EGE BÖLGESİ GRABEN SİSTEMİNİN GELİŞİMİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELER

Year 1969, Volume: 73 Issue: 73, 1 - 9, 01.02.1969

Esen Arpat Ergüzer Bingöl

Abstract

Alaşehir (Manisa ili) ve civarında 28 mart 1969 tarihinde, Kandilli Rasathanesinin kayıtlarına göre 5.5 magnitüdünde bir deprem olmuştur. Deprem, düşük magnitüdlü olmasına rağmen, konutların ilkel malzeme ve usulle yapılmış olmalarından ve gevşek zemin üzerinde bulunmalarından dolayı büyük hasar yapmıştır. Deprem sonucu Alaşehir çayı vadisinin genel gidişme paralel çok sayıda çatlak meydana gelmiştir. Bu çatlaklarda blokların hareketleri eğim yönündedir ve vadinin çökmüş olduğunu gösterir şekildedir. Jeolojik çalışmalar, Alaşehir vadisinin bir graben olduğu fikrini destekleyen sonuçlar vermiştir. Menderes masifi bölgesinin bir bütün halinde yükseldiğini gösterir deliller vardır. Menderes masifinin yükselmekte olması ve meydana gelen, kabaca E-W eksenli, bu kabartı üzerinde tansiyon bölgelerinde grabenlerin gelişmesi şeklinde bir genel tektonik şema düşünülmektedir. Bu şema kuzey ve güneydeki bölgelerin ana tektonik yapıları ile de desteklenmektedir. 

Keywords

EGE BÖLGESİ, Menderes masif, Alaşehir (Manisa ili)

THE RIFT SYSTEM OF THE WESTERN TURKEY; THOUGHTS ON ITS DEVELOPMENT

Abstract

An earthquake of magnitude 5.5 occurred in Alaşehir (Manisa Province) region on March 28, 1969. Partly because of the use of improper building materials and construction processes, and partly because of incoherent ground, this low-magnitude earthquake caused great damage. Several ruptures developed on the ground, parallel to the trend of the Alaşehir Valley. Dip-slip displacements took place along these breakages. The sense of slips suggests lowering of the Alaşehir Valley. Geological studies support the view that the Alaşehir Valley is a graben. There is strong evidence indicating uplift of the entire region as a whole. It is proposed that grabens developed on a spreading rise at regions of tension. This hypothesis is supported by the tectonic style of the main geological features at the north and south of the Menderes Massif.

