Örgütsel Sessizlik ve Tükenmişlik İlişkisi: Turizm Çalışanları Örneği

Yıl 2018, Cilt: 15 Sayı: 30, 411 - 433, 20.04.2018

Abdurrahman Benli Gökçe Cerev

Öz

Örgütsel sessizlik ve tükenmişlik kavramları son zamanlarda çalışma ilişkilerinde sıkça dile getirilen ve üzerinde araştırma yapılan hususlar olmuştur. Tükenmişlik ve örgütsel sessizlik olguları birbirlerini etkilediği gibi tek başlarına örgütsel yapı içindeki iş tatmini, aidiyet, bağlılık gibi kavramları da etkilemektedir. Örgütlerin sağlıklı bir şekilde işlevselliğini yerine getirerek kendilerini geliştirebilmeleri için her iki kavramı da göz ardı etmemeleri gerekir. Örgütlerin rekabet edebilirliğini sürdürebilmesi ve organizasyonlarını geliştirebilmeleri için personel ve yönetsel alanda en yüksek düzeyde verimliliği elde etmeleri gerekmektedir. Bu nedenle yapısal düzenleme içerisinde çalışanların örgütsel alanlarda katılımcı olması ve örgüt kültürünü benimsemeleri ön plana çıkmaktadır.Bu çalışmada turizm çalışanlarının tükenmişlik ve örgütsel sessizlik düzeyleri ölçülerek, aralarındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmada anket metodu kullanılarak, 264 turizm çalışanına sessizlik ve tükenmişlik model anketleri uygulanmış, elde edilen veriler SPSS programı ile çözümlenmiştir. Çalışma sonucunda örgütsel sessizlik ile tükenmişlik arasındaki ilişki, tükenmişliğin alt boyutu olan duygusal tükenmişlikte tespit edilmiş, örgütsel sessizliğin yapısal niteliği açısından ilişkisel sonuçlara varılmıştır. Yapılan analizler sonucunda duygusal tükenmişlik ile duyarsızlaşma arasında pozitif bir ilişki bulunurken, kişisel başarı ile duygusal tükenmişlik ve duyarsızlaşma arasında ise negatif bir ilişki bulunmaktadır. Sonuçlara göre örgütsel sessizliğin alt boyutları arasında da güçlü bir pozitif ilişki vardır

Anahtar Kelimeler

Örgüt, Çalışan, Sessizlik, Tükenmişlik

The Relationship Between Organizational Silence and Burnout: Example Of Tourism Workers

Öz

Recently, the concepts of organizational silence and burnout have been the concepts that have been frequently expressed and studied in work relations. Burnout and organizational silence are concepts affecting each other, as well as affecting concepts on their own such as job satisfaction within the organizational structure, belonging, and loyalty. Organizations need to give importance to both concepts in order to function in a healthy way and to improve themselves. Organizations need
to achieve the highest level of productivity in the staff and managerial area in order
to be able to sustain their competitiveness and improve their organization. For this
reason, the fact that employees in structural regulation participate in the organizational
fields and adopt organizational culture is brought to the forefront.
In this study, burnout and organizational silence levels of tourism workers were
measured and the relationship between them has been studied. Survey method was
used in the research and silence and burnout model surveys were applied to 264
tourism workers. The obtained data were analyzed by SPSS program. As a result of
the study, the relationship between organizational silence and burnout was found
in emotional exhaustion, which is the sub dimension of burnout. Relational results
were obtained regarding the structural nature of organizational silence. There is
a positive relationship between emotional exhaustion and depersonalization as a
result of the analyzes made, while there is a negative relationship between personal
success and emotional exhaustion and depersonalization. According to the results,
there is also a strong positive relationship between the sub-dimensions of organizational
silence

