SAĞLIK HİZMETLERİNDE İLETİŞİM BECERİLERİNİN ÖNEMİ VE SOSYO-DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLER AÇISINDAN ANALİZİ

Yıl 2018, Cilt: 16 Sayı: 4, 367 - 392, 30.12.2018

Zeynep Korkmaz , Bahar Yalçın

Öz

Bu araştırmanın amacı
sağlık hizmetlerinde iletişimin önemini vurgulamak ve bu önem doğrultusunda
sağlık hizmetlerinde iletişim olgusunu çeşitli değişkenler açısından analiz
etmektir. Bu amaçla gerçekleştirilen araştırmanın evrenini, Manisa Celal Bayar
Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu 2014-2015 Öğretim Yılı Bahar
Dönemi’nde öğrenim gören 740 öğrenci, araştırmanın örneklemini ise anakütleyi
temsil edecek şekilde yüksekokulda eğitim verilen programlar kapsamında
tesadüfi olarak araştırmaya dahil edilen 340 öğrenci oluşturmaktadır.  Araştırmada veri toplama araçları olarak
araştırmacılar tarafından geliştirilen “Demografik Bilgi Formu” ile Ersanlı ve
Balcı tarafından geliştirilen  “İletişim
Becerileri Envanteri” kullanılmıştır.  

Verilerin analizi
sürecinde tanımlayıcı istatistikler, bağımsız örneklem t-testi, tek yönlü ANOVA
testi ve korelasyon analizlerinden yararlanılmıştır. Araştırmadan elde edilen
sonuçlar değerlendirildiğinde, erkek öğrencilerin kız öğrencilere göre duygusal
iletişim açısından daha başarılı oldukları görülmüştür. Öğrencilerin eğitim
gördükleri program türü dikkate alındığında iletişim becerilerinde istatistiki
olarak anlamlı farklılıklar saptanmıştır. Ölçeğin alt boyutları kapsamında
yapılan analizlerde, boyutlar arasında anlamlı ve pozitif yönlü ilişkinin
olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

