The Relations of Religious Coping, Gratitude and Life Satisfation: A Case Study on Patients, Patient Relatives and Hospital Staff

Yıl 2012, Cilt: 12 Sayı: 2, 45 - 79, 01.04.2012

Ali Ayten , Gülüşan Göcen - Kenan Sevinç - Eyüp Ensa Öztürk

Öz

This article examines the relationship between religious coping, gratitude and life satisfaction. It also purposes to examine the links between religious coping, gratitude, life satisfaction and socio-demographic variables (gender, age etc.). Correlational survey method and questionnaire technique are used. The sample covers 114 people ranging from 16 to 64. In this research, “Religious Coping Scale”, and “Gratitude Scale”, and “Life Satisfaction Scale” are used to collect data. The findings of the study indicate that females reported higher levels of positive religious coping (like benevolent religious reappraisal and religious pleading) than males, and patients reported higher levels of positive religious coping than patient relatives and hospital staff (like doctors and nurses). Morever, life satisfaction is positively correlated with positive religious coping and gratitude.

Anahtar Kelimeler

Religious Coping, Gratitude, Life Satisfaction, Benevolent Religious Reappraisal, Religious Pleading

Dini Başa Çıkma, Şükür ve Hayat Memnuniyeti İlişkisi: Hastalar, Hasta Yakınları ve Hastane Çalışanları Üzerine Amprik Bir Araştırma

Öz

Makalede, bireylerin şükretme yönelimleri, dini başa çıkma davranışları ve hayat memnuniyeti düzeyleri arasındaki ilişki, tarama metoduyla yapılan amprik araştırma çerçevesinde ele alınmıştır. Ayrıca bireylerin cinsiyet ve yaş gibi demografik özellikleriyle şükretme yönelimleri ve dini başa çıkma eğilimleri arasındaki ilişkiler de incelenmiştir. Araştırma, ilişkisel tarama yöntemine uygun, anket tekniğinin kullanıldığı bir saha araştırması niteliğindedir. Örneklem, hasta, hasta yakınları ve hastane çalışanlarından oluşmaktadır. Yaşları 16 ile 64 arasında değişen 114 kişiye, “Dini Başa Çıkma Ölçeği”, “Şükür Ölçeği” ve “Hayat Memnuniyeti Ölçeği” uygulanmıştır. Bulgular, “Hayra Yorma” ve “Dini Yalvarma” alt boyutlarına giren dini başa çıkma etkinliklerini erkeklerin kadınlara göre daha sık kullandığını; hastaların hasta yakınları ve hastane çalışanlarına göre olumlu dini başa çıkma etkinliklerini daha sıklıkla kullandıklarını göstermiştir. Ayrıca hayat memnuniyeti ile şükür ve yine hayat memnuniyeti ile olumlu dini başa çıkma arasında olumlu ve anlamlı ilişki tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dini Başa Çıkma, Şükür, Hayat Memnuniyeti, Hayra Yorma, Şerre Yorma

