Death Anxiety among University Students: A Comparison Study on Turkish and Jordanian Students

Yıl 2009, Cilt: 9 Sayı: 1, 85 - 108, 01.02.2009

Ali Ayten

Öz

This research examining death anxiety is carried out to determine the relationship between death anxiety and cultural diversity, gender, age, socio-economic situation, social environment and self-perception of religiosity. In this research, survey method and questionnaire technique are used. Sample of the study covers theology students of Marmara University, Turkey and Yarmouk University, Jordan. “Templer Death Anxiety Scale (TDAS)” is applied. The data is analyzed by SPSS statistical program. In the evaluation of data, analysis of factor and reliability and t-test and ANOVA are used. Females attained higher mean score than their male counterparts. Adults had a significantly lower mean in TDAS total score than adolescents. Jordanian students attained significantly higher mean TDAS score than their Turkish counterparts. Meanwhile, the findings indicate that religiosity positively affects acceptance of death and coping with death anxiety.

Anahtar Kelimeler

Death Anxiety, The Death Anxiety Scale, Religiosity, Acceptance of Death, Thinking of Death, Cross-c

Üniversite Öğrencilerinde Ölüm Kaygısı: Türk Ve Ürdünlü Öğrenciler Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma

Öz

Araştırmada, ölüm kaygısının iki farklı kültürdeki değişimi, cinsiyet, yaş, sosyal çevre, sosyo-ekonomik durum ve öznel dindarlık algısıyla olan ilişkisi incelenmektedir. Araştırma, tarama yöntemine uygun, anket tekniğinin kullanıldığı bir saha araştırması niteliğindedir. Araştırma örneklemi, İstanbul’da bulunan Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi (126 kişi-%51) ve Ürdün, İrbid’de bulunan Yermûk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde (121 kişi-%49) okuyan öğrencilerden oluşmaktadır. Katılımcıların 132’si (%53,4) kız, 115’i (%46,6) ise erkek öğrencidir. Örneklem grubuna daha önce pek çok araştırmada kullanılan “Templer Ölüm Kaygısı Ölçeği” uygulanmıştır. Elde edilen bulgulara göre, son ergen ve ilk yetişkinlerden oluşan örneklemin ölüm kaygısının ortalamanın üzerinde olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ölüm Kaygısı, Templer, Ölüm Kaygısı Ölçeği, Dindarlık, Kültürlerarası Karşılaştırma, Ölümü kabul, Ölümü düşünme.

