YÜKSEKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK ASTRONOMİ TUTUM ÖLÇEĞİ UYARLAMA ÇALIŞMASI

Year 2017, Volume: 15 Issue: 3, 69 - 96, 30.09.2017

Cumhur Türk Hüseyin Kalkan

Abstract

Bu çalışmanın amacı üniversite öğrencilerinin astronomiye
yönelik tutumlarını tespit etmek amacıyla geçerli ve güvenilir bir tutum ölçeği
geliştirip, bu ölçek yardımıyla Fen Bilimleri öğretmen adaylarının astronomiye
yönelik tutumlarını belirlemektir. Literatürde daha önce ortaokul öğrencileri
için hazırlanmış bir Astronomi Tutum Ölçeği (ATÖ), bu çalışmayla yükseköğretime
uyarlanmıştır. Bu kapsamda hazır ölçekte yer alan ve yükseköğretim için uygun
olmayan bazı maddeler çıkarılmış, bazıları ise yeniden düzenlenmiştir. 5’li
likert tipinde ve 20 maddeden oluşan taslak ATÖ, 2014-2015 eğitim-öğretim
döneminde 286 öğretmen adayına uygulanarak, Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA)
yapılmıştır. Bu analiz sonucunda ölçekte kalan 18 maddenin 4 faktörde
toplandığı ve Cronbach-Alfa iç tutarlık katsayısının 0,898 olduğu tespit
edilmiştir. ATÖ’nün Doğrulayıcı Faktör Analizini (DFA) yapmak için 2015-2016
eğitim-öğretim yılında 223 öğretmen adayıyla çalışılmıştır. DFA sonrası hem
faktörler için hem de ölçeğin bütünü için model veri uyumunun yüksek olduğu
belirlenmiştir. AFA ve DFA işlemleri sonucunda oluşturulan ölçek 315 Fen
Bilimleri öğretmen adayına uygulanarak astronomiye yönelik tutumları ortaya
konmuştur. Öğretmen adaylarının öğrenim gördükleri sınıf seviyesi arttıkça
astronomiye yönelik tutumlarının da arttığı sonucuna ulaşılmıştır. Özellikle 4.
sınıf öğretmen adaylarının tutum puanlarının diğer sınıf seviyelerindeki
öğretmen adaylarının tutum puanlarından anlamlı olarak farklılaşmıştır. Çalışmanın
sonuçlarından yola çıkarak astronomi eğitimi alanında bireylerin tutumlarını ve
hatta değişimlerini, nedenleriyle birlikte ortaya koyan çalışmaların yapılması
önerilmiştir.

Keywords

Astronomi eğitimi, astronomi tutum ölçeği, ölçek geliştirme, geçerlik, güvenirlik

References

• AJZEN, I., & FISHBEIN, M. (1980). Understanding Attitudes and Predicting Social Change. New Jessey: Prentice-Hill. Altınok, H. (2004). “Cinsiyet ve Başarı Durumlarına Göre İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Fen Bilgisi Dersine Yönelik Tutumu”, Eurasian Journal of Educational Research, 17, 81-91. BAYSAN, C., & TEKARSLAN, E. (1998). Davranış Bilimleri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayınları. BISARD, W. J., ARON, R. H., FRANCEK, M. A., & NELSON, B. D. (1994). “Assessing Selected Physical Science and Earth Science Misconceptions of Middle School Through University Pre-Service Teachers: Breaking the Science Misconception Cycle”, Journal of College Science Teaching, 24 (1), 38-42. BROWN, T. A. (2006). Confirmatory Factor Analysis for Applied Research. New York: Guilford Publications. BRYMAN, A., & CRAMER, D. (1999). Quantitative Data Analysis with SPSS Release 8 For Windows. London and New York, Taylor & Francis e-Library, Routledge. BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi. COHEN, L., MANION, L., & MORRISON, K. (2007). Research Methods in Education, (6. baskı). New York: Routledge.