culture of Politics to Politics of Culture”, Remaking Turkey: Globalization, Alternative Modernisaties, Democrasies, Keyman, E. F. (Ed.) New York:Lexington 2007. Kalın, İbrahim İslam ve Batı, İstanbul:İSAM Yayınları, 2007. Kalın, İbrahim “Napolyon ile Ceberti Arasında: Modern Döneme Girerken Oryantalizmin Yeni Yüzleri”, Uluslararası Oryantalizm Sempozyumu, İstanbul: İBB Kültür Müdürlüğü Yayınları, 2007. Kant, Immanuel Pratik Usun Eleştirisi, İsmet Zeki Eyüboğlu (Çev.), 4. Baskı, İstanbul: Say Yayınları, 1997. Kant, Immanuel “Aydınlanma Nedir? Sorusuna Yanıt (1784)”, Toplumbilim Aydınlanma Özel Sayısı, Nejat Bozkurt (Çev.), 11, 2000. Kılıçbay, M. Ali Fakir Akrabanın Talihi, Doğu‐Batı Dergisi, 1, 2, Ankara, 1998. Kolomb, Kristof Seyir Defterleri Keşif Yolculukları Günlüğü, Sait Maden (Çev.), İstanbul:Çekirdek Yayınları, 1999. Kojeve, Alexandre Hegel Felsefesine Giriş, Selahattin Hilav (Çev.), İstanbul:Yapı Kredi Yayınları, 2000. Lamartine, A. Osmanlı Tarihi, Serhat Bayram (Çev.) İstanbul:Sabah Gazetesi Yay., 1991. Loomba, Ania Kolonyalizm Postkolonyalizm, Mehmet Küçük (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2000. Machiavelli, Niccolo Prens, H. Kemal Karabulut (Çev.), İstanbul: Sosyal Yayınları, 1998. Mardin, Şerif “Oryantalizmin Hasır Altı Ettiği”, Doğu ve Batı Dergisi, Oryantalizm I, 5, 20, 2002. Meriç, Cemil Bu Ülke, 39 Baskı, İstanbul:İletişim Yayınları, 2012. Mutman, Mahmut “Şarkiyatçılık/Oryantalizm”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, Cilt 3, Modernleşme ve Batıcılık İçinde, Ed. Uygur Kocabaşoğlu, İstanbul:İletişim Yayınları, 2009. Parla, Jale Efendilik Şarkiyatçılık, Kölelik, İstanbul: Metis Yayınları, 2005. Renan, Ernest (1988) “İslam ve İlim”, Renan Müdafaası İçinde, Haz. Abdurrahman Küçük, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, İstanbul: 67‐83. Said, Edward W. Oryantalizm, Nezih Uzel (Çev.), İstanbul: İrfan Yayınları, 1996. Sander, Oral Siyasi Tarih İlkçağ’dan 1918’e, 22. Baskı, Ankara:İmge Kitabevi, 2011. Skirbekk, G. & Gilje, N., Antik Yunan’dan Modern Döneme Felsefe Tarihi, Emrullah Akbaş , Şule Mutlu (Çev.), İstanbul: Üniversite Kitabevi, 1999. Sönmez, Veysel “Auguste Comte (1798‐1857) Pozitivizm (Olguculuk)”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 3, 2010. Sunar, Levent “Şarkiyatçılığı Niçin Yeniden Tartışmalıyız”, Uluslararası Oryantalizm Sempozyumu, İstanbul:İBB Kültür Müdürlüğü Yayınları, 2007. Şatıroğlu, Ayşen “Marco Polo’nun Yazıları Bir Ütopya Olarak Okunabilir mi?” Sosyoloji Dergisi, 3. Dizi, Sayı 6, İstanbul Üni. Edeb. Fak. Yay., 2003:127‐ 141. Tanilli, Server Yaratıcı Aklın Sentezi, 3. Baskı, İstanbul:Adam Yayınları, 1998. Tolan, J. V. Seracens: İslam in the Medieval European İmagination, Colombia University Press, 2002. Yıldırım, Suat Oryantalistlerin Yanılgıları, İstanbul: Ufuk Yayınları, 2003. Young, Robert Beyaz Mitolojiler, Can Yıldız (Çev.), İstanbul: Bağlam Yayınları, 2000.