Öz
This study aims at
research of effects of rating competition of television channels on news lead
choices as a news presentation style. The importance of the study is to
determine whether rating pressure leads editors to a more sensational style,
and if so, how strong this tendency is. In broadcast announcing leads can be
classified in 3 types: hard leads, soft leads and quote leads. When making
editorial decisions on which of them and how much to use, there are some
criteria to be considered: type of television channel, type of slot, type of
news. In this study news lead choices and use rates are analyzed comparatively
between generalist channels and news channels in Turkey. Content analysis of night
newscasts of Show, Star, ATV (as generalist channels) and NTV, Habertürk, Haber
Global (as news channels) was accomplished. Generalist channels under heavy
rating pressure are expected to give more place for soft leads in their
newscasts compared to thematic news channels.
The results of this study supported this thesis.
Anahtar Kelimeler
Television News Lead Generalist Channel News Channel Television News
Kaynakça
- Abrahamsen, J. (10 Ağustos 2017). Lead writing for broadcast news. https://jeanetteabrahamsen.com/2017/08/10/lead-writing-for-broadcast-news/ (Erişim Tarihi: 25.11.2018).
- Aslan, K. (2002). Haberin yol haritası. İstanbul: Anahtar Kitaplar.
- Boyd, A. (2001). Broadcast journalism: Techniques of radio and television news (fifth edition). Oxford: Focal Press.
- Cereci, S. (2001). Televizyonda program yapımı. İstanbul: Metropol.
- Chapman, J. & Kinsey, M. (2009). Broadcast journalism: A critical introduction. Oxon: Routledge.
- Cremer, C. F., Keirstead, P. O. & Yoakam, R. D. (1996). ENG: Television news (third edition). New York: McGraw-Hill.
- Dileklen, T. (2005). 5N-1K: Televizyon haberciliği. İstanbul: Okumuş Adam.
- Fang, I. (1991). Writing style differences in newspaper, radio, and television news. Minneapolis: University of Minnesota.
- Girgin, A. & Özay, S. (2013). Haber yazmak (dördüncü basım). İstanbul: Der Yayınları.
- Heist, S. (2013). Writing a script. K. Kobré (Ed.), Videojournalism: multimedia storytelling (ss. 173-186). Burlington: Focal Press.
- Hyde, S. & Ibrahim, D. A. (2016). Television and radio announcing (twelfth edition). Oxon: Routledge.
- Kapaklı, K. (2010). Televizyon programcılığı. Ankara: Gazeteciler Cemiyeti Yayınları.
- Kaptan, A. (1999). Radyo TV haberciliği ve metin yazma-röportaj teknikleri. İstanbul: Maltepe Üniversitesi Yayınları.
- Karadağ, G. H. (2000). TV haber programcılığı ve bir örnek: 32.Gün. İstanbul: Etika Yayınevi.
- Karadağ, G. H. & Algül, A. (2018). Kullanımlar ve doyumlar yaklaşımı bağlamında genel televizyon/tematik televizyon izlenme alışkanlıkları. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 8(4), 708-724. doi: 10.7456/10804100/010
- Kars, N. (2013). Radyo televizyon haberciliği (üçüncü baskı). İstanbul: Derin Yayınları.
- Katz, E., Gurevitch, M. & Haas, H. (1973). On the use of the mass media for important things. American Sociological Review, 38(2), 164-181. doi: 10.2307/2094393
- Parsa, S. (1993). TV haberciliği ve kuramları. İzmir: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları.
- Postman, N. & Powers, S. (1996). Televizyon haberlerini izlemek. (A. Tunç, Çev.) İstanbul: Kavram Yayınları.
- Sağnak, M. (2011). Son dakika: Haberin televizyonlaştırılması. İstanbul: TB Yayıncılık.
- Stephenson, A. R., Reese, D. E. & Beadle, M. E. (2009). Broadcast announcing worktext: A media performance guide (third edition). Burlington: Focal Press.
- Telg, R. (2018). News writing for television and radio. Florida: Department of Agricultural Education and Communication. https://edis.ifas.ufl.edu/wc193 (Erişim Tarihi: 11.12.2018)
- Thompson, R. (2005). Writing for broadcast journalists. Oxon: Routledge
- Tokgöz, O. (1994). Temel gazetecilik. Ankara: İmge.
- Trewin, J. (2003). Presenting on TV and radio: An insider’s guide. Oxford: Focal Press.
- Uğurlu, E. G. (2012). Televizyon yayıncılığında program türlerinin sınıflandırılması. E.G. Uğurlu (Der.), Radyo ve televizyon programcılığının temel kavramları (ss. 44-71). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
- Uğurlu, F. & Öztürk, Ş. (2006). Türkiye’de televizyon haberciliği: Özel TV kanallarının getirdikleri. Konya: Tablet.
- Uyguç, U. & Genç, A. (1998). Radyo televizyon haberciliği (2. baskı). İstanbul: Avcıol Basım Yayın.
- Vural, İ. K. (2012). Radyo ve TV haberciliği. E. Yüksel (Ed.) Haber yazma teknikleri (ss. 144-163). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
- White, T. & Barnas, F. (2010). Broadcast news: Writing, reporting and producing (fifth edition). Burlington: Focal Press.