Anahtar Kelimeler

Organization, Employee, Silence, Burnout

Kaynakça

• Arlı, D. (2013) ‘’İlkokul Müdürlerinin Örgütsel Sessizlik İle İlgili Görüşleri’’, Trakya Üni- versitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 3, Sayı 2, Edirne.
• Ashcraft, K.L. (2000) ‘’Book Review, Hearing Silence: Organizing From An Aesthetic Perspective’’.
• Avsaroglu, S., Deniz M. ve Kahraman A. (2005) ‘’Teknik Öğretmenlerde Yasam Doyumu, İs Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi’’, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14: 115-129.
• Aydın P., İ., (2002) ‘’İş Yaşamında Stres’’, Ankara: Pegem Yayıncılık
• Bagheri, G., Zarei, R., Aeen, M. N., (2012)’’Organizational Silence’’ (Basic Concepts and Its Development Factors), Ideal Type Of Management, Vol.1, No.1, S.47-58
• Bowen F. and Blackmon K. (2003) ‘’Spirals Of Silence: The Dynamic Effects Of Diversity On Organizational Voice’’, Journal Of Management Studies, Vol. 40, Issue.6
• Cardinell, C. F., (1981) ‘’Mid-Life Professional Crises: Two Hypotheses, The Annual Meeting of The National Conferance of Professors of Educational Administration’, Seattle
• Cherniss, C., (1980) ‘’Professional Burnout İn Human Service Organizations’’, Praeger, New York.
• Clair, R.C., (1998) ‘’Organizing Silence: A World Of Possibilities’’, Albany, NY.: Human Studies
• Cumming, O.W., Nall, R.L., (1983) ‘’Relationships Style and Burnout To Counselors Per- ceptions Of Their Jobs’’, Themselves and Their Clients, Counselor. Education and Supervision, 22, Pp.227-234,
• Çam, O. (1992) ‘’Tükenmişlik Envanterinin Geçerlik ve Güvenilirliğinin Araştırılması’’, 7. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Hacettepe Üniversitesi, Editörler: R. Bayraktar, Ankara, 155-160.
• Çakıcı, A. (2007) ‘’Örgütlerde Sessizlik: Sessizliğin Teorik Temelleri ve Dinamikleri’’, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 16, S. 145-162.
• Çakıcı, A., (2008) ‘’Örgütlerde Sessiz Kalınan Konular, Sessizliğin Nedenleri Algılanan Sonuçlar Üzerine Bir Araştırma’’, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (1): 117- 134.
• Dyne, L. V., Ang, S., Botero, I., (2003), ‘’Conceptualizing Employee Silence and Employee Voice as Multidimensional Constructs’’, Journal Of Management Studies, Vol 40-6.
• Edelwich, J. and Brodsky A., (1980) ‘’Burnout: Stages Of Disillusionment İn The Helping Proffessions’’, Human Sciences Press, New York.
• Ergin, C. (1992), “Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uyarlanması’’, Türk Psikologları Derneği Yayınları.
• Henriksen, K. Anddayton, E., (2006) ‘’Organizational Silence and Hidden Threats To Pa- tient Safety’’, Health Services Research, Vol 41.
• Hirschman, A. O., (1970) ‘’Exit, Voice and Loyalty’’, Ma: Harvard University Press, Cambridge.
• Izgar, H. (2001), “Okul Yöneticilerinde Tükenmişlik”, Nobel Yayınları, Ankara.
• Kish-Gephart J., Detert, J.R., Trevino L.K., Edmondson, A.C., (2009) ‘’Silenced By Fear: The Nature, Sources, and Consequences of Fear at Work. Research in Organizational Behavior’’
• Maslach, C., Leiter, M. P. and Jackson, S. E., (2012) ‘’Making A Significant Difference With Burnout İnterventions: Researcher and Practitioner Collaboration’’, Journal of Organizational Behavıor, C. 33, Ss. 296-300.
• Morrıson, E.W., Mıllıken, F.J., (2000) ‘’Organizational Silence: A Barrier to Change and Development in A Pluralistic World’’, Academy Of Management Review, 25 (4), S.706-725
• Otacıoğlu, S.N., (2008) ‘’Müzik Öğretmenlerinde Tükenmişlik Sendromu ve Etkileyen Faktörler’’, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, C. 9, S. 15, Ss. 103-116.
• Önder, M. E , (2011) ‘’Psikeart’’, Psikeart Dergisi, S. 15.
• Pınder, C.C. and Harlos, K.P., (2001) ‘’Employee Silence: Quiescence and Acquiescence As Responses To Perceived Injustice’’, Research in Personel and Human Research Management, S.331-369
• Rodgerson,T.E. (1994) ‘’The Relation of Situation, Personality, and Religious Problem- Solving in The Prediction of Burnout Among American Baptist Clergy. Loyola Col- lege in Maryland’’, A Dissertation Submitted to The Department of Pastoral Counse- lingofloyola College in Marylandin Partial Fulfillment of The Requirementsfor The Degree of doctor of Philosophy, October 19, Pp.1-214
• Sheffield, D.S., Baker, S.B., (2005) ‘’Themes From Retrospective Interviews of Scholl Counselors who Experienced Burnout.H.U’’. Journal Of Education, 29, Pp.177-186,
• Scheufele, D. A. and Moy, P., (1999) ‘’Twenty-Five Years of The Spiral of Silence: A Con- ceptual Review and Empirical Outlook’’, International Journal of Public Opinion Research, 12, 3–28.
• Shirom, A., (1989) ‘’Burnout İn Work Organizations’’, (Eds.) C. L. Cooper ve I.T. Robert- son, International Review of Industrial and Organizational Psychology, 25-48, New York, Wiley.
• Suran, B. G. and Sheridan E. P., (1985) ‘’Management Of Burnout: Training Psychologists İn Professional Life Span Perspectives’’, Professional Psychology: Research&Practice, 16(6): 741-752.
• Sürgevil, O., (2006) ‘’Çalışma Hayatında Tükenmişlik Sendromu Tükenmişlikle Mücadele Teknikleri’’, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Tangırala, S., Ramanujam, R., (2008) ‘’Exploring Nonlinearity in Employee Voice: The Effects of Personal Control and Organizational Identification’’, Academy of Manage- ment Journal, 51(6), 1189-1203.
• Taşkıran, E., (2011), Liderlik ve Örgütsel Sessizlik Arasındaki Etkileşim Örgütsel Adaletin Rolü, Beta Basım A.Ş., İstanbul.
• Türk Dil Kurumu Sözlüğü, Http://Www.Tdk.Gov.Tr/İndex. Erişim Tarihi : 14.02.2017
• Veninga, R.L and Spradley, J.D., (1981) ‘’The Work Stres Connection’’, How to Cope With Job Burnout. Pp:86-87