AHP-VIKOR ENTEGRE YÖNTEMİ İLE TEDARİKÇİ SEÇİMİ: TEKSTİL SEKTÖRÜ UYGULAMASI

Yıl 2016, Cilt: 18 Sayı: 2, 255 - 272, 12.07.2016

İsmail Kara , Fatih Ecer

https://doi.org/10.16953/deusbed.78956

Cited By: 4

Öz

Tedarikçi seçimi, küreselleşme ile artan rekabet ortamında firmalar için en kritik faaliyetlerden biridir. Tedarik zinciri yönetimindeki bu önemli sorunun üstesinden gelmek ise firmalara önemli ölçüde rekabet avantajı sağlamaktadır. Bu çalışmanın amacı Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ve VIKOR (VIse Kriterijumsa Optimizacija I Kompromisno Resenje) entegre yöntemi ile en iyi tedarikçinin seçimidir. Çalışmada maliyet, kalite, teslimat, profil ve esneklik kriterleri ana kriter olarak belirlenmiş ve bu kriterlere ilişkin 12 alt kriter tespit edilmiştir. Ayrıca, çalışmada AHP yöntemi kriterlerin göreli öneminin tespit edilmesi için, VIKOR yöntemi ise alternatiflerin sıralanmasında kullanılmıştır. Uygulama sonucunda en önemli kriter “teslimat” olarak belirlenmiştir. Çalışma AHP-VIKOR entegre yönteminin tedarikçi seçiminde kullanılabilecek etkin bir yöntem olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler: AHP, VIKOR, Tedarikçi Seçimi, Tedarikçi Değerlendirme.

Anahtar Kelimeler

AHP, VIKOR, Tedarikçi Seçimi, Tedarikçi Değerlendirme

SUPPLIER SELECTION WITH AHP-VIKOR INTEGRATED METHOD: TEXTILE INDUSTRY APPLICATION

Öz

Supplier selection is one of the most critical activities for companies in the increasingly competitive environment due to globalization. Overcoming this important problem in supply chain management provides significant competitive advantage to companies. The aim of this study is to choose the best supplier by using the integrated method of Analytical Hierarchy Process (AHP) and VIKOR (VIse Kriterijumsa Optimizacija I Kompromisno Resenje). In this study, cost, quality, delivery, flexibility and profile were determined as the main criteria and 12 sub-criteria of these main criteria were identified. Also, while AHP method was used for identifying the relative importance of the criteria, VIKOR method was used for ranking the alternatives. As a result, “delivery” was found to be the most important criterion. The findings indicate that AHP-VIKOR integrated method is an efficient method which can be used in the selection of suppliers.

Keywords: AHP, VIKOR, Supplier Selection, Supplier Evaluation. 

