Yıl 2013,
Cilt: 11 Sayı: 3, 169 - 192, 01.09.2013
Öz
The last century of the Ottoman Empire is expressed as a period of decline. During this period, an intensive migration to Anatolia from the lost territories is seen. Manisa district and its surroundings were demographically affected by these migrations. In this study, Crimea- and Caucasus-origin immigrants who settled in Manisa district between the years of 1860-1876 will be discussed. Firstly, information related to the number of immigrants according to the records of the Ottoman Archives will be presented. Then various aspects of the settlement process will be examined.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- AKDENĠZ, Engin (2009), “Gediz Vadisi’ndeki Bazı M.Ö. II. Binyıl Buluntu Merkezleri Üzerine”, Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Haberler, S. 28, s. 11–13
- AYDEMĠR, Ġzzet (1989), Göç Kuzey Kafkasyalıların Göç Tarihi, Ġstanbul
- BAYRAKTAR, Hilmi (2007), “Kırım Ve Kafkasya’dan Adana Vilayeti’ne Yapılan Göçler Ve Ġskânlar (1869-1907)”, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 22, s. 405–434
- BAYRAKTAR, Hilmi (2008), “Kırım SavaĢı Sonrası Adana Eyaleti’ne Yapılan Nogay Göç ve Ġskânları (1859–1861)”, Bilig, S.45, s. 45–72
- BERBER, Ferhat (2010), İmparatorluktan Cumhuriyete Manisa ve Göçler, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Ankara
- BĠLGĠ, Nejdet (1996), XX. Yüzyılın ilk Yarısında Manisa Kazası (1908– 1950), Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Ġzmir
- BĠLGĠ, Nejdet (1999), “Tanzimât’ın Öncesinde Ve Sonrasında Saruhan Sancağı’nda Nüfus”. Prof. Dr. İsmail Aka Armağanı, Ġzmir, s. 250–289
- BĠLGĠ, Nejdet (2001), “1842 Yılında Saruhan Sancağı’nın Nüfusu ve Ġdari BölünüĢü”. Manisa Araştırmaları–1, Manisa, s. 87–122
- CHOCHIEV, Georgi (2007), “XIX. Yüzyılın Ġkinci Yarısında Osmanlı Ġmparatorluğu’nda Kuzey Kafkas Göçmenlerinin Toplumsal Uyarlanmasına Dair Bazı GörüĢler (Göçmenlerin Otoriteye BaĢvuruları)”, Kebikeç, S. 23, s. 407–456
- CUTHELL, David Cameron Jr. (2005), The Muhacirin Komisyonu: An Agent In The Transformation Of The Ottoman Anatolia (1860–1866), Columbia University
- EREN, Ahmet Cevat (1966), Türkiye’de Göç ve Göçmen Meseleleri Tanzimat Devri İlk Kurulan Göçmen Komisyonu Çıkarılan Tüzükler, Ġstanbul
- FISHER, Alan (1999), A Precarious Balance: Conflict, Trade and Diplomacy on the Russian-Ottoman Frontier, Isis, Ġstanbul
- GÖKTEPE, Ramazan (2007), Kırım Savaşı Sonrasında Osmanlı Basınında Kafkasya Ve Kırım Göçleri, Niğde Üniversitesi SBE. YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Niğde
- GÖYÜNÇ, Nejat (1979), “<<Hane>> Deyimi Hakkında”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi Ord. Prof. İ. Hakkı Uzunçarşılı Hatıra Sayısı, S. 32, s. 331–348
- HABĠÇOĞLU, Bedri (1993), Kafkasyadan Anadoluya Göçler, Nart Yayıncılık, Ġstanbul
- HAYTA, Necdet (2002), Tarih Araştırmalarına Kaynak Olarak Tasvir-i Efkâr Gazetesi (1278/1862–1286/1869), Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankar
- ĠPEK, Nedim (2006), İmparatorluktan Ulus Devlete Göçler, Serander Yayınları, Trabzon
- KARPAT, Kemal H. (2001), “Avrupa Egemenliği’nde Müslümanların Konumu Çerkeslerin Sürgünü ve Suriye’deki Ġskânı”, Çerkeslerin Sürgünü, Kafder Yayınları, Ankara, s. 78-111
- KARPAT, Kemal H. (2003), Osmanlı Nüfusu (1830–1914) Demografik ve Sosyal Özellikler, Çev. Bahar Tırnakçı, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, Ġstanbul
