THE TESTATOR’S DISPOSITIONS INCOMPATIBLE WITH THE CONTRACT OF SUCCESSION IN THE LIGHT OF AMENDMENTS RELATED TO INHERITANCE LAW IN SWISS CIVIL CODE

Yıl 2024, Cilt: 26 Sayı: 2, 1459 - 1503, 26.11.2024

Esma Kıraç Adır

https://doi.org/10.33717/deuhfd.1524447

Öz

The contracht of succession is a testamentary disposition having binding character. In principle, the testator cannot unilaterally and freely revoke this disposition in his/her lifetime. As a rule, This can be only possible within the limits drawn by the Turkish Civil Code. However, the testator can still freely dispose of his/her assets after concluding the contract of succession. These dispositions are legally valid. However, Since the contract of succession, unlike testament, is a bilateral and binding testamentary disposition, an exception has been made to this rule. According to art. 527/II of Turkish Civil Code, testamentary dispositions and donations of testator that are incompatible with obligations under the contract of succession, can be subject to challenge. The equivalent of this provision in the Swiss Civil Code is ZGB Art. 494 (Para. 3). It should be stated that different opinions have emerged regarding the application conditions of the provisions. There are some differences of opinion between a part of doctrine and especially the decisions of the Swiss Federal Court regarding the challenge of subsequent donations of the testator when a heir is appointed with contract of succession. In addition, with the Revision of Inheritance Law in Switzerland, ZGB art. 494 para. 3 has been changed. With all these reasons, examining the subject has become a necessity.

Anahtar Kelimeler

contract of succession, testamentary disposition, donation, challenge, revision

İSVİÇRE MEDENİ KANUNU’NDAKİ MİRAS HUKUKUNA İLİŞKİN DEĞİŞİKLİKLER IŞIĞINDA MİRASBIRAKANIN MİRAS SÖZLEŞMESİ İLE BAĞDAŞMAYAN TASARRUFLARI

Öz

Miras sözleşmesi bağlayıcı niteliği haiz bir ölüme bağlı tasarruftur. Prensip olarak mirasbırakan bu tasarrufu, sağlığında tek başına ve serbestçe ortadan kaldıramaz. Bu kural olarak yalnızca, Türk Medeni Kanunu’nun çizdiği sınırlar dahilinde mümkün olabilir. Bununla beraber, mirasbırakan miras sözleşmesi yaptıktan sonra da malvarlığı üzerinde serbestçe tasarruf edebilir. Onun bu tasarrufları hukuken geçerlidir. Fakat miras sözleşmesinin, vasiyetnameden farklı olarak iki taraflı ve bağlayıcı bir ölüme bağlı tasarruf olması sebebiyle, bu kurala bir istisna getirilmiştir. TMK m. 527/II uyarınca, mirasbırakanın miras sözleşmesel yükümlülüklerle bağdaşmayan ölüme bağlı tasarrufları ile bağışlamaları itiraza (iptale) konu olabilecektir. Bu hükmün İsviçre Medeni Kanunu’ndaki karşılığı ZGB Art. 494 (Abs. 3)’tür. Hükümlerin uygulama koşulları bakımından farklı görüşlerin ortaya çıktığı belirtilmelidir. Miras sözleşmesi ile mirasçı atandığında, mirasbırakanın sonraki bağışlamalarının iptaline ilişkin öğretinin bir kısmı ve özellikle İsviçre Federal Mahkemesi kararları arasında bazı görüş farklılıkları bulunmaktadır. Buna ilaveten, İsviçre’deki Miras Hukuku Revizyonu ile beraber ZGB Art. 494 Abs. 3 de değişikliğe uğramıştır. Tüm bu sebeplerle, konunun incelenmesi bir gereklilik halini almıştır.

