HACI BEKTAŞ VELİ’NİN DİN ANLAYIŞINDA MEZHEPLER ÜSTÜ YAKLAŞIM

Year 2021, TÜRK KÜLTÜRÜNÜ MAYALAYANLAR: YUNUS EMRE, HACI BEKTAŞ VELİ, AHÎ EVRAN ÖZEL SAYISI, 389 - 413, 31.12.2021

Ahmet Bağlıoğlu

https://doi.org/10.21054/deuifd.1051847

Cited By: 2

Abstract

Halkın siyasi ve iktisadi buhranlardan bunaldığı bir dönemde Anadolu’ya gelen, Hoca Ahmet Yesevi’nin çizgisini takip eden Hacı Bektaş Veli Türk toplumuna ve diğer halklara umut aşılayarak bölgede dinî ve ahlâkî eğitimin gelişmesine dirlik ve birliğin sağlanmasına çaba sarf etmiştir. Hoca Ahmet Yesevi’nin dini, ahlaki ve fikri tohumlarını Anadolu’da yeşerten Hacı Bektaş Velî, akıl, iman ve ahlakı bütünleştiren din anlayışı ile Türk Milletinin gönlüne girmiş ve onlara önderlik etmiş Anadolu erenlerindendir. Hacı Bektaş Veli, temel ahlaki değerlerden olan vicdan, hoşgörü, adalet, misafirperverlik, sorumluluk gibi davranışları öncelemenin yanı sıra toplumun gelenek-göreneklerine uygun bir din anlayışı yerleştirmeye çalışmıştır. Bunu yaparken İslam’ın kök değerleri olan tevhit, nübüvvet ve ahiret inancından taviz vermeden ibadet dili olarak da Türkçeyi seçerek Mili kimliğin inşasına da katkı sağlamıştır. Hacı Bektaş Veli’nin din anlayışındaki mezhepler üstü yaklaşımının genç nesillere aktarılması ve dini-kültürel hayatımıza bunun örnek teşkil etmesi sağlıklı din anlayışına ve milli birlik ve bütünlüğün oluşmasına katkı sağlayacaktır.

Keywords

Hacı Bektaş Veli, Din, Mezhep

References

• Atalan, Mehmet. “Vîrâni’nin Fakr-Nâmesi’nde Mezhebi Unsurlar”, Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt:15/2, Yıl: 2010.
• Bağlıoğlu, Ahmet. “Mezhepsel Çoğulculuk ve Temelleri”, Fırat Üniversitesi İlahiyat fakültesi Dergisi 15/1, Yıl: 2010, ss. 71-97.
• Baltacı, Burhan. “Hacı Bektaş Veli’nin Kur’an’dan İktibasları ve Yorumlarının Tefsir Perspektifinden Değerlendirilmesi”, I. Uluslararası Hacı Bektaş Sempozyumu, 7-9 Mayıs 2010 Çorum, Ankara 2011, ss. 109-126.
• Banarlı, Nihad Sami. Resimli Türk Edebiyatı Tarihi. İstanbul: 1983, I/294-295.
• Dindi, Emrah. Hacı Bektaş-ı Veli’de Kur’an Anlayışı, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir 2006, sonuç kısmı, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi).
• Gölpınarlı, Abdülbâki. Vilâyet-Nâme-Manâkıb-ı Hünkâr Hacı Bektâş-ı Velî. İstanbul: İnkılap Kitabevi, 1995.
• Hacı Bektaş Veli. Besmele Tefsiri. ( Haz. Hamiye Duran). Alevî-Bektaşî Klasikleri I. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 2007.
• Hacı Bektaş Veli. Makâlât. Alevi-Bektaşi Klasikleri 2, (Haz. Ali Yılmaz- Mehmet Akkuş- Ali Öztürk), Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2007.