Öz
Bu çalışmanın amacı televizyon kanallarının izlenme oranı
(rating) yarışının haberlerin sunum şekillerinden biri olarak kam spiker
tercihlerine etkisini araştırmaktır. Çalışma, izlenme oranı baskısının televizyon
haber editörlerini daha sansasyonel bir tarza sevk edip etmediğini, sevk
ediyorsa bunun derecesini ortaya çıkarmak bakımından önem taşımaktadır. TV
haberciliği literatüründe kam spiker’ler üç türde sınıflandırılabilir: doğrudan
ve sert girişli kam spiker (hard lead), dolaylı girişli ve merak uyandıran kam
spiker (soft lead), çarpıcı bir alıntıyla başlayan kam spiker (quote lead). Bu
kam spikerlerden hangisinin ne oranda kullanılacağına ilişkin editoryal karar alırken
çeşitli kriterler göz önünde tutulur: kanalın türü, yayın kuşağının türü,
haberin türü. Çalışmada Türkiye’de genel TV kanalları ile tematik haber
kanalları arasında kam spiker türü tercihi ve kullanım ağırlığı karşılaştırmalı
olarak incelenmektedir. Genel TV kanalları olarak Show, Star ve ATV; haber
kanalları olarak da NTV, Haber Global ve HaberTürk’ün ana haber bültenlerinin
içerik analizi yapılmıştır. Görece daha yoğun “izlenme oranı baskısı” altında
çalışan genel kanalların ana haber bültenlerinde, tematik haber kanallarının
ana haber bültenlerine göre ‘dolaylı ve merak uyandıran kam spiker’lerin daha
fazla tercih edilmesi beklenebilir. Çalışmanın sonuçları bu varsayımı
desteklemiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Abrahamsen, J. (10 Ağustos 2017). Lead writing for broadcast news. https://jeanetteabrahamsen.com/2017/08/10/lead-writing-for-broadcast-news/ (Erişim Tarihi: 25.11.2018).
- Aslan, K. (2002). Haberin yol haritası. İstanbul: Anahtar Kitaplar.
- Boyd, A. (2001). Broadcast journalism: Techniques of radio and television news (fifth edition). Oxford: Focal Press.
- Cereci, S. (2001). Televizyonda program yapımı. İstanbul: Metropol.
- Chapman, J. & Kinsey, M. (2009). Broadcast journalism: A critical introduction. Oxon: Routledge.
- Cremer, C. F., Keirstead, P. O. & Yoakam, R. D. (1996). ENG: Television news (third edition). New York: McGraw-Hill.
- Dileklen, T. (2005). 5N-1K: Televizyon haberciliği. İstanbul: Okumuş Adam.
- Fang, I. (1991). Writing style differences in newspaper, radio, and television news. Minneapolis: University of Minnesota.
- Girgin, A. & Özay, S. (2013). Haber yazmak (dördüncü basım). İstanbul: Der Yayınları.
- Heist, S. (2013). Writing a script. K. Kobré (Ed.), Videojournalism: multimedia storytelling (ss. 173-186). Burlington: Focal Press.
- Hyde, S. & Ibrahim, D. A. (2016). Television and radio announcing (twelfth edition). Oxon: Routledge.
- Kapaklı, K. (2010). Televizyon programcılığı. Ankara: Gazeteciler Cemiyeti Yayınları.
- Kaptan, A. (1999). Radyo TV haberciliği ve metin yazma-röportaj teknikleri. İstanbul: Maltepe Üniversitesi Yayınları.
- Karadağ, G. H. (2000). TV haber programcılığı ve bir örnek: 32.Gün. İstanbul: Etika Yayınevi.
- Karadağ, G. H. & Algül, A. (2018). Kullanımlar ve doyumlar yaklaşımı bağlamında genel televizyon/tematik televizyon izlenme alışkanlıkları. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 8(4), 708-724. doi: 10.7456/10804100/010
- Kars, N. (2013). Radyo televizyon haberciliği (üçüncü baskı). İstanbul: Derin Yayınları.
- Katz, E., Gurevitch, M. & Haas, H. (1973). On the use of the mass media for important things. American Sociological Review, 38(2), 164-181. doi: 10.2307/2094393
- Parsa, S. (1993). TV haberciliği ve kuramları. İzmir: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları.
- Postman, N. & Powers, S. (1996). Televizyon haberlerini izlemek. (A. Tunç, Çev.) İstanbul: Kavram Yayınları.
- Sağnak, M. (2011). Son dakika: Haberin televizyonlaştırılması. İstanbul: TB Yayıncılık.
- Stephenson, A. R., Reese, D. E. & Beadle, M. E. (2009). Broadcast announcing worktext: A media performance guide (third edition). Burlington: Focal Press.
- Telg, R. (2018). News writing for television and radio. Florida: Department of Agricultural Education and Communication. https://edis.ifas.ufl.edu/wc193 (Erişim Tarihi: 11.12.2018)
- Thompson, R. (2005). Writing for broadcast journalists. Oxon: Routledge
- Tokgöz, O. (1994). Temel gazetecilik. Ankara: İmge.
- Trewin, J. (2003). Presenting on TV and radio: An insider’s guide. Oxford: Focal Press.
- Uğurlu, E. G. (2012). Televizyon yayıncılığında program türlerinin sınıflandırılması. E.G. Uğurlu (Der.), Radyo ve televizyon programcılığının temel kavramları (