TÜBİTAK 4006 Bilim Fuarlarına Katılan Öğrencilerin Ortaöğretimde Düzenlenen Bu Fuarlara İlişkin Görüşleri

Yıl 2022, Cilt: 1 Sayı: 2, 208 - 222, 19.10.2022

İhsan Topcu , Turgay Kumru

Öz

Düzenlenmeye başlandığı yıldan itibaren gittikçe yaygınlaşan bilim fuarları giderek daha fazla ilgi görmektedir. Bununla birlikte bilim fuarlarının etki ve sonuçlarının belirlenmesi, eksik yönlerinin tespit edilmesi ve daha verimli olabilmesi için neler yapılması gerektiği bilimsel olarak araştırmaya değer görülmektedir. Bu araştırmaların yürütülmesinde fuarlara doğrudan katılımda bulunmuş paydaşların görüşleri ayrı bir öneme sahiptir. O nedenle bu çalışmada öğrencilerin ortaöğretimde düzenlenen TÜBİTAK-4006 Bilim Fuarlarına ilişkin görüşleri araştırılmıştır. Bu araştırma nitel durum çalışması olarak yürütülmüştür. Çalışma grubu, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Sivas il merkezindeki TÜBİTAK’ın desteklediği dört ortaöğretim kurumundan 16 öğrenciden oluşmaktadır. Veriler araştırmacılar tarafından hazırlanan yarı-yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak ve görüşme tekniği ile toplanmıştır. Veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda bilim fuarlarının öğrencilerin temel becerilerini geliştirmesi, akademik başarılarına katkı sağlaması, okulun saygınlık kazanması ve gelişmesi yönünde etkileri olduğu görülmüştür. Öğrencilerin fuarlara katılım sürecinde aktif ve istekli olmalarının iki temel etkenle ilgili olduğu anlaşılmıştır. Birincisi, fuarların farklı eğitim ortamları sunması diğeri ise öğrencilerin katkılarıyla ortaya bir ürün çıkaracak olmalarıdır. Fuarların düzenlenmesinde eksik görülen durumlar ise öğretmenlerin isteksizliği ve danışmanlık sürecini iyi yürütmemesi, öğrencilerin süreç hakkında yeterli bilgiye sahip olmaması ve zaman yetersizliği olarak belirlenmiştir. Fuarların daha verimli olabilmesi için bu uygulamanın yaygınlaştırılması, öğretmenlerin teşvik edilmesi, öğrencilere fuarların düzenlenmesiyle ilgili eğitim verilmesi, hazırlık için yeterli zaman ayrılması ve uygun yer ayarlanması gibi görüşler ortaya çıkmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda şu öneriler geliştirilmiştir: ortaöğretim öğrencilerine fuarların düzenlenmesi süreciyle ilgili yeterli bilgi verilmelidir. Bilim fuarlarına katılan öğrenci ve öğretmenler ödüllendirilmelidir. Böylece daha fazla öğrenci ve öğretmenin fuarlara katılımı teşvik edilmelidir. Hazırlık aşamasında uygun ortamlar sağlanmalı ve yeterli zaman ayrılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

TÜBİTAK-4006, Bilim fuarları, Öğrenci projeleri, Öğrenci katılımı, Öğrenci görüşleri

Opinions of Secondary Education Students Participated in TÜBİTAK 4006 Science Fairs on These Fairs

Öz

Science Fairs, which have become more and more widespread since the year they were organized, attract more and more attention. However, it is considered worth researching scientifically to determine the effects and results of these fairs, to identify their effects, utilities and deficiencies. The opinions of the stakeholders who directly participated in the fairs are important in the conduct of these researches. Therefore, in this study, students' views on TÜBİTAK-4006 Science Fairs held in secondary education were investigated. The study was carried out with the case study method, one of the qualitative research designs. The study group consists of 16 students from four secondary education institutions supported by TÜBİTAK in the city center of Sivas in the 2018-2019 academic year. The data were collected using the semi-structured interview form prepared by the researchers and the interview technique. The data were analyzed by content analysis method. As a result of the research, it has been seen that science fairs have effects on the development of students' basic skills, contributing to their academic success, and gaining prestige to the school and also to development of the school. It has been understood that the participation and willingness of the students in these fairs is related to two main factors. The first is that the fairs offer different educational environments to the students and the other is that they will produce a product with the contributions of the students themselves. The shortcomings in the organization of the fairs were determined as the unwillingness of the teachers and their failure to carry out the counseling process well, the students not having enough information about the process and lack of time. In order for the fairs to be more efficient, opinions such as spreading this practice, encouraging teachers, training students about the organization of fairs, allocating sufficient time for preparation and arranging a suitable place have emerged. Suggestions were developed in accordance with these results.