Keywords

THE RIFT SYSTEM, THE WESTERN TURKEY, Menderes Massif

References

• ARPAT, E. & BİNGÖL, E. (1969) : 23 mart 1969 Demirci-Sındırgı, 28 mart 1969 Alaşehir depremleri—Ege graben sistemleri ve Batı Anadolu'nun genel tektoniği üzerinde düşünceler. M.T.A. Rap. (yayınlanmamış), Ankara.
• BİRAND, A. (1940) : Dikili zelzelesi. Yüksek Ziraat Enst. Çalışmaları, sayı 51.
• CHAPUT, E. (1931) : Esquisse de l'evolution tectonigue de la Turquie. Fen Fak. Monog. 6, istanbul.
• EGERAN, N. (1947) : Tectonigue de la Turguie et relations entre les unites tectonigues et les gites metalliferes de la Turguie. These, Nancy.
• ERENTÖZ, C. & KURTMAN, F. (1964) : 1964 yılı Manyas depremi üzerine rapor. M.T.A. Derg. no. 63, s. 1-4» Ankara.
• ERGiN, K. (1966) : Türkiye ve civarının episantr haritası hakkında. T.J.K. Bült. cilt X, sayı 1-2, s. 122-125.
• ; GÜÇLÜ, U. & UZ, Z. (1967) : Türkiye ve civarının deprem katoloğu. İ.T.Ü. Maden Fak. Arz Fiz. Enst. Yayınları, no. 24, istanbul.
• iBRAHiM, H. & NAFiZ, H, (1929) : 30/31 mart 1928 Tepeköy-Torbalı, izmir zelzelesi. Darülfünun Jeo. Enst. Neşriyatı no. 1.
• KETlN, 1. (1949) : Son on yılda Türkiye'de vukua gelen büyük depremlerin tektonik ve mekanik neticeleri hakkında. T.J.K. Bült. cilt II, sayı l, s. 1-9, Ankara.
• (1959) : Türkiye'nin orojenik gelişmesi. M.T.A. Derg. no. 53, s. 78-86, Ankara.
• (1964) : Geotectonique de Turquie in Tectonigue de l'Europe. Publ. Comm. Carte Geol. du Monde» s. 258-262, Moscow.
• (1966) : 6 ekim 1964 Manyas depremi esnasında zeminde meydana gelen tansiyon çatlakları. T.J.K. Bült. cilt X, sayı 1-2, s. 44-51, Ankara.
• (1966) : Anadolu'nun tektonik birlikleri. M.T.A. Derg. no. 66, s. 20-34, Ankara.
• (1968) : Türkiye'nin genel tektonik durumu ile başlıca deprem bölgeleri arasındaki ilişkiler. M.T.A. Derg. no. 71, s. 129-134, Ankara.
• LAHN, E. (1947) : Relations entre tectonique et seismicite en Turquie. Bull. Soc. Geol. France, Paris.
• (1948) : Denizli-Sarayköy-Buldan bölgesinin deprem faaliyeti hakkında not. T.J.K. Bült. cilt I, sayı 2, s. 39-45, Ankara.
• (1949) : Seismological investigation in Turkey. Bull. Seism. Soc. Amer., c. 39, s. 67-71.
• NEBERT, K. (1961) : Undasyon nazariyesi bakımından Anadolu orojeni. M.T.A. Derg. sayı 56, s. 31-39, Ankara.
• ÖCAL, N. (1958) : Söke-Balat zelzelesi, istanbul Kandilli Ras. Sism. Yayım, no. 2.
• (1958) : Fethiye zelzelesi, istanbul Kandilli Ras. Sism. Yayım, no. 3.
• (1961) : 1850 yılına kadar l) VII intensiteli Türkiye zelzeleleri katalogu. İstanbul Kandilli Ras. Sism. Yayını, no. 7.
• PAMİR, H. N. & AKYOL, 1. H. (1929) : Les tremblements de terre d'İzmir-Tepeköy-Torbalı. Publ. Inst. Giol. Univ. Stamboul, no. 1.
• PAMİR, H. N. (1939) : Rapport sur le tremblement de terre de Dikili du 22 Sept. 1939 (yayınlanmamış).
• PAREJAS, E. (1941) : Türkiye'nin arzani tektoniği, İ.Ü.F.F. Monog, sayı l, s. 106.
• PHILIPPSON, A. (1914) : Reisen und Forschungen im westlichen Kleinasien. Nr. 180 zu Petermanns Mitteilungen, Gotha.
• PINAR, N. (1950) : Ege bölgesinin tektoniği, Sıcak su ve maden suyu kaynakları. l.Ü.F.F. Monog. no. 12, s. 88
• (1950) : Etude geologigue et sismologigue du tremblement de terre de Karaburun (izmir) du 23 Juillet 1949. Rev. Fac. Sc. Univ. istanbul, c. 15, s. 362-375.
• PINAR, N. & LAHN, E. (1952) : Türkiye depremleri izahlı katalogu. Bay. Bak. Yapı ve İmar İşleri Reisliği Yayım, seri 6, sayı 36, Ankara.
• (1955) : Nouvelles considerations sur la tectonigue de l'Anatolie. Bull. Soc. Geol, France, cilt 5, fask. 1-3.
• PINAR, N. (1953) : Preliminary note on the earthguake of Yenice-Gönen, Turkey, March 18, 1953. Bull. Seism. Soc. Am. no. 43. s. 307-310.
• (1955) : Lc seisme du 18 Mars 1954 Yenice-Gönen en relation avec les elements tectonigues. Pub. Bureau Central Intern. Seism. Travaux Sci. 19. RONNER, F. (1962) : Sandıklı ovası çöküntüsü — Genç tektonik ve volkanik durumlar. M.T.A. Derg. no. 59, s, 69-88. Ankara.
• SALOMON-CALVI, W. & KLEİNSORGE, H. L. (1940) : Türkiye'deki zelzelelere müteallik etütler. M.T.A. Yayınl., seri B, no. 5, Ankara.
• (1941) : İzmir zelzeleleri hakkında muhtıra. M.T.A. Rap. no. 1247 (yayınlanmamış), Ankara. SCHUİLİNG, R. D. (1962) : Türkiye'nin güneybatısındaki Menderes migmatit kompleksinin petrolojisi, yaş ve yapısı hakkında. M.T.A. Derg. no. 58, s. 71-84, Ankara.
• TROMP, S. (1947) : A tentative dassification of the main structural units of the Anatolian orogenic belt. Jour. Geo. 55, s. 362-377.
• UZ, Z. (1965) : 6 ekim 1964 Manyas depremi hakkında rapor. İst. Tek. Ü. Sism. Enst. no. 2.
• ZESCHKE, G. (1954) : Simav grabeni ve taşları. T.J.K. Bült., cilt V, sayı 1-2, s. 179, Ankara.