Kaynakça

• Abdel Khalek, Ahmed M. ve M. M. Omar (1988). Death Anxiety, State and Trait Anxiety in Kuwaitian Samples. Psychological Reports. 63, 715-718.
• Abdel Khalek, M. Ahmed (1991). Death Anxiety among Lebanese Samples. Psychological Reports. 68, 924-926.
• Abdu’l Hâlik, Ahmed Muhammed (1998). Galagu’l Mevt. el-Kuveyt: Alemu’l Ma’rife.
• Abdel Khalek, M. Ahmed ve Joaquin T. Sabado (2005). Anxiety and Death Anxiety in Egyptian and Spanish Nursing Students. Death Studies. 29, 157-169.
• Abdel Khalek, Ahmed M. (2004). The Arabic Scale of Death Anxiety (ASDA): Its Development, Validation, and Results in Three Arab Countries. Death Studies. 28, 435-457.
• Abdel Khalek, Ahmed M. ve Yagoub al-Kandari (2007). Death Anxiety in Kuwaiti Middle-Aged Personnel. Omega: Journal of Death&Dying. 55(4), 297-310.
• Abdel Khalek, Ahmed M. ve David Lester (2003). Death Obsession in Kuwaiti and American College Students. Death Studies. 27, 541-553.
• Akça, Figen ve İ. Alper Köse (2008). Ölüm Kaygısı Ölçeğinin Uyarlanması. Klinik Psikiyatri Dergisi. 11, 7-16.
• Çevik, Şükran (2005). Ergenlerde Ölüm Düşüncesi, İntihar ve Din. Değerler Eğitimi Dergisi. 3(9), 89-117.
• Çileli, Meral (1997). Ölüm. Gelişim Psikolojisi: Yetişkinlik, Yaşlılık, Ölüm. (Bekir Onur). 4. Baskı. Ankara: İmge Kitabevi.
• Depaola, Stephen ve diğerleri (2003). Death Anxiety and Attitudes Toward The Elderly Among Older Adults: The Role of Gender and Ethnicity. Death Studies. 27, 335-354.
• Dezutter, Jessie ve diğerleri (2009). The Role of Religion in Death Attitudes: Distinguishing between Religious Belief and Style of Processing Religious Contents. Death Studies. 33, 73-92.
• Erdoğdu, Mustafa Y. (2008). Predicting Death Anxiety by Psychological Dispositions of Individuals from Different Religions. Erciyes Medical Journal. 30 (2), 84-91.
• Falkenhain, Marc&Paul J. Handal (2003). Religion, Death Attitudes, and Belief in Afterlife in the Elderly: Untangling the Relationships. Journal of Religion and Health. 42 (1), 67-76.
• Frankl, Viktor E. (1973). The Doctor&The Soul: From Psychotherapy to Logotherapy. New York: Vintage Books.
• Freud, Sigmund (1995). Uygarlık, Din ve Toplum. Ankara: Öteki Yayınları.
• Furer, Patricia ve John R. Walker (2008). Death Anxiety A Cognitive-Behavioral Approach. Journal fo Cognitive Psychotherapy: A International Quarterly. 22 (2), 167-182.
• Göka, Erol (2009). Ölme: Ölümün ve Geride Kalanların Psikolojisi. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Harding, Stephen ve diğerleri (2005). The Influence of Religion on Death Anxiety and Death Acceptance. Mental Health, Religion&Culture. 8 (4), 253-261.
• Hökelekli, Hayati (2008). Ölüm, Ölüm Ötesi Psikolojisi ve Din. İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları.
• Jung, Carl G. (1981). Psychology and the Occult (trns. R.F. Hull). Princeton: Princeton University Press.
• Kara, Zülküf (2009). Ölüm Fenomeni: Sosyolojik Bir Yaklaşım. Genç Akademis- yenler İlahiyat Araştırmaları.(Ed. S. Erdem). İstanbul: İFAV Yayınları.
• Karaca, Faruk (2000). Ölüm Psikolojisi. İstanbul: Beyan Yayınları.
• Kayıklık, Hasan (2003). Orta Yaş ve Yaşlılıkta Dinsel Eğilimler. Adana: Baki Kitabevi.
• Köylü, Mustafa (2004). Ölüm Olayının Çocuklar Üzerine Etkisi ve “Ölüm Eğiti- mi”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 17, 95-120.
• Lester, David ve Iris Castromayor (1993). The Construct Validity of Templer’s Death Anxiety Scale in Filipino Students. The Journal of Social Psychology. 133 (1), 113-114.
• Lester, David, D.I. Templer ve A. Abdel Khalek (2007). A Cross-Cultural Comparison of Death Anxiety: A Brief Note. Omega: Journal of Death&Dying. 54 (3) 255-260.
• Long, Dennis D. (1985). A Cross- Cultural Examination of Fears of Death Among Saudi Arabians. Omega: Journal of Death&Dying. 16 (1), 43-50.
