Turizm Ve Otelcilik Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Öz Yeterlik İnançlarının Turizm İşletmelerinde Kariyer Beklentisi Üzerindeki Etkisinde Demografik Değişkenlerin Düzenleyici Rolü
Yıl 2020,
, 475 - 507, 25.12.2020
Mehmet Düzgün
,
Mazlum Çelik
Öz
Turizm işletmelerinin
ihtiyacı olan nitelikli çalışanların turizm sektöründe yer alması söz konusu
işletmelere yönelik kariyer beklentisi taşıyan bireyleri ve turizm
işletmelerini doğrudan etkilemektedir. Bu
araştırma Turizm ve Otelcilik Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin öz yeterlik
inançlarının turizm işletmelerinde kariyer beklentisi üzerindeki etkisinde
demografik değişkenlerin düzenleyici rolünün belirlenmesi amacıyla
gerçekleştirilmiştir. Nedensel tarama modeline göre tasarlanan çalışma
kapsamında oluşturulan anket formu Gaziantep Üniversitesi Turizm ve Otelcilik
Meslek Yüksekokulunda öğrenim gören 221 öğrenci üzerinde uygulanmıştır. Bu
kapsamda elde edilen bulgulara göre öğrencilerin öz yeterlik inançlarının turizm
işletmelerine yönelik kariyer beklentisi üzerinde anlamlı etkisinin olduğu
tespit edilmiştir. Bu bağlamda oluşturulan araştırma modeli kapsamında öğrencilerin
kariyer hedefi, cinsiyeti ve öğrenim gördükleri sınıf düzeyi gibi demografik
değişkenlerin öz yeterliğin kariyer beklentisi üzerindeki etkisinde düzenleyici
rol üstlenmektedir.
Kaynakça
- KAYNAKÇA
- Arman, A. ve Şahin T. (2013). Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi Öğrencilerinin Stajlarında İşletmelerden Beklentileri: Mengen Aşçılar Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi Örneği. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 6(2),13-24.
- Aksu, A. A. ve Köksal, C. D. (2005). Perceptions and Attitudes of Tourism Students in Turkey. International Journal Of Contemporary Hospitality Management, 17(5), 436-447.
- Akbaş, A. ve Çelikkaleli, O. (2006). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Öğretimi Öz yeterlik İnançlarının Cinsiyet, Öğrenim Turu Ve Üniversitelerine Gore İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 98–110.
- Akbulut Y. (2010). Sosyal bilimlerde Spss uygulamaları. İdeal Kültür Yayıncılık. İstanbul.
- Akkoyunlu B. ve Orhan F. (2003). Bilgisayar Ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bolumu Öğrencilerinin Bilgisayar Kullanma Öz-Yeterlik İnancı İle Demografik Özellikleri Arasındaki İlişki. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 2(3), 86-93.
- Altunışık R. Recai C. Bayraktaroğlu S. ve Yıldırım E. (2007). Sosyal Bilimlerde araştırma yöntemleri Spss uygulamalı 5. Baskı, Sakarya Yayıncılık, Sakarya.
- Antoncic, B., Antoncic, J. A., Aaltonen, H. M. (2016) Marketing Self-Efficacy And Firm Creation. Journal of Small Business and Enterprise Development, 23 (1), pp. 90-104.
- Arseven, A. (2016). Öz yeterlilik: Bir Kavram Analizi. International Periodical For The Languages, Literature And History Of Turkish Or Turkic, 1(19), 63-80.
- Ballout, H. I. (2009). Career Commitment And Career Success: Moderating Role Of Self‐Efficacy. Career Development International, 14 (7),pp.655-670.
- Birdir, K. (2002).Turizm ve Otel İşletmeciliği Eğitimi Alan Lisans Öğrencilerinin Turizm Endüstrisinde Çalışmayı Tercih Etmemelerinin Temel Nedenleri: Bir Nominal Grup Tekniği Araştırması. Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü. Turizm Eğitimi Konferansı-Workshop. 495-594.
- Bandura, A. and Adams, N.A. (1977). Analysis Of Self-Efficacy Theory Of Behavioural Change. Cognitive Therapy and Research, 1(4), 287-310.Bandura, A. (2006). Guide For Constructing Self-Efficacy Scales. In F. Pajares, and T. Urdan (Eds.), Self-efficacy beliefs of adolescents (Vol. 5, pp. 307–337). Greenwich, CT: Information Age Publishing
- Bandura, A. (2012). On The Functional Properties Of Perceived Self-Efficacy Revisited. Journal of Management, 38(1), 9–44.
- Baruch, Y. (2006). Career Development İn Organizations And Beyond: Balancing Traditional And Contemporary Viewpoints. Human Resource Management.
- Baum, T. (2007). Progress İn Tourism Management Human Resources İn Tourism: Still Waiting For Change. Tourism Management, 28, 1383–1399.
- Beauregard, T.A. (2012). Perfectionism, Self Efficacy And OCB: The Moderating Role Of Gender. Personnel Review, 41(5), 590-608.