Anahtar Kelimeler

Miras Sözleşmesi, Ölüme Bağlı Tasarruf, Bağışlama, İtiraz, Revizyon

Kaynakça

• Akça, Neslihan: İvazlı Miras Sözleşmeleri, Adalet, Ankara 2022.
• Antalya, Osman Gökhan: Marmara Hukuk Yorumu - Miras Hukuku C. III, Genişletilmiş 5. Baskı, Seçkin, Ankara 2021.
• Ayan, Mehmet/Ayan, Nurşen: Miras Hukuku, Gözden Geçirilmiş 11. Baskı, Adalet, Ankara 2023.
• Ayan, Serkan: “Olumlu Miras Sözleşmelerinin İçeriğine Aykırı Hukuki İşlemlere İtiraza Yönelik Medeni Kanun’un 527/II Hükmünün Anlamı”, Terazi Hukuk Dergisi, C. 6, S. 58, Haziran 2011, s. 14-33.
• Breitschmid, Peter/Bornhauser, Philip R.: Basler Kommentar, Zivilgesetzbuch II, Art. 457-977 ZGB, Art. 1-61 SchlT ZGB, (Hrsg. Thomas Geiser ve Stephan Wolf), 6. Auflage, Helbing Lichtenhahn Verlag, Basel 2019.
• Breitschmid, Peter/Eggel, Martin/Eitel, Paul/Fankhauser, Roland/Geiser, Thomas/Jungo, Alexandra: Erbrecht, 4. Auflage, Schulthess Juristische Medien AG, Zürich 2023.
• Burandt, Wolfgang: Beck’sche Kurzkommentare, Erbrecht, (Hrsg. Wolfgang Burandt ve Dieter Rojahn), 4. Auflage, C.H.Beck, München 2022.
• Çabri, Sezer: Miras Hukuku Şerhi (TMK m. 495-574) Cilt I, 2. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2022.
• Demir, Mehmet: “Olumlu Miras Sözleşmeleri”, Yargıtay Dergisi, C. 20, S. 3, 1994, s. 279-294.
• Dural, Mustafa/Öz, Turgut: Türk Özel Hukuku (Cilt. IV), Miras Hukuku, 19. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul 2023.
• Dural, Mustafa: Miras Sözleşmeleri, Fakülteler Matbaası, İstanbul 1980.
• Eren, Fikret/Yücer Aktürk, İpek: Miras Hukuku, Yetkin, Ankara 2019.
• Escher, Arnold: Zürcher Kommentar zum Schweizerischen Zivilgesetzbuch Band III, Das Erbrecht, Erste Abteilung: Die Erben (Art. 457-536), 3. Auflage, Schulthess Verlag, Zürich 1959.
• Grundmann, Stefan: Praxiskommentar, Erbrecht, Nachlassplanung, Nachlassabwicklung, Willenvollstreckung, Prozessführung, (Hrsg. Daniel ABT ve Thomas Weibel), Helbing Lichten Hahn Verlag, Basel 2007.
• Hatemi, Hüseyin: Miras Hukuku, 10. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2022.
• Hrubesch-Millauer, Stephanie: CHK – Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Erbrecht Art. 457-640 ZGB, (Hrsg. Ruth Arnet, Peter Breitschmid ve Alexandra Jungo), 4. Auflage, Schulthess Juristische Medien AG, Zürich 2023.
• Hrubesch-Millauer, Stephanie: “Gedanken zu Art. 494 Abs. 3 nZGB”, Spuren im Erbrecht – Festschrift für Paul Eitel (Hrsg. Jörg Schmid, Regina Aebi-Müller, Peter Breitschmid, Barbara Graham-Siegenthaler ve Alexandra Jungo), Schulthess Juristische Medien AG, Zürich 2022, s. 347-359.
• İmre, Zahit/Erman, Hasan: Miras Hukuku, 17. Basım, DER Yayınları, İstanbul 2024.
• İnan, Ali Naim/Ertaş, Şeref/Albaş, Hakan: Türk Medeni Hukuku - Miras Hukuku, 12. Baskı, Seçkin, Ankara 2024.
• Kartal, Dilşah Büşra: “Vasiyetnamenin Geri Alınması”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, S. 34, 2018, s. 317-339.
• Kılıçoğlu, Ahmet M.: Miras Hukuku, 13. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara 2023.
• Kocayusufpaşaoğlu, Necip: Miras Hukuku, Hiç Değişiklik Yapılmamış 3. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul 1987.
• Küçükaydın, Emine Aslı: “Mirasçı Atama”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C. 75, S. 1, 2017, s. 431-452.