- KIRIMLI, Hakan (2006), “Kırım’dan Türkiye’ye Kırım Tatar Göçleri”, Uluslararası Göç Sempozyumu Bildiriler, Zeytinburnu Belediyesi, Ġstanbul, s. 147– 152
- McCARTHY Justin (1998), Ölüm ve Sürgün, Çev. Bilge Umar, Ġnkılâp Kitabevi, Ġstanbul
- NAGATA, Yuzo (1997), Tarihte Ayanlar Karaosmanoğulları Üzerinde Bir İnceleme, Ankara
- ÖRENÇ, Ali Fuat (2008), Balkanlarda İlk Dram, Unuttuğumuz Mora Türkleri ve Eyaletten Bağımsızlığa Yunanistan, Ġstanbul
- ÖZ, Mehmet (2000), “Tahrir Defterlerindeki Sayısal Veriler”, Osmanlı Devleti’nde Bilgi ve İstatistik, Ed. Halil Ġnalcık- ġevket Pamuk, DĠE Yayınları, Ankara, s. 15–32
- SAYDAM, Abdullah (1997), Kırım ve Kafkas Göçleri (1856–1876), Ankara
- ġEN, Ömer (1997), “Osmanlı Devleti’nde Kafkas Göçmenleri Sorunu (1834–1870)”, Dünü ve Bugünüyle Toplum Ve Ekonomi, S. 10, s. 125–133
- TEMĠZKAN, Abdullah (2007), “Kafkasya Muhacirlerinin Denizli’de Ġskânı”, Uluslararası Denizli ve Çevresi Tarih ve Kültür Sempozyumu Bildirileri, Pamukkale Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü, Denizli, s. 285–289
- TEPEKAYA, Muzaffer (2006), “19. Yüzyılın Ġkinci Yarısında Kırım ve Kafkasya’dan Göç Hareketleri ve Saruhan (Manisa) Sancağı’na Göçler”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, C.VI. S. 2, s. 463–480
- ULUÇAY, M. Çağatay (1955), 18. ve 19. Yüzyıllarda Saruhan’da Eşkıyalık ve Halk Hareketleri, Ġstanbul
- ULUDEMĠR, Mehmet (1987), “EskiĢehir Kırım Göçmenlerinin ġeramazan Geleneğinin Anadolu’daki Benzerleri”, III. Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri, C. IV. s. 413–422, Ankara
- YILMAZ, Mehmet (1996), Konya Vilayetinde Muhacir Yerleşmeleri (1854-1914), Selçuk Üniversitesi SBE YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Konya
Yıl 2013,
Cilt: 11 Sayı: 3, 169 - 192, 01.09.2013
Öz
Osmanlı Devleti’nin son yüzyılı, çöküş dönemi olarak ifade edilir. Bu dönemde, kaybedilen topraklardan Anadolu’ya yoğun bir göç hareketi görülür. Manisa kazası ve çevresi de, demografik olarak bu göçlerden etkilenmiştir. Bu çalışmada, 1860-1876 yılları arasında Manisa kazasında iskân edilen Kırım ve Kafkasya kökenli muhacirler ele alınacaktır. Öncelikle, Osmanlı Arşiv kayıtlarına göre, göçmenlere ait sayısal bilgiler ortaya konulmaya çalışılacaktır. Ardından iskân süreci değişik boyutları ile incelenecektir.
Kaynakça
- AKDENĠZ, Engin (2009), “Gediz Vadisi’ndeki Bazı M.Ö. II. Binyıl Buluntu Merkezleri Üzerine”, Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Haberler, S. 28, s. 11–13
- AYDEMĠR, Ġzzet (1989), Göç Kuzey Kafkasyalıların Göç Tarihi, Ġstanbul
- BAYRAKTAR, Hilmi (2007), “Kırım Ve Kafkasya’dan Adana Vilayeti’ne Yapılan Göçler Ve Ġskânlar (1869-1907)”, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 22, s. 405–434
- BAYRAKTAR, Hilmi (2008), “Kırım SavaĢı Sonrası Adana Eyaleti’ne Yapılan Nogay Göç ve Ġskânları (1859–1861)”, Bilig, S.45, s. 45–72
- BERBER, Ferhat (2010), İmparatorluktan Cumhuriyete Manisa ve Göçler, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Ankara
- BĠLGĠ, Nejdet (1996), XX. Yüzyılın ilk Yarısında Manisa Kazası (1908– 1950), Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Ġzmir
- BĠLGĠ, Nejdet (1999), “Tanzimât’ın Öncesinde Ve Sonrasında Saruhan Sancağı’nda Nüfus”. Prof. Dr. İsmail Aka Armağanı, Ġzmir, s. 250–289
- BĠLGĠ, Nejdet (2001), “1842 Yılında Saruhan Sancağı’nın Nüfusu ve Ġdari BölünüĢü”. Manisa Araştırmaları–1, Manisa, s. 87–122
