SZÉKELY [SEKEL] ADININ İZAHI ÜZERİNE

Year 2018, , 215 - 220, 30.06.2018

Ayşe Öz Translator: Hasan Eren

https://doi.org/10.32321/cutad.407627

Abstract

Ünlü Türkolog Hasan Eren bu makalesinde THÚRY’nin "A székelyek
eredete" adlı çalışmasında székely
etnoniminin kökeni hakkında ortaya koyduğu açıklamalara tenkitle yaklaşmıştır. THÚRY’e göre,
székely adlandırması Çağatayca szikil [ɔ: sikil], szekil [ɔ: säkil] sözcüğünden türer. Çağatayca
sözcüğün anlamı: ’soylu kişi, doğuştan soylu,asil bir aileye mensup; bey kökenli, asil,bey, yüksek rütbeli’. Eren, THÚRY’nin,”en güvenilir kaynak olan” Buhara kökenli S̆EIX
SULEIMĀN’ın sözlüğünden alıntıladığı Çağatayca sikil sözcüğünün muhtemelen basit bir
kalem hatasından meydana geldiği düşünmüştür. S̆EIX SULEIMĀN’ın
sikil verisinin yegâne metin olduğunu, bu sözcüğün diğer Türk dillerinde bilinmediği gibi, sözcüğe başka
Çağatayca kaynaklarda da rastlamadığını, Türkçe silik sözcüğünden basit bir kalem hatası sonucunda meydana
geldiğini bildirmiştir. Silik
sözcüğünün ilk olarak Orhun Yazıtlarında ortaya çıktığını ve Orhun Yazıtlarında
aktarılan iki cümlede bu sözcüğün temiz anlamında kullanıldığını ifade
etmiş, ancak burada beden temizliğinden söz edilmediğini, tıpkı Çağatayca sikil sözcüğünün anlamında olduğu gibi
saf/ari bir kökenden söz edildiğini öne sürmüştür. Dolayısıyla Eren bu
çalışmasıyla, THÚRY’nin düşüncesinin aksine bu sözcüğün rekonstrüksiyonun
yapıldığını göstermiştir. 

Keywords

Székely, Sekel

References

• Eren, Hasan (1943). “A székely név magyarazatához”. Magyar Nyelv XXXIX, 205-208.