• Musielak, Hans Joachim: Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch: BGB, Band 11: Erbrecht §§ 1922-2385, §§ 27-35 BeurkG, 9. Auflage, C.H.Beck, München 2022.
• Nar, Ahmet: “İsviçre’deki Miras Hukukuna İlişkin Revizyon Çalışmaları ve Türk Hukukuna Olası Yansımaları”, Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 14, S. 2, 2019, s. 333-370.
• Oğuzman, M. Kemal: Miras Hukuku, Gözden Geçirilmiş 4. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul 1990.
• Öztan, Bilge: Miras Hukuku, 13. Baskı, Yetkin, Ankara 2023.
• Schöbi, Felix: “Schenkungen im Spannungsverhältnis von Erbvertragen – Ende gut, alles gut?”, Spuren im Erbrecht – Festschrift für Paul Eitel (Hrsg. Jörg Schmid, Regina Aebi-Müller, Peter Breitschmid, Barbara Graham-Siegenthaler ve Alexandra Jungo), Schulthess Juristische Medien AG, Zürich 2022, s. 535-546.
• Serozan, Rona/Engin, Baki İlkay: Miras Hukuku ve Tamamı Çözümlü Pratik Çalışmalar, Güncellenmiş 8. Baskı, Seçkin, Ankara 2022.
• Spirig, Sandra: “Gedanken zur neuen Anfechtbarkeit von (erbvertragswidrigen?) Schenkungen gemäss Art. 494 Abs. 3 nZGB”, Spuren im Erbrecht – Festschrift für Paul Eitel (Hrsg. Jörg Schmid, Regina Aebi-Müller, Peter Breitschmid, Barbara Graham-Siegenthaler ve Alexandra Jungo), Schulthess Juristische Medien AG, Zürich 2022, s. 547-556.
• Studhalter, Philipp: ZGB Kommentar, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, OFK – Orell Füssli Kommentar, (Hrsg. Jolanta Kren Kostkiewicz, Stephan Wolf, Marc Amstutz ve Roland Fankhauser), 4. Auflage, Orell Füssli Verlag AG, Zürich 2021.
• Taşatan, Caner: “Türk Medeni Kanunu’na Göre Mirasçı Atama”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 10, S. 1, 2019, s. 40-49.
• Tokat, Hüseyin: “İsviçre Medeni Kanunu’ndaki Miras Hukukuna İlişkin Değişikliklerin Türk Hukukuna Yansımalarının Değerlendirilmesi”, İstanbul Medeniyet Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 8, S. 2, 2023, s. 909-952.
• Tuor, Peter: Berner Kommentar, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Das Erbrecht 1. Abteilung: Die Erben (Art. 457-536 ZGB), 2. Auflage, Stämpfli & CIE Verlag, Bern 1964.
• Weimar, Peter: BK - Berner Kommentar Band/Nr. III/1/1/1, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Das Erbrecht, Die Erben, Die gesetzlichen Erben, Die Verfügungen von Todes wegen, (Hrsg. Heinz Hausheer ve Hans Peter Walter), Stämpfli Verlag AG, Bern 2009.
• Weiss, Kinga M./Kalaitzidakis, Vangelis: “Schutz des Vertragserben vor lebzeitigen Zuwendungen – Quo vadis?”, Spuren im Erbrecht – Festschrift für Paul Eitel (Hrsg. Jörg Schmid, Regina Aebi-Müller, Peter Breitschmid, Barbara Graham-Siegenthaler ve Alexandra Jungo), Schulthess Juristische Medien AG, Zürich 2022, s. 611-638. Wolf, Stephan/Dorjee-Good, Andrea: “Das neue Erbrecht – insbesondere Rechtsgeschäftsplanung und Aspekte aus der notariellen Praxis”, Das neue Erbrecht - insbesondere Rechtsgeschäftsplanung, Fragen aus der notariellen Praxis und internationales Erbrecht, (Hrsg. Stephan Wolf), Stämpfli Verlag AG, Bern 2022, s. 1-78.
• Yakupoğlu, S. Derya: “Olumlu Miras Sözleşmesinin Bağlayıcılığı”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 136, Mayıs 2018, s. 225-262.
• Yılmaz, Süleyman: Miras Hukuku, Genişletilmiş 2. Baskı, Yetkin, Ankara 2024.
• İnternet Kaynakları
• swisslex.ch
• fallrecht.ch
• fedlex.admin.ch
• beck-online.beck.de
• dergipark.org.tr