Anahtar Kelimeler

TUBITAK-4006, Science fairs, Student projects, Student opinions, Student participation

Kaynakça

• Arastaman, G., Öztürk Fidan, İ. ve Fidan, T. (2018). Nitel araştırmada geçerlik ve güvenirlik: kuramsal bir inceleme. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi; 15(1), 37-75.
• Arslan, M. (2007). Eğitimde yapılandırmacı yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40(1), 41-61.
• Arthur, J., Waring, M., Coe, R. ve Hedges, L.V. (2017). Eğitimde araştırma yöntemleri ve metodolojileri. (A. Erözkan, E. Büyüköksüz, Çev.) Ankara: Anı Yayıcılık
• Atalmış, E. H., Selçuk, G., ve Ataç, A. (2018). TUBİTAK 4006 projelerine ilişkin yönetici, yürütücü ve öğrenci görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(19), 1999-2020.
• Avcı, E. ve Su Özenir, Ö. (2018). Bilim fuarları sürecinin yürütücü öğretmenler gözünden değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 17(3): s.1672-1690.
• Avcı, E., Su-Özenir, Ö. ve Yücel, E. (2016). TÜBİTAK ortaöğretim öğrencileri araştırma projeleri yarışmasına katılan öğrencilerin yarışma sonrası kazanımlarının incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (3), 1-21.
• Babaoğlan Özdemir, B. ve Babaoğlan, B. (2019). Tübitak 4006 bilim fuarlarının 6. sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerileri ve fen bilimleri dersine yönelik tutumlarıyla ilişkisi. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 4(1), 22-36.
• Balcı, E. (2019). TÜBİTAK 4006 bilim fuarlarının değerlendirilmesi: Polatlı örneği. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Bolu.
• Başkale, H. (2016). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi; 9(1), 23-28.
• Bell, S. (2010). Project-Based Learning for the 21st century: Skills for the future. The Clearing House, 83, 39– 43.
• Çakıcı, Y. (2012). Fen ve teknoloji öğretiminde yapılandırmacı yaklaşım., Ö. Taşkın. (Editör). Fen ve teknoloji öğretiminde yeni yaklaşımlar. İkinci Baskı. Ankara: Pegem Akademi, ss. 1-22.
• Çavuş, R., Balçın, M. D. ve Yılmaz, M. M. (2018). Bilim fuarı etkinliklerinin ortaokul öğrencilerinin fen ve problem çözme becerilerine yönelik algılarına etkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi 5(10), 1-17.
• Christensen, L. B., Johnson, R. B. ve Turner, L. A; Çev. Aypay, A. (2015), Araştırma yöntemleri desen ve analiz, Ankara: Anı Yayıncılık
• Çınar, İ. (2009). Küreselleşme, eğitim ve gelecek. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 2(1), 14-30.
• Çolakoğlu, M. H. (2018). TUBİTAK 4006 bilim fuarları desteğinin eğitim ve öğretime katkısı. Journal of STEAM Education, 1(1), 48-63.
• Dıonne, L., Reıs, G., Trudel, L., Guıllet, G., Kleıne, L. & Hancıanu, C. (2011). Students’ sources of motivation for particıpating in science fairs: an exploratory study within the canada-wide science fair 2008. International Journal of Science and Mathematics Education, 12(10), 669-693.
• Karadeniz, O. ve Ata, B. (2013). Sosyal bilgiler dersinde proje fuarının kullanılmasına ilişkin öğrenci görüşleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 375-410.
• Kaşarcı, İ. (2013). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin akademik başarı ve tutumlarına etkisi: bir meta-analiz çalışması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
• Kavacık, İ., Kılınç, H., Kavacık, L. (2015). Ortaokul fen bilimleri öğretmenlerinin bu benim eserim proje yarışmasına proje hazırlama süreci ile ilgili görüşlerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. 24. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Niğde.
• Kececi, G. (2017). The aims and learning attainments of secondary and high school students attending science festivals: a case study. Educational Research and Reviews, 12(23), 1146-1153.