Kaynakça

• Adler, M. G.; Fagley, N. S., “Appreciation: Individual Differences in Finding Value and Meaning as A Unique Predictor of Subjective Well-Being”, Journal of Personality, 2005, c. 73, sayı: 1, ss. 79–114.
• Aguilar-Vefaie, Maria ve Mohsen Abiari, “Coping Response Inventory: Assessing Coping
• among Iranian college students and introductory development of an adapted
• Iranian Coping Response Inventory (CRI)”, Mental Health, Religion&Culture,
• , c. 10, sayı: 5, ss. 489-513.
• Aydın, Ö., Yaşamı Sürdürmede Dinî İnancın Rolü, (Ankara Üniversitesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi), 2011.
• Aydıner, B. B., Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Amaçlarının Alt Boyutlarının Genel Öz- Yeterlik Yaşam Doyumu ve Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi, (Sakarya Üni- versitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), 2011.
• Ayten, A., Tanrıya Sığınmak. İz Yayıncılık, İstanbul 2012.
• Ayten, A., Empati ve Din, İz Yayıncılık, İstanbul 2010.
• Bahadır, A., İnsanın Anlam Arayışı ve Din: Logoterapik Bir Araştırma, İnsan Yayınları, İstanbul 2002.
• Banziger, S.; Van Uden, M.; Janssen, J., “Praying and Coping: the Relation Between Varieties of Praying and Religious Coping Styles”, Mental Health, Religion & Culture, 2008, c. 11, sayı: 1, ss. 101-118.
• Borg C.; Hallberg I.R. , “Life Satisfaction among Informal Caregivers in Comparison with Non-Caregivers”, Scandinavian Journal of Caring Sciences, 2006, c. 20, sayı: 4, ss. 427-438.
• Breen, W. E.; Kashdan, T. B.; Lenser, M. L.; Fincham, F. D.; “Gratitude and Forgiveness: Convergence and Divergence on Self-Report and Informant Ratings”, Personality and Individual Differences, 2010, sayı: 49, ss. 932–937.
• Csikszentmihalyi, M., Akış: Mutluluk Bilimi. HYB Yayıncılık, Ankara 2005.
• Diener, E., “Subjective Well-being”, Psychological Bulletin, 1984, sayı: 95, ss. 542-575.
• Diener, E.; Emmons, R.A.; Larsen, R.J.; Griffin, S., “The Satisfaction With Life Scale”, Journal of Personality Assessment, 1985, c. 49, sayı: 1, ss. 71-75.
• Diener E. ve M. E. P. Seligman, “Very Happy People”, Psychological Reports, 2002, sayı: 13, s. 81–84.
• Doğan, M., Büyük Türkçe Sözlük, Pınar Yayınları, İstanbul 2009.
• Dost, M. T., “Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Doyumunun Bazı Değişkenlere Göre İnce- lenmesi”, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2007, c. 22, sayı: 2, ss. 132-142.
• Dzuka, J.; Dalbert, C., “The Blief in A Just World and Subjective Well-Being in Old Age”, Aging & Mental Health, 2006, sayı: 10, ss. 439–444.
• Ekşi, H., Başa Çıkma, Dini Başa Çıkma ve Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma: Eğitim, İlahiyat ve Mühendislik Fakültesi Öğrencilerinin Karşılaştırılması, (Uludağ Üniversitesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi), 2001.
• Emmons, R. A.; Paloutzian R.F., “The Psychology of Religion”, Annual Rewiev of Psycho- logy, 2003, c. 54, ss. 377-402.
• Emmons, R. A., Teşekkür Ederim, çev.: Neslihan Kül, Doğan Kitap, İstanbul 2009.
• Emmons, R. A.; Crumpler, C.A., “Gratitude as Human Strength Appraising The Evidence”, Journal of Social and Clinical Psychology, 2000, c. 19, sayı: 1, ss. 56- 96.
• Emmons, R. A.; Mishra, A., “Why Gratitude Enhances Well-Being: What We Know, What We Need to Know”, Designing Positive Psychology Taking Stock and Moving, ed.: Kennon M. Sheldon, Todd B. Kashdan, Michael F. Steger, 2011, ss. 249-262.
• Fredrickson, B. L., Tugade, M. M., Waugh, C. E., ve Larkin, G. R., “What Good are Positi- ve Emotions in Crises? A Prospective Study of Resilience and Emotions Fol- lowing the Terrorist Attacks on The United States on September 11th, 2001”. Journal of Personality and Social Psychology, 2003, sayı: 84, ss. 365−376.
• Göcen, G., “Şükür İle Psikolojik İyi Olma Hali Arasındaki İlişki Üzerine Bir Alan Araştırması”, (Ankara Üniversitesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi), 2012.
• İbn Manzur, Lisanü’l-Arab, Daru’s Sadr Yayınevi, c.13, Beyrut 1994.
• Kara, E., (2008). “Zihinsel Engelli Çocukları Olan Ailelerin Çocuklarının Durumunu Dinî Açıdan Değerlendirmeleri”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 26-28, Samsun, ss. 317-33.
• Kashdan, T. B.; Mishra, A.; Breen, W. E.; Froh, J. J., “Gender Differences in Gratitude: Examining Appraisals, Narratives, The Willingness to Express Emotions, and Changes in Psychological Needs”, Journal of Personality, 2009, sayı: 77, ss. 691-730.
• Kıral, K., Demans Hasta Yakınlarında Depresyon ve Yaşam Doyumu: Bilişsel Duygu Ayarlama, Sosyal Destek ve Adil Dünya İnancı İlişkisi, (Mersin Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), 2011.