- Charleston, L. V.,l Leon, R. (2016). Constructing Self-Efficacy İn STEM Graduate Education. Journal for Multicultural Education, 10(2),152-166.
- Chiesa, R., Toderi, S., Dordoni, P., Henkens, K., Fiabane,E. M., Setti, I. (2016). Older Workers: Stereotypes And Occupational Self Efficacy. Journal of Managerial Psychology, 31(7), 1152-1166.
- Cunnien, K. A., Rogers, N. M. Mortimer, J.T. (2009). Adolescent Work Experience And Self‐Efficacy. International Journal of Sociology and Social Policy, 29 3/4, pp.164 175.
- Cziraki, K., Read, E., Laschinger, H. K. S., Wong, C. (2018). Nurses Leadership Self-Efficacy, Motivation, And Career Aspirations. Leadership in Health Services, 31(1), 47-61.
- Çatı, K. ve Bilgin, Y. (2013). Turizm Lisans Öğrencilerinin Turizm Sektöründe Çalışma Eğilimleri. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(1), 23-46.
- Çeken, H. ve Erdem, B. (2003).Turizm Sektörünün İstihdam Yaratmadaki Etkisi. Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi 5(1)
- Çimen, H.(2008).Turizm Lisans Öğrencilerinin Mesleki Yönelimleri: Akçakoca Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu Örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 19(2), 194-202.
- Dawson, M., Abbott, J., Shoemaker, S. (2011). The Hospitality Culture Scale: A Measure Organizational Culture and Personal Attributes. International Journal of Hospitality Management, 30, 290–300.
- Deniz, M., Ünal, A. (2007). İnsan Kaynaklarının Bir Fonksiyonu Olarak Örgütsel Kariyer Yönetimi Ve Bir Uygulama. E-Journal Of New World Sciences Academy 2(2),101-119.
- Dikili, A. (2012). Yeni Kariyer Yaklaşımlarına İlişkin Değerlendirmeler. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 17(2,) 473-484.
- Dinçer F.İ., Akova O ve Kaya, F. (2013). Meslek Yüksekokulu Turizm ve Otel İşletmeciliği Programı Öğrencilerinin Kariyer Planlaması Üze¬rine Bir Araştırma: İstanbul Üniversitesi ve Gümüşhane Üniversitesi Örneği, 3. Uluslararası Meslek Yüksekokulu Sempozyumu, Ardahan, 42-56.
- Edwards, M. (2014). The İmpact Of Placements On Student’s Self-Efficacy. Higher Education, Skills and Work-based Learning, 4(3),228-241.Erdoğmuş, N. (2003). Kariyer Geliştirme ve Uygulama. Nobel Yayınevi, Ankara.
- Glaser, W., Hecht, T. D. (2013). Work Family Conflicts, Threat‐Appraisal, Self‐Efficacy And Emotional Exhaustion. Journal of Managerial Psychology, 28(2), 164-182.
- Gkolia, A., Dimitrios, B. A., Koustelios, A. (2016). Background Characteristics As Predictors Of Greek Teachers Self-Efficacy. International Journal of Educational Management, 30(3), 460-472.
- Gözüm, S. Aksayan, S. (1999). Öz Etkililik-Yeterlik Ölçeğinin Türkçe Formunun Güvenilirlik ve Geçerliği. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokul Dergisi, 2(1), 21-34.
- Fort, I., Jacquet, F. Leroy, N. (2011) Self Efficacy, Goals, And Job Search Behaviors. Career Development International, 16(5),469-481.
- Hall, D. T. (2004). The Protean Career: A Quarter-Century Journey. Journal of Vocational Behavior, 65(1), 1–13.
- Hassall, T., Arquero, J. L., Joyce, J., Gonzalez, J. M. (2013). Communication Apprehension And Communication Self Efficacy İn Accounting Students. Asian Review of Accounting, 21(2),160-175.
- Jenkins, A. K. (2001). Making A Career Of İt? Hospitality Students Future Perspectives: An Anglo-Dutch Study. International Journal Of Contemporary Hospitality Management, 13(1), 13–20.
- Kazumi, T., Kawai, N. (2017). Institutional Support and Women’s Entrepreneurial Self efficacy. Asia Pacific Journal of Innovation and Entrepreneurship, 11(3), pp.345-365.
- Koyuncu, M. (2000).Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu Öğrencilerinin Turizm İşletmeleri Yöneticilerinden Beklentileri. Kapadokya Toplantıları VII. Nevşehir: Erciyes Üniversitesi Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu, 24- 35.
- Kozak, A. M. ve Dalkıranoğlu, T. (2013). Mezun Öğrencilerin Kariyer Algılamaları: Anadolu Üniversitesi Örneği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 41-52.
- Kusluvan S. ve Kusluvan Z. (2000). Perceptions and Attitudes of Undergraduate Tourism Students Towards Working İn The Tourism İndustry in Turkey. Tourism Management ,21, 251-269.
- Loomba, A. P.S., Karsten, R. (2019). Self Efficacy’s Role İn Success Of Quality Training Programmes. Industrial and Commercial Training, 51(1),24-39.