- CHOCHIEV, Georgi (2007), “XIX. Yüzyılın Ġkinci Yarısında Osmanlı Ġmparatorluğu’nda Kuzey Kafkas Göçmenlerinin Toplumsal Uyarlanmasına Dair Bazı GörüĢler (Göçmenlerin Otoriteye BaĢvuruları)”, Kebikeç, S. 23, s. 407–456
- CUTHELL, David Cameron Jr. (2005), The Muhacirin Komisyonu: An Agent In The Transformation Of The Ottoman Anatolia (1860–1866), Columbia University
- EREN, Ahmet Cevat (1966), Türkiye’de Göç ve Göçmen Meseleleri Tanzimat Devri İlk Kurulan Göçmen Komisyonu Çıkarılan Tüzükler, Ġstanbul
- FISHER, Alan (1999), A Precarious Balance: Conflict, Trade and Diplomacy on the Russian-Ottoman Frontier, Isis, Ġstanbul
- GÖKTEPE, Ramazan (2007), Kırım Savaşı Sonrasında Osmanlı Basınında Kafkasya Ve Kırım Göçleri, Niğde Üniversitesi SBE. YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Niğde
- GÖYÜNÇ, Nejat (1979), “<<Hane>> Deyimi Hakkında”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi Ord. Prof. İ. Hakkı Uzunçarşılı Hatıra Sayısı, S. 32, s. 331–348
- HABĠÇOĞLU, Bedri (1993), Kafkasyadan Anadoluya Göçler, Nart Yayıncılık, Ġstanbul
- HAYTA, Necdet (2002), Tarih Araştırmalarına Kaynak Olarak Tasvir-i Efkâr Gazetesi (1278/1862–1286/1869), Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankar
- ĠPEK, Nedim (2006), İmparatorluktan Ulus Devlete Göçler, Serander Yayınları, Trabzon
- KARPAT, Kemal H. (2001), “Avrupa Egemenliği’nde Müslümanların Konumu Çerkeslerin Sürgünü ve Suriye’deki Ġskânı”, Çerkeslerin Sürgünü, Kafder Yayınları, Ankara, s. 78-111
- KARPAT, Kemal H. (2003), Osmanlı Nüfusu (1830–1914) Demografik ve Sosyal Özellikler, Çev. Bahar Tırnakçı, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, Ġstanbul
- KIRIMLI, Hakan (2006), “Kırım’dan Türkiye’ye Kırım Tatar Göçleri”, Uluslararası Göç Sempozyumu Bildiriler, Zeytinburnu Belediyesi, Ġstanbul, s. 147– 152
- McCARTHY Justin (1998), Ölüm ve Sürgün, Çev. Bilge Umar, Ġnkılâp Kitabevi, Ġstanbul
- NAGATA, Yuzo (1997), Tarihte Ayanlar Karaosmanoğulları Üzerinde Bir İnceleme, Ankara
- ÖRENÇ, Ali Fuat (2008), Balkanlarda İlk Dram, Unuttuğumuz Mora Türkleri ve Eyaletten Bağımsızlığa Yunanistan, Ġstanbul
- ÖZ, Mehmet (2000), “Tahrir Defterlerindeki Sayısal Veriler”, Osmanlı Devleti’nde Bilgi ve İstatistik, Ed. Halil Ġnalcık- ġevket Pamuk, DĠE Yayınları, Ankara, s. 15–32
- SAYDAM, Abdullah (1997), Kırım ve Kafkas Göçleri (1856–1876), Ankara
- ġEN, Ömer (1997), “Osmanlı Devleti’nde Kafkas Göçmenleri Sorunu (1834–1870)”, Dünü ve Bugünüyle Toplum Ve Ekonomi, S. 10, s. 125–133
- TEMĠZKAN, Abdullah (2007), “Kafkasya Muhacirlerinin Denizli’de Ġskânı”, Uluslararası Denizli ve Çevresi Tarih ve Kültür Sempozyumu Bildirileri, Pamukkale Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü, Denizli, s. 285–289
- TEPEKAYA, Muzaffer (2006), “19. Yüzyılın Ġkinci Yarısında Kırım ve Kafkasya’dan Göç Hareketleri ve Saruhan (Manisa) Sancağı’na Göçler”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, C.VI. S. 2, s. 463–480
- ULUÇAY, M. Çağatay (1955), 18. ve 19. Yüzyıllarda Saruhan’da Eşkıyalık ve Halk Hareketleri, Ġstanbul
- ULUDEMĠR, Mehmet (1987), “EskiĢehir Kırım Göçmenlerinin ġeramazan Geleneğinin Anadolu’daki Benzerleri”, III. Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri, C. IV. s. 413–422, Ankara
- YILMAZ, Mehmet (1996), Konya Vilayetinde Muhacir Yerleşmeleri (1854-1914), Selçuk Üniversitesi SBE YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Konya
Toplam 31 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Eylül 2013 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2013 Cilt: 11 Sayı: 3 |