Kaynakça

• Agarwal, P., Sahai M., Mishra, V., Bag, M. ve Singh, V. (2011). A review of multi-criteria decision making techniques for supplier evaluation and selection. International Journal of Industrial Engineering Computations, 2 (4): 801-810.
• Aguezzoul, A. (2013). Overview on 3PL selection problem: İçinde: 266-279. D. Folinas (Ed.) Outsourcing Management for Supply Chain Operations and Logistics Services: İçinde 266-279. ABD: IGI Global.
• Amin, S. H., Razmi, J. ve Zhang, G. (2011). Supplier selection and order allocation based on fuzzy SWOT analysis and fuzzy linear programming. Expert Systems with Applications, 38 (1): 334-342.
• Arıkan, F. ve Küçükçe, Y. S. (2012). Satın alma faaliyeti için bir tedarikçi seçimi - Değerlendirme problemi ve çözümü. Gazi Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 27 (2): 255-264.
• Boer, L. D., Labro, E. ve Morlacchi, P. (2001). A review of methods supporting supplier selection. European Journal of Purchasing & Supply Management, 7 (2): 75-89.
• Chang, B., Chang, C-W. ve Wu, C-H. (2011). Fuzzy DEMATEL method for developing supplier selection criteria. Expert Systems with Applications, 38 (3): 1850-1858.
• Chen, Y-H., Wang, T-C. ve Wu, C-Y. (2011). Strategic decisions using the fuzzy PROMETHEE for IS outsourcing. Expert Systems with Applications, 38 (10): 13216-13222.
• Dickson, G. W. (1966). An analysis of vendor selection systems and decisions. Journal of Purchasing, 2 (1): 5-17.
• Ecer, F. ve Küçük, O. (2008). Tedarikçi seçiminde analitik hiyerarşi yöntemi ve bir uygulama. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11 (1): 355-369.
• Ersoylu, İ. (2011). Bulanık VIKOR ve bulanık AHP yöntemleri ile performans ölçümü: Havacılık ve Uzay Teknolojileri Enstitüsü’ne öğrenci seçimi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hava Harp Okulu Komutanlığı, Havacılık ve Uzay Teknolojileri Enstitüsü, İstanbul.
• Fazlollahtabar, H., Mahdavi, I., Ashoori, M. T., Kaviani, S. ve Mahdavi-Amiri, N. (2011). A multi-objective decision-making process of supplier selection and order allocation for multi-period scheduling in an electronic market. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 52 (9): 1039-1052.
• Ferreira, L. ve Borenstein, D. (2012). A fuzzy-Bayesian model for supplier selection. Expert Systems with Applications, 39 (9): 7834-7844.
• Gencer, C. ve Gürpınar, D. (2007). Analytic network process in supplier selection: A case study in an electronic firm. Applied Mathematical Modelling, 31 (11): 2475-2486.
• Ghodsypour, S. H. ve O’Brien, C. (1998). A decision support system for supplier selection using an integrated analytic hierarchy process and linear programming. International Journal of Production Economics, 56-57: 199-212.
• Göktürk, İ. F., Eryılmaz, A. Y., Yörür, B. ve Yuluğkural, Y. (2011). Bir işletmenin tedarikçi değerlendirme ve seçim probleminin çözümünde AAS ve VIKOR yöntemlerinin kullanılması. Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, (25): 61-74.
• Görener, A. (2011). Bütünleşik ANP-VIKOR yaklaşımı ile ERP yazılımı seçimi. Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, 5 (1): 97-110.
• Güngör, A., Coşkun, S., Durur, G. ve Güner Gören, H. (2010). A supplier selection, evaluation and re-evaluation model for textile retail organizations. Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi, 20 (3): 181-187.
• Ho, W., Xu X. ve Dey, P. K. (2010). Multi-criteria decision making approaches for supplier evaluation and selection: A literature review. European Journal of Operational Research, 202 (1): 16-24.
• Kapar, K. (2013). Bir üretim işletmesinde analitik hiyerarşi süreci ile tedarikçi seçimi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28 (1):197-231.
• Karaatlı, M., Ömürbek, N. ve Köse, G. (2014). Analitik hiyerarşi süreci temelli TOPSIS ve VIKOR yöntemleri ile futbolcu performanslarının değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29 (1): 25-61.
• Küçük, O. ve Ecer, F. (2008). İmalatçı işletmelerde uygun tedarikçi seçimi: analitik hiyerarşi yöntemi ile bir KOBİ uygulaması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22 (2): 435-450.
• Lee, C. C. ve Ou-yang, C. (2009). A neural networks approach for forecasting the supplier’s bid prices in supplier selection negotiation process. Expert Systems with Applications, 36 (2): 2961-2970.
• Levary, R. R. (2008). Using the analytic hierarchy process to rank foreign suppliersbased on supply risks. Computers and Industrial Engineering, 55 (2): 535-542.
• Lin, Y.-T., Lin, C.-L., Yu, H.-C., ve Tzeng, G.-H. (2010). A novel hybrid MCDM approach for outsourcing vendor selection: A case study for a semiconductor company in Taiwan. Expert Systems with Applications, 37 (7): 4796-4804.
• Liu, F.-H. F. ve Hai, H. L. (2005). The voting analytic via hierarchy process method for selecting supplier. International Journal of Production Economics, 97 (3): 308-317.