- Lyons, P., l Bandura, R. (2018). Self-Efficacy: Core Of Employee Success, Development and Learning İn Organizations: An International Journal Development and Learning in Organızatıons.
- Mooi, T. L. (2006). Self Efficacy And Student Performance İn An Accounting Course, Journal of Financial Reporting and Accounting, 4(1),129-146.
- Olcay, A., Düzgün, M. (2015). Turizm Sektöürünün İstihdam Niteliğinin Öğrencilerin Kariyer Planları Üzerindeki Etkisi. Journal of Travel and Hospitality Management 12(3),49-72.
- Onay, M. ve Vezneli, Z. (2012).Sınırsız ve Çok Yönlü Kariyer: Akademisyenlerin Kariyer Yaşamı. Sosyal Ve Beşeri Bilimler Dergisi, 193-202.
- Paglis, L.L. (2010). Leadership Self Efficacy: Research Findings And Practical Applications, Journal of Management Development, 29(9),771-782.
- Patton, W. ve McMahon, M. (2006). Career Developmentand Systems Thery: Connecting Theory and Practice (2. Edition). Sense Publishers, Rotterdam.
- Ryerson, A. (2008). Pharmaceutical Sales Performance: A Proposed Study Measuring Behavioral Aspects Of Self Efficacy As Compared To General Self‐Efficacy. International Journal of Pharmaceutical and Healthcare Marketing, 2(3),181-194.
- Roney, S. ve Öztin, P. (2007). Career Perceptions of Undergraduate Tourism Students: A case Study İn Turkey. Journal Of Hospitality, Leisure, Sport& Tourism Education. 6(1), 4- 17.
- Schyns, B., Sanders, B. (2005). Exploring Gender Differences İn Leader’s Occupational Self Efficacy Women in Management Review, 20(7),513-523.
- Schyns, B. Sczesny, S. (2010). Leadership Attributes Valence İn Self‐Concept And Occupational Self Efficacy. Career Development International, 15(1),78-92.
- Sehgal, P., Nambudiri, R., Mishra, S.K. (2017). Teacher Effectiveness Through Self-Efficacy, Collaboration And Principal Leadership. International Journal of Educational Management, 31(4), 505-517.
- Senemoğlu, N. (1998). Gelişim Öğrenme ve Öğretim. Kuramdan uygulamaya, Özsan Matbaası, Ankara.
- Sherer M, Adams CH (1983). Construct Validation Of The Self-Efficacy Scale. Psychological Reports,53, 899-902. Sezer, C. (2013). Kariyer Olarak Girişimcilik ve Girişimcilik Niyetini Etkileyen Faktörlerin İçerik Analizi İle Belirlenmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(2), 49-60.
- Slatten, T. (2014). Determinants And Effects Of Employee’s Creative Self-Efficacy On İnnovative Activities. International Journal of Quality and Service Sciences, 6(4), 326-347.
- Soysal, A.(2003). Küreselleşen İş Hayatında Yeni Kariyer Yaklaşımları, II. UlusalBilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, 17-18 Mayıs, İzmit, 665-667.
- Tams, S. (2008). Constructing Self Efficacy At Work: A Person‐Centered Perspective, Personnel Review, 37(2), pp.165-183.
- Teng, C. C. (2008). The Effects of Personality Traits and Attitudes on Student Uptake in Hospitality Employment. International Journal of Hospitality Management, 27, ss.76–86
- Ülper, H., Bağcı, H. (2012). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Dönük Öz Yeterlik Algıları. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature And History Of Turkish Or Turkic Volume 7/2, 1115-1132
- Wang, J., Huyton, J., Gao, X., ve Ayres, H. (2010). Evaluating Undergraduate Courses İn Tourism Management: A Comparison Between Australia And China. Journal Of Hospitality, Leisure, Sport And Tourism Education, 9(2), 46–62.
- Wiese, S. B. and Freund, A. M. (2005). Goal progress makes one happy, or does it? Longitudinal findings from the work domain. Journal of Occupational and Organizational Psychology ,78, 287–304.
- Yanardağ, Ö., M. ve Avcı, M. (2012). Turizm Sektöründe İstihdam Sorunları: Marmaris, Fethiye, Bodrum İlçeleri Üzerine Ampirik Bir İnceleme. Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi (3)2, 39-62.
- Yenice, N. (2012). Öğretmen Adaylarının Öz yeterlik Düzeyleri İle Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(39), 36-58.
- Yeşilyurt, E. (2013). Öğretmen Adaylarının Öğretmen Öz yeterlik Algıları. Electronic Journal Of Social Sciences, 12(45),88-104.
- Zengin, B., Şen, L. M. Taşar, O. (2011). Marmara Bölgesinde Turizm Lisans Öğrencilerinin Konaklama Sektöründe Cinsiyete Göre Kariyer Düşünceleriyle İlgili Bir Araştırma. International Conference On Eurasıan Economıes, 217-225.
- Zhang, H.Q. ve Wu, E. (2004). Human Resources İssues Facing The Hotel and Travel İndustry in China. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 16(7), 424–428.