Bu çalışmada, vergi
denetiminde yoklama ve inceleme elemanlarına verilen ve Türk Vergi Hukuku
yazınında elkoyma/zapt yetkisi olarak nitelendirilen düzenlemeler ele
alınacaktır. Elkoyma, pek çok
temel hak ve hürriyete doğrudan müdahale
eden bir işlemdir. Anayasa, temel hak
ve hürriyetlerin özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasa’nın ilgili
maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla
sınırlanabileceğini düzenlemiştir. Anayasa’ya göre, hâkim kararı/onayı
olmadıkça, kimsenin üstü, özel kağıtları ve eşyası aranamaz ve bunlara el
konulamaz ve yine hâkim kararı/onayı bulunmadıkça kimsenin konutuna girilemez,
arama yapılamaz ve buradaki eşyaya elkonulamaz. Vergi Usul Kanunu ise vergi
denetim elemanlarına bu hükümlere aykırı yetkiler vermektedir. Vergi denetim
elemanları, bazı hallerde hâkim kararı/onayı olmaksızın kişilerin defter ve
belgeleri ile mallarına elkoyma yetkisine sahiptir. Bu yetkiler, kişilerin özel
hayatın gizliliği, konut dokunulmazlığı, mülkiyet ve kendini suçlamama/susma
haklarını ihlâl eder nitelikte olup Anayasa’ya aykırıdır. Çalışmanın amacı, yoklama ve vergi incelemesi
yapan denetim elemanlarına tanınan söz konusu yetkilerin Anayasa’ya aykırı
yönlerini ortaya koymak ve hukuka aykırılıkların giderilmesi yönünde çözüm
önerileri sunmaktır.
Journal Section | İktisadi ve idari Bilimler Sayısı |
---|---|
Authors | |
Publication Date | December 29, 2017 |
Published in Issue | Year 2017 Volume: 15 Issue: 4 |