• King, L. A., Scollon, C., K., Ramsey, C., Williams, T.,. “Stories of Life Transition: Subjective Well-Being and Ego Development in Parents of Children with Down Syndrome”, Journal of Research in Personality, 2000, 34, ss. 509–536.
• Klaassen, D.W.; McDonald, M.J.; James, S., “Advances in the Study of Religious and Spiritual Coping”, Handbook of Multicultural Perspectives on Stress and Coping, ed.: P.T.P. Wong, L.C.J. Wong, Springer, New York 2006, ss. 105–132.
• Koç, M., Yetişkinlik Döneminde Dindarlık ile Benlik Kavramı, (Uludağ Üniversitesi, Yayın- lanmamış Doktora Tezi), 2008.
• Koenig, H. G.; Hays, J. C.; Larson D.B; George, L.K; et al; “Does Religious Attendance Prolong Survival? A Six-Year Follow-up Study of 3,968 Older Adults”, The Journals of Gerontology, 1999, 54, sayı: 7, ss. 370-376.
• Köktaş, M. E., Türkiye’de Dinî Hayat, İşaret Yayınları, İstanbul 1993.
• Krause, N., “Religious Involvement, Gratitude, and Change in Depressive Symptoms Over Time”, International Journal Psychology Religion, 2009, c. 19, sayı: 3, ss. 155– 172.
• Kula, N., “Bedensel Engellilere Yönelik Tutumlarla Dinî Tutumlar Arasındaki İliksi”, İslamî Arastırmalar Dergisi, 2006, c. 19, sayı: 3, ss. 511-524.
• Mahmoudi, G.; Ebadi, A.G.; Akbarzadeh, H., “Religious Coping and Anxiety in Students of Islamic Azad University-Sari Branch, 1999-2000”, World Applied Sciences Jo- urnal, 2007, c. 2, sayı: 4, ss. 363-367.
• McCraty, R.; Childre, D., The Appreciative Heart: The Psychophysiology of Positive Emotions and Optimal Functioning, HeartMath Research Center, Institute of Heart Math, California 2002.
• McCullough, M. E.; Tsang, J. A.; Emmons, R. A., “The Grateful Disposition: A Concep- tual and Empirical Topography”, Journal of Personality and Social Psychology, 2002, sayı: 82, ss. 112–127.
• Mehmedoğlu, A. U., Kişilik ve Din, DEM Yayınları, İstanbul 2004.
• Miran, H., Hamd ve Şükür Kavramlarının Psikolojik Tahlîli, (Sakarya Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), 2010.
• Oğuzhanoğlu, N. K.; Özdel, O., “Yaşlılık, Huzurevi ve Yaşam Yolculukları Bir Psikodrama Grup Çalışması”, Türk Psikiyatri Dergisi, 2005, c. 16, sayı: 2, ss.124-132.
• Randy Hebert ve diğerleri, “Positive and Negative Religious Coping and Well-being in Women with Breast Cancer”. Journal of Palliative Medicine, 2009.
• Rohda, D.C., The Mediating/Moderating Effects of Intrinsic Religıosity on The Gratitude- Health Relationship, (East Carolina University, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), 2009.
• Ross, Keisha ve diğerleri, “The Relationship Between Religion and Religious Coping: Religious Coping as a Moderator Between Religion and Adjustment”. Journal of Religion and Health, 2009, sayı: 48, ss. 454-467.
• Ryff, C.D., “Happiness is Everything, or is It? Explorations on the Meaning of Psychological Well-Being”, Journal of Personality and Social Psychology, 1989, c. 57, sayı: 6, ss. 1069–1081.
• Seligman, Martin, Öğrenilmiş İyimserlik, HYB Yayıncılık, Ankara 2007.
• Szewczyk, L. ve Elzbieta Weinmuller, “Religious Aspects of Coping with stres among adolescents from Families with Alchol Problems”, Mental Health, Reli- gion&Culture, c. 9, sayı: 4, ss. 389-400.
• Şengül, F., Dindarlık ve Ruh Sağlığı İlişkisi, (Marmara Üniversitesi, Yayınlanmamış Yük- sek Lisans Tezi), 2007.
• Topuz, İ., Dini Gelişim Seviyeleri ile Dini Başaçıkma Tutumları Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma, (Uludağ Üniversitesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi), 2003.
• Watkins, P.C.; Woodward, K.; Stone, T.; Kolts, R.L., “Gratitude and Happiness: Development of a Measure of Gratitude, and Relationships With Subjective Well-Being”, Social Behavior and Personality, 2003, sayı: 31, ss. 431–452.
• Wood, A.M.; Maltby, J.; Gillett, R.; Linley, P.A.; Joseph, S. “The Role of Gratitude in the Development of Social Support, Stress, and Depression: Two Longitudinal Studies”, Journal of Research in Personality, 2008, sayı: 42, ss. 854-871.
• Wood, A. M., Joseph, S., ve Linley, P. A., “Coping Style as a Psychological Resource of Grateful People”, Journal of Social and Clinical Psychology, 2007, sayı: 26, ss.1108–1125
• Yapıcı, A., Ruh Sağlığı ve Din: Psiko-Sosyal Uyum ve Dindarlık, Karahan Yayınları, Adana 2007.
• Yavuz, Ç., Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Öğrencilerinde Öznel İyi Olma Hali,
• Psikiyatrik Belirtiler ve Bazı Kişilik Özellikleri: Karşılaştırmalı Bir Çalışma,
• (İstanbul Üniversitesi, Yayınlamamış Yüksek Lisans Tezi), 2006. ııı