ÖZ
Giriş ve Amaç: Aralık 2019’da Çin’in Wuhan kentinde başlayan SARS-CoV2 tip COVİD-19 hastalığı kısa sürede bütün dünyaya yayılıp pandemi halini almıştır. COVID-19 hastalığı vasküler yapıları etkileyerek damar tıkanıklığına bağlı gelişen miyokard enfarktüsü, iskemik serebrovasküler hastalık (SVH), venöz dolaşım bozukluğu gibi hastalıklara yol açmaktadır. Amacımız acil servise başvuran non-travmatik SVH tanılı hastaların COVID-19 hastalığı ile ilişkisini araştırmaktır.
Gereç ve Yöntemler: Retrospektif olarak yapılan çalışmaya pandemi öncesi 10 Mart 2019 – 10 Mart 2020 tarihleri arasında, pandemi döneminde de 11 Mart 2020 - 11 Mart 2021 tarihleri arasında başvuran, görüntüleme ile SVH tanısı koyulan ya da klinik olarak geçici iskemik atak (GİA) düşünülen 18 yaş üstü erişkin hastalar dahil edilmiştir.
Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 435 olgunun 211’i (%48,51) pandemi öncesi, 224’ü (%51,49) ise pandemi döneminde olup her iki dönemde de erkek cinsiyet hakimiyeti vardır. Pandemi öncesi 211 olgunun 174’ü (%82,5), pandemi dönemi ise 224 olgunun 186’sı (%83) iskemik SVH tanısı almıştır.
Sonuç: COVID-19 hastalığının özellikle kronik hastalığı olanlarda vasküler yapıları etkileyerek hiperkoagülopatiye yol açtığı buna bağlı olarak içinde SVH’ın da olduğu çeşitli hastalıklara neden olduğu tespit edilmiştir. COVID-19 hastalığı ile SVH arasındaki ilişkinin bilinmesi ve oluş mekanizmalarının araştırılması; bu hastalara erken tanı konulması ve hastalık ortaya çıkmadan gerekli önlemler (antikoagülan vb.) alınmasıyla COVID-19 hastalarında morbidite ve mortalitenin azaltılması adına önemli olabilir.
Anahtar Kelimeler: Covid-19, stroke, serebrovasküler hastalık, pandemi
ABSTRACT
Aim; COVID-19 affects vascular structures and causes comorbidities such as myocardial infarction, ischemic cerebrovascular disease (CVD), and venous circulation disorder due to vascular occlusion. Our aim is to investigate the relationship between COVID-19 and non-traumatic CVD patients admitted to the emergency department.
Method; In this retrospective study, all adult patients (≥18 years old) who were diagnosed with CVD by imaging or clinically considered transient ischemic attack (TIA) between March 10, 2019 and March 10, 2020 (pre-pandemic period) and between March 11, 2020 and March 11, 2021 (pandemic period) were included.
Results; Of the 435 cases included in the study, 211 (48.51%) were in the pre-pandemic period, while 224 (51.49%) were in the pandemic period. Male gender was dominant in both periods. 174 of 211 cases (82.5%) in the pre-pandemic and 186 of 224 cases (83%) in the pandemic period were diagnosed with ischemic CVD.
Conclusion; It has been determined that COVID-19 causes hypercoagulopathy by affecting vascular structures, especially in those with chronic diseases, and results in various diseases, including CVD. To know the relationship between COVID-19 disease and CVD and to investigate the mechanisms of its occurrence, it may be important to reduce morbidity and mortality in COVID-19 patients by early diagnosis of these patients and taking the necessary precautions (anticoagulants, etc.).
Keywords: COVID-19; stroke; cerebrovascular disease; pandemic
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Bulaşıcı Hastalıklar, Nöroloji ve Nöromüsküler Hastalıklar |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 27 Haziran 2025 |
Gönderilme Tarihi | 20 Şubat 2025 |
Kabul Tarihi | 25 Mart 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 12 Sayı: 2 |