• Lupton, Deborah (2002). Duygusal Yaşantı: Sosyo Kültürel Bir İnceleme. İstan- bul: Ayrıntı Yayınları.
• Necati, Osman (1993). Ed-Dirâsâtü’n Nefsâniyye inde’l ulemâi’l Müslimîn. Kahi- re: Daru’ş Şuruk.
• Neimeyer, R. A., J. Wittkowski ve R. P. Moser (2004). Psychological Research on Death Attitudes: An Overview and Evaluation, Death Studies, 28: 309-340.
• Neimeyer, Robert A. (2007). Introduction. Existential and Spiritual Issues in Death Attitudes. (Ed. A. Tomer- G. Eliason ve P. T. Wong). London: Lawren- ce Erlbaum Associates, Publishers.
• Nelson, L. D. Ve C. H. Cantrell (1980). Religiosity and Death Anxiety: A Multi- Dimensional Analysis. Review of Religious Research. 21 (2), 148-157.
• Pierce, John D. ve diğerleri (2007). Gender Differences in Death Anxiety and Religious Orientation among US High School and College Students. Mental Health, Religion&Culture. 10 (2), 143-150.
• Roff, Lucinda Lee ve diğerleri (2002). Death Anxiety and Religiosity Among Lithuanien Health and Social Service Professionals. Death Studies. 26, 731-742.
• Russac, R. J. ve diğerleri (2007). Death Anxiety Across The Adult Years: An Examination of Age and Gender. Effects. Death Studies. 31, 549-561.
• Sabwah, Mohammed N. ve A. M. Abdel Khalek (2006). Religiosity and Death Distress in Arabic College Students. Death Studies. 30, 365-375.
• Schumaker, Jack F., R. A. Barraclough ve L. M. Vagg (1988). Death Anxiety in Malaysian and Australian University Students. The Journal of Social Psychology. 128 (1), 41-47.
• Suhail, Kausar ve Saima Akram (2002). Correlates of Death Anxiety in Pakis- tan. Death Studies. 26, 39-50.
• Tanhan, Fuat (2007). Ölüm Kaygısıyla Baş Etme Eğitiminin Ölüm Kaygısı ve Psi- kolojik İyi Olma Düzeyine Etkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara: An- kara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Templer, Donald I. (1970). The Construction and Validation of A Death Anxiety Scale. The Journal of General Psychology. 82, 165-177.
• Templer, Donald I. ve E. Doston (1970). Religious Correlates of Death Anxiety. Psychological Reports. 26, 895-897.
• Templer, Donald I. ve Elsie Dotson (1970). Religious Correlates of Death Anxiety. Psychological Reports. 26, 895-897.
• Tomer, Adrian ve G. T. Eliason (2007). Existentialism and Death Attitedes. Existential and Spiritual Issues in Death Attitudes. (Ed. A. Tomer- G. Eliason ve P. T. Wong). London: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
• Ünver, Süheyl (1938). İstanbul Halkının Ölüm Karşısındaki Duyguları, Yeni Türk Mecmuası. 6 (68), 312-321.
• Wink, Paul (2006). Who is Afraid of Death? Religiousness, Spirituality, and Death Anxiety in Late Adulthood. Journal of Religion, Spirituality&Aging. 18 (2/3), 93-110.
• Yalom, Irvin (2001). Varoluşçu Psikoterapi (Çev. Z. İ. Babayiğit). 3. Baskı. İstan- bul: Kabalcı Yayınevi.
• Yaparel, Recep ve Murat Yıldız (1998). Ölüme İlişkin Depresyon Ölçeğinin Türk- çe Çevirisinin Normal Popülâsyonda Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi. 9 (3), 198-204.
• Yapıcı, Asım (2007). Ruh Sağlığı ve Din: Psiko-Sosyal Uyum ve Dindarlık. Adana: Karahan Kitabevi.
• Yıldız, Murat (1999). Ölüm Kaygısıyla Dindarlık Arasındaki İlişki Üzerine Bir Yorum. Düşünen Siyaset, 4, 105-119.
• Yıldız, Murat (1999). Savaş Tecrübesi Yaşayan Boşnaklar Arasında Ölüm Kay- gısı: Türk Örneklemle Karşılaştırmalı Bir Çalışma. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 12, 147-162.
• Yıldız, Murat (2002). İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Dindarlık ve Ölüm Kaygı- ları Üzerine Boylamsal Bir Çalışma. Akademik Araştırmalar Dergisi. 14, 161-174.
• Yıldız, Murat (2006). Ölüm Kaygısı ve Dindarlık. İzmir: İzmir İlahiyat Vakfı Ya- yınları.