İletişim, sağlık hizmetleri

Kaynakça

• ACAR, Veli (2009), “Öğretmen Adaylarının İletişim Becerileri”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, YYLT, Burdur AŞÇI, Özlem, HAZAR, Güleser, YILMAZ, Meliha, (2015), “Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin İletişim Becerileri ve İlişkili Değişkenler”, Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, C.6, S.3, ss.160-165 AKYURT, Nuran, (2009), “Sağlıkta İletişim ve Marmara Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin İletişim Becerileri”, Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, C.4, S.11, ss.15-33 BAŞAR, Gülistan, AKIN, Semiha, DURNA, Zehra, (2015), “Hemşirelerde ve Hemşirelik Öğrencilerinde Problem Çözme ve İletişim Becerilerinin Değerlendirilmesi”, Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(1), ss. 25-147 BACHMAN, Cadje, ROSCHLOUB, Silke, HARENDZA, Signid, KEIM, Rebecca, SCHERER, Martin, (2017), “Medical Students’ Communication Skills in Clinical Education: Results from a Cohort Study”, Patient Education and Counseling, V.100, pp.1874-1881 BHANA, VARSHİKA M.,(2014), “Interpersonal Skills Development in Generation Y Student Nurses: a Literature Review”, Nurse Education Today , 34 , pp. 1430–1434 BİNGÖL, Gülay, DEMİR, Ayşen (2011), “Amasya Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin İletişim Becerileri”, Göztepe Tıp Dergisi, 26(4), ss. 152-159 BROWN, Ted, WILLIAMS, Brett, BOYLE, Malcolm, MOLLOY, Andrew, MCKENNA, Lisa, PALERMO, Cleare, MOLLOY, Liz, LEWIS, Belinda, (2011), “Communication Styles of Undergraduate Health Students”, Nurse Education Today, ss.317-322 CHAN, Zenobia C.Y, (2017), “A Qualitative Study on Communication Between Nursing Students and The Family Members of Patients”, Nurse Education Today, 59, pp.33-37 ÇETİNKAYA, Zeynep (2011), “Türkçe Öğretmen Adaylarının İletişim Becerilerine İlişkin Görüşlerinin Belirlenmesi”, Kastamonu Eğitim Dergisi, C.19, No.2, ss.567-576 DICKSON, David, HARGIE Owen, MORROW Norman, (1997), “Communication Skills Training for Health Professionals”, 2. Edition, Nelson Thornes Ltd., Cheltenham DİLEKMEN Mücahit, BAŞCI Zeynep, BEKTAŞ Fatih (2008), “Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin İletişim Becerileri”, C.12, S.2, ss.223-231 DÖKMEN Üstün(2003), “İletişim Çatışmaları ve Empati”, 22. Baskı, Sistem Yayıncılık, İstanbul EKLOF, Mats, AHLBORG JR, Gunnar, (2016), "Improving Communication among Healthcare Workers: a Controlled Study", Journal of Workplace Learning, Vol. 28 I: 2, pp.81-96 ELKİN, Nurten, KARADAĞLI, Nurten, BARUT, A.Yüksel, (2016), “Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Öğrencilerinin İletişim Becerileri Düzeyleri ve İlişkili Değişkenlerin Belirlenmesi”, Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(2), ss.70-80 ERİGÜÇ, Gülsün, ERİŞ, Hüseyin, (2013), “Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin İletişim Becerileri: Harran Üniversitesi Örneği, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, C.12, S.46, ss.232-254 ERİGÜÇ Gülsün, ŞENER Tolga, ERİŞ Hüseyin (2013), “İletişim Becerilerinin Değerlendirilmesi: Bir Meslek Yüksekokulu Öğrencileri Örneği”, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, C.16, S.1, ss.45-65 ERSANLI Kurtman, BALCI Seher(1998), “İletişim Becerileri Envanterinin Geliştirilmesi: Geçerli ve Güvenirli Çalışması” Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, C.2, S.10, ss.7-13 GÜNER KAŞ, Canan, AKIN, Semiha, (2016), “Hemşirelik Öğrencilerinin İletişim Becerileri ve İletişim Becerileri ile İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi”, Sağlık ve Toplum, Y.26, S.2, ss.47-60 HUGMAN, Bruce, (2009), “Healthcare Communication”, Pharmaceutical Press, USA IRAK, Hakan, TAŞCIOĞLU, Raci, DAL, Mustafa, TUNÇ, Yunus, (2017), “Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin İletişim Becerileri: Iğdır Üniversitesi Örneği, Atatürk İletişim Dergisi, S.14, ss.187-202 KARADAĞ, Mevlüt, IŞIK Oğuz, CANKUL İbrahim Halil, ABUHANOĞLU, Hüseyin, (2015), “Hekim ve Hemşirelerin İletişim Becerilerinin Değerlendirilmesi”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17/1, ss.160-179 KAYA, Alim, (2011), “Kişilerararası İlişkiler ve Etkili İletişim, 4.Baskı, Pegem Akademi, Ankara KAYA, Didem, YÜCELER, Ayhan, ULUDAĞ, Ayhan, KARADAĞ, Şule, (2017), “Hasta İlişkilerinde Tıbbi Sekreterlerin Duygusal Emek ve İletişim Becerilerinin Nitel Olarak Değerlendirilmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, C.8, S.19, ss. 62-76 KENNY, Rachel, DOOLEY, Barbara, FITZGERALD, Amanda, (2013), “Interpersonal Relationships and Emotional Distress in Adolescence”, Journal of Adolescence, 36, pp.351–360 KILIÇ, Melek (2014), “Sağlık Kurumlarında İletişim: Hasta-Sağlık Personeli İletişimi”, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, YYLT, İstanbul KORKUT, Fidan (1996), “İletişim Becerilerini Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi”, Psikolojik Rehberlik ve Danışma Dergisi, C.2,S.7, ss.18-23 MEMİŞOĞLU, Salih Paşa, ÖZCAN, Harun (2007), "İletişim Sürecine İlişkin Endüstri Meslek Lisesi Öğretmen ve Yönetici Görüşleri", Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, C.7, S.2, ss.105-112 MISIRLI, İrfan (2013), “Genel ve Teknik İletişim”, 7. Baskı, Detay Yayıncılık, Ankara ÖZDEMİR, Gülsün (2011), “Ebelik ve Hemşirelik Öğrencilerinin İletişim Becerileri ve Yaşam Yönelimlerinin Stresle Başetme Tutumları Üzerine Etkisi”, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, YYLT, İstanbul ÖZERBAŞ, Mehmet Arif, BULUT, Mehmet, USTA, Ertuğrul, (2007), “Öğretmen Adaylarının Algıladıkları İletişim Becerisi Düzeylerinin İncelenmesi”, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, C.8, S.1, ss.123-135 RANA, Poojaba (2015), “Effective Communication Skills”, International Journal of Research and Analytical Reviews, C.2, S.1, pp. 29-31. REBEIRO, Geraldine., EDWARD Karen-leigh, ROSE, Chapman, EWANS, Alicia, (2015), “Interpersonal Relationships between Registered Nurses and Student Nurses in The Clinical Setting—A Systematic Integrative Review”, Nurse Education Today, 35, pp.1206-1211 REYNOLDS, William J., SCOTT, Brain, (2000). “Do Nurses and Other Professional Helpers Normally Display Much Empathy?” Journal of Advanced Nursing, 31 (1), 226-234. ROBBINS Stephen P., JUDGE Timothy A.,(2015), “Organizational Behavior”,Çev.Editörü: İnci ERDEM, 14. Basım, Pearson, Nobel Yayınevi, Ankara SOKLARIDIS, Sophie, (2014), “Improving Hospital Care: are Learning Organizations the Answer?”, Journal of Health Organization and Management, V.28, N.6, pp.830-838 THOMAS, Richard K., (2016), “Health Communication”, Springer Science-Business Media Inc., USA TİRYAKİ ŞEN Hanife, TAŞKIN YILMAZ Feride, PEKŞEN ÜNÜVER Özlem (2013), “Hizmet İçi Eğitim Hemşirelerinin İletişim Beceri Düzeyleri”, Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 4(1), ss.13-20 TÜRKEN, Hazal, ES, Begüm, ÇALIM İLDAN Selda, (2016), “Öğrenci Ebelerin Duygusal Zekaları İle İletişim Becerileri Arasındaki İlişki”, Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3(4), ss.447-452 UYER, Gülten (2000), “Hemşire-Hasta İletişimi ve İletişimin Hasta Yönünden Önemi”, Türkiye Klinikleri Tıp Etiği, 8, s.88-94. WILKINSON, Susie, LINSELL Louise, PERRY, Rachel, BLANCHARD, Karen, (2008)., “Communication Skills Training For Nurses Working With Patients With Heart Disease” British Journal of Cardiac Nursing, 3 (10), pp.475-481. YILMAZ, Meryem (2001), “Sağlık Bakım Kalitesinin Bir Ölçütü: Hasta Memnuniyeti”, Cumhuriyet Üniversitesi, Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi,5(2), ss.69-74