PROHIBITION OF PARTICIPATING IN THE CREATION AND ACQUISITION IN THE OFFICIAL WILL

Yıl 2024, Cilt: 26 Sayı: 2, 1155 - 1183, 26.11.2024

Nalan Tuncer

https://doi.org/10.33717/deuhfd.1516957

Öz

Article 502 et seq. of the TCC No. 4721 stipulates that the testamentary dispositions are subject to strict formal conditions.
One of these formal conditions is the "Prohibition of Participation to the creation of the testamentary disposition" under Article 536 of the TCC.
The participation of the persons listed in Article 536/I of the TCC in the preparation of the official will leads to the invalidity of the entire will. In practice, it is observed that the wills are rescinded due to the participation of the close relatives of the testator as witnesses. The purpose of the prohibition for the close relatives of the testator to participate in the arrangement is to prevent the risk of these persons to influence the testator.
Article 536/II of the TCC stipulates that only the acquisitions made to the aforementioned persons shall be invalid. The purpose of this provision is to prevent the officials and witnesses participating in the arrangement from creating a situation in their favour by forcing the testator.
In our study, the scope of these two regulations and the sanctions imposed in case of violation of these regulations are examined within the framework of the doctrine and the decisions of the Turkish Court of Cassation.

Anahtar Kelimeler

Prohibition of Participation to the creation, Prohibition of acquisition, Rescindability, Official and witness

RESMİ VASİYETNAMEDE DÜZENLEMEYE KATILMA VE KAZANDIRMA YAPMA YASAĞI

Öz

4721 sayılı TMK.m.502 vd. hükümlerinde düzenlenmiş olan ölüme bağlı tasarruflar sıkı şekil koşullarına tabidir. Bu şekil koşullarından biri de TMK.m.536’da yer alan “Düzenlemeye Katılma Yasağı”dır.
TMK.m.536/I’de yer alan kişilerin resmi vasiyetname düzenlenmesine katılmaları, vasiyetnamenin tamamının geçersizliğine yol açmaktadır. Uygulamada özellikle mirasbırakanın yakın hısımlarının düzenlemeye tanık olarak katılması sebebiyle vasiyetnamelerin iptal edildiği görülmektedir. Mirasbırakanın yakın hısımları için düzenlemeye katılma yasağı getirilmesinin amacı, bu kişilerin mirasbırakanı etkileme riskinin önlenmesidir.
TMK.m.536/II’de ise yalnızca anılan kişilere yapılan kazandırmaların geçersiz olacağı düzenlenmiştir. Bu hükmün amacı ise düzenlemeye katılan resmi memur ve tanıkların, mirasbırakanı zorlayarak kendi lehlerine bir durum oluşturmalarının engellenmesidir.
Çalışmamızda bu iki düzenlemenin kapsamı ve bu düzenlemelere aykırılık durumunda uygulanan yaptırım, doktrin ve Yargıtay kararları çerçevesinde inceleme konusu yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Düzenlemeye katılma yasağı, Kazandırma yasağı, İptal edilebilirlik, Resmi memur ve tanık