• Kubinova, M., Novotna, J. & Littler, G. H. (1998). Projects and mathematical puzzles-a tool for development of mathematical thinking. Mathematics Education I. II, 53.
• Küfrevioğlu, R. M., Baydaş, Ö. ve Göktaş, Y. (2011, 22-24 Eylül). Proje ve beceri yarışmalarında elde edilen kazanımlar, karşılaşılan zorluklar ve öneriler. 5th International Computer & Instructional Technologies Symposium, Elazığ.
• MEB. (2018a). Ortaöğretim kimya dersi (9,10,11 ve 12. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• MEB. (2018b). Mutlu çocuklar güçlü Türkiye: 2023 eğitim vizyonu. Ankara: MEB.
• MEB. (2019). Millî Eğitim Bakanlığı Kurumlarının 2018 Yılında TÜBİTAK Bilim ve Toplum Destek Programlarına Katılımı: Eğitim analiz ve değerlendirme raporları serisi no:4. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Miles, M, B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. Second edition. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Okuyucu, M. A. (2019). 4006-TÜBİTAK Bilim fuarına ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. International Journal of Social Sciences and Education Research, 5(2), 202-218.
• Özdemir, M. (2010). Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimlerde Yöntembilim Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi; Sayı: 1.
• Sherman, T. M. & Kurshan, B. L. (2005). Constructing learning: Using technology to support teaching for understanding. Learning & Leading with Technology, 32(5), 10.
• Sontay, G., Anar, F. ve Karamustafaoğlu, O. (2018). 4006-TÜBİTAK bilim fuarı’na katılan ortaokul öğrencilerinin bilim fuarı hakkındaki görüşleri. International e-Journal of Educational Studies, 3(5), 16-28.
• Soyuçok, H. (2018). TÜBİTAK 4006 bilim fuarları kapsamında hazırlanan fen projeleri hakkında çalışmalara katılan farklı kesimlerin görüşleri (Ağrı ili örneği). Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ağrı.
• Sülün, Y., Ekiz, S. O. ve Sülün, A. (2009). Proje yarışmasının öğrencilerin fen ve teknoloji dersine olan tutumlarına etkisi ve öğretmen görüşleri. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (1), 75-94.
• TÜBİTAK. (2016). Bilim fuarları öğrencilerin gözdesi haline geldi. TÜBİTAK Bülten, 171, 1-40.
• TÜBİTAK. (2018). Okul müdürleri için 4006 - tübitak bilim fuarları kılavuzu. http://www.tubitak.gov.tr/sites/default/files/Okul_Mudurleri_icin_4006-
• TUBITAK_Bilim_Fuarlari_Kilavuzlari.pdf. Erişim: 16 Temmuz 2019
• Ural Keleş, P. ve Soyuçok, H. (2020). TÜBİTAK 4006 bilim fuarlarına fen projeleriyle katılan öğrencilerin bilim fuarları hakkındaki görüşleri. Trakya Eğitim Dergisi, 10(2), 361-377.
• URL-1,http://sivasarge.meb.gov.tr/www/4006-tubitak-bilim-fuarlari-destekleme-programi-2018-2019-cagri-doneminde-135-projesi-kabul-edilen-sivas-basari-oranini-yuzde-60-artirarak-turkiyede-zirveye-yerlesti/icerik/120 18 Temmuz 2019’da alınmıştır.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018) Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. 11. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, H. İ. (2020). Bilim fuarında projeyle yer alan öğrencilerin ve danışman öğretmenlerin bilim fuarına ilişkin görüşleri. e- Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7, 28-51. doi:10.30900/kafkasegt.677181.
• Yılmaz, F. N. (2015). Fen bilimleri öğretiminde proje tabanlı öğrenme yaklaşımının 6. sınıf öğrenci başarısı ve bilimsel süreç becerilerine etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Denizli.
• Yurdakul, B. (2011). Yapılandırmacılık. Ö. Demirel. (Editör). Eğitimde yeni yönelimler. 5. Baskı. Ankara: Pegem Akademi, ss. 39-65.