• Lixin, D., Ying, L. ve Zhiguang, Z. (2008). Selection of logistics service provider based on analytic network process and VIKOR algorithm. ICNSC 2008 -IEEE International Conference on Networking, Sensing and Control, Bildiri Kitabı: İçinde 1207-1210. 6-8 Nisan 2008, Sanya, Çin.
• Opricovic, S. (1998). Multi-criteria optimization of civil engineering systems. Belgrade: Faculty of Civil Engineering.
• Opricovic, S. ve Tzeng, G. H. (2004). Compromise solution by MCDM methods: A comparative analysis of VIKOR and TOPSIS. European Journal of Operational Research, 156 (2): 445-455.
• Opricovic, S. ve Tzeng, G.-H. (2007). Extended VIKOR method in comparison with outranking methods. European Journal of Operational Research, 178 (2): 514-529.
• Opricovic, S. (2009). A compromise solution in water resources planning. Water Resources Management, 23 (8): 1549-1561.
• Rush, A. M., Sontag, D., Collins, M. ve Jaakkola, T. (2010). On dual decomposition and linear programming relaxations for natural language processing. In Proceedings of the 2010 Conference on Empirical Methods in Natural Language Processing: İçinde 1-11. 9-11 October 2010, MIT, Massachusetts, ABD.
• Saaty, T. L. (1980). The analytic hierarchy process. New York: McGraw-Hill.
• Saaty, T. L. (1988). What is the analytic hierarchy process? G. Mitra, H. J. Greenberg, F. A. Lootsma, M. J. Rijkaert, H. J. Zimmermann (Ed.) Mathematical Models of Decision Support: İçinde: 109-121. Berlin Heidelberg: Springer.
• Saaty, T. L. ( 2000). Fundamentals of decision making and priority theory with the analytic hierarchy process (Analytic Hierarchy Process Series, Vol. 6). Pittsburgh: RWS Publications.
• Saen, R. F. (2010). Developing a new data envelopment analysis methodology for supplier selection in the presence of both undesirable outputs and imprecise data. International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 51 (9-12): 1243-1250.
• Sanayei, A., Farid, M. S. ve Yazdankhah, A. (2010). Group decision making process for supplier selection with VIKOR under fuzzy environment. Expert Systems with Applications, 37 (1): 24-30.
• Sanner, S. ve Boutilier, C. (2012). Approximate linear programming for first-order MDPs. arXiv preprint arXiv:1207.1415.
• Shaw, K., Shankar, R., Yadav, S. S., ve Thakur, L. S. (2012). Supplier
• selection using fuzzy AHP and fuzzy multi-objective linear programming for developing low carbon supply chain. Expert Systems with Applications, 39 (9): 8182-8192.
• Shemshadi, A., Shirazi, H., Toreihi, M., ve Tarokh, M. J. (2011). A fuzzy VIKOR method for supplier selection based on entropy measure for objective weighting. Expert Systems with Applications, 38 (10): 12160-12167.
• Soner Kara, S. (2011). Supplier selection with an integrated methodology in unknown environment. Expert Systems with Applications, 38 (3): 2133-2139.
• Supçiller, A. A. ve Çapraz, O. (2011). AHP-TOPSIS yöntemine dayalı tedarikçi seçimi uygulaması. Ekonometri ve İstatistik e-Dergisi, (13): 1-22 http://www.journals.istanbul.edu.tr/iuekois/article/view/1023002204, (11.07.2014).
• Tahriri, F., Osman, M. R., Ali, A., Yusuff, R. M., Esfandiary, A. (2008). AHP aproach for supplier evaluation and selection in a steel manufacturing company. Journal of Industrial Engineering and Management, 1 (2): 54-76.
• Tayyar, N. ve Arslan, P. (2013). Hazır giyim sektöründe en iyi fason işletme seçimi için AHP ve VIKOR yöntemlerinin kullanılması. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (1): 340-358.
• Thiruchelvam, S. ve Tookey, J. E. (2011). Evolving trends of supplier selection criteria and methods. International Journal of Automotive and Mechanical Engineering, 4: 437-454.
• Tseng, M.-L. (2011). Green supply chain management with linguistic preferences and incomplete information. Applied Soft Computing Journal, 11 (8): 4894-4903.
• Uygurtürk, H. ve Uygurtürk, H. (2014). Bütünleşik AHS-VIKOR yöntemi ile otel seçimi. AİBÜ-İİBF Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10 (2): 103-117.
• Wang, C., Ren, K. ve Wang, J. (2011). Secure and practical outsourcing of linear programming in cloud computing. 2011 Proceedings IEEE INFOCOM: İçinde 820-828. 10-15 Nisan 2011, Shanghai, Çin.
• Wind, Y. ve Saaty, T. L. (1980). Marketing applications of the analytic hierarchy process. Management Science, 26 (7): 641-658.
• Wu, T. ve Blackhurst, J. (2009). Supplier evaluation and selection: An augmented DEA approach. International Journal of Production Research, 47 (16): 4593-4608.
• Xu, J. ve Yan, F. (2011). A multi-objective decision making model for the vendor selection problem in a bifuzzy environment. Expert Systems with Applications, 38 (8): 9684-9695.
• Yılmaz, E. (2012). Bulanık AHP-VIKOR bütünleşik yöntemiyle tedarikçi seçimi. Marmara Üniversitesi İ.İ.B. Dergisi, 33 (2): 331-354.