Kaynakça

• Akbıyık, Cem: “Tüzel Kişi Organının Ölüme Bağlı Tasarrufun Düzenlenmesine Katılması”, Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Haziran 2017, C. 5, S. 1, s. 73-79.
• Antalya, O. Gökhan/Sağlam, İpek: Miras Hukuku, C. III, Genişletilmiş 5. Baskı, Ankara 2021.
• Atlı, Banu: Ölüme Bağlı Tasarrufların Hükümsüzlüğü ve Hükümden Düşmesi, Ankara 2017.
• Badertscher, Pia: ZGB Kommentar Schweizerisches Zivilgesetzbuch, OFK, 4. Auflage, Zürich 2021.
• Çabri, Sezer: Miras Hukuku Şerhi, TMK.m.495-574, C. I, 1. Baskı, İstanbul 2018
• Dorjee-Good, Andrea/Dardel, Daniela: CHK - Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Erbrecht Art. 457-640 ZGB, 4. Auflage, Zürich 2023.
• Dural, Mustafa/Öğüz, Tufan: Türk Özel Hukuku, C. II, Kişiler Hukuku, 23. Baskı, İstanbul 2022.
• Dural, Mustafa/Öz, Turgut: Türk Özel Hukuku, C. IV, Miras Hukuku, 18. Bası, İstanbul 2022.
• Dural, Mustafa/Sarı, Suat: Türk Özel Hukuku, C. I, Temel Kavramlar ve Medeni Kanunun Başlangıç Hükümleri, 16. Baskı, İstanbul 2021.
• Eren, Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 25. Baskı, Ankara 2020. (BG)
• Eren, Fikret: Türk Medeni Hukukunda Ölüme Bağlı Tasarrufların İptali Davası, Ankara 1966, (İptal)
• Eren, Fikret/Yücer Aktürk, İpek: Türk Miras Hukuku, Ankara 2019.
• Escher, Arnold/Escher, Arnold: Zürcher Kommentar, Bant III, Das Erbrecht, Erste Abteilung: Die Erben (Art. 457-536), 3. Aufl., Zürich 1959.
• Escher, Arnold: Medeni Kanun Şerhi, Miras Hukuku, 3. Kısım, Miras Hukuku, Madde 457-640, Çev. Sabri Şakir Ansay, Ankara 1949.
• Hatemi, Hüseyin: Miras Hukuku, İstanbul 2018.
• İnan, Ali Naim/Ertaş, Şeref/Albaş, Hakan: İnan Türk Medeni Hukuku, Miras Hukuku, 12. Bası, Ankara 2024.
• Jeitziner, Roland: Basler Kommentar Zivilgesetzbuch II, 7. Auflage, Basel 2023.
• Oğuzman, M. Kemal: Miras Hukuku, Gözden Geçirilmiş 6. Bası, İstanbul 1995.
• Oğuzman, M. Kemal/Seliçi, Özer/Oktay-Özdemir, Saibe: Kişiler Hukuku (Gerçek ve Tüzel Kişiler), 15. Bası, İstanbul 2021.
• Oğuzman, M. Kemal/Barlas, Nami: Medeni Hukuk, Giriş Kaynaklar Temel Kavramlar, 24. Bası, İstanbul 2018.
• Özbek, Veli Özer/Doğan, Koray/Meraklı, Serkan/Bacaksız, Pınar/Başbüyük, İsa: Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 14. Baskı, Ankara 2023.
• Özbilen, Arif Barış: “İstisnai ve İkincil Bir Vasiyet Türü: Sözlü Vasiyetname”, Ankara Üni. Hukuk Fak. Dergisi, 71 (4) 2022: 1559-1587.
• Öztan, Bilge: Miras Hukuku, 13. Bası, Ankara 2023.
• Öztan, Bilge/Öztan, Fırat: “Ölüme Bağlı Tasarruflara İlişkin Medeni Kanun’daki ve Noterlik Kanunu’ndaki Şekil Şartları”, Ankara Üni. Hukuk Fak. Dergisi, 65 (4) 2016: 3585-3615.
• Serozan, Rona/Engin, Baki İlkay: Miras Hukuku, Güncellenmiş 8. Baskı, Ankara 2022.
• Şener, Esat: Vasiyet Hukuku, Ankara 1995.
• Tekdoğan, Aydın: Vasiyetnamenin Tenfizi ve İptali Davaları, Güncellenmiş 5. Baskı, Ankara 2023.
• Tuor, Peter: Berner Kommentar – Band III, Das Erbrecht, 1. Abteilung, Art.457-536 ZGB, Bern 1964.
• Turan, Gamze: Ölüme Bağlı Tasarrufların Hükümsüzlüğü, Ankara 2009.
• Weimar, Peter: BK-Berner Kommentar Band/Nr. III/1/1/1, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Das Erbrecht, Die Erben, Die gesetzlichen Erben, Die Verfügungen von Todes wegen, Die gesetzlichen Erben; Die Verfügungsfähigkeit, Die Verfügungsfreiheit, Die Verfügungsarten, Die Verfügungsformen, Art. 457-516 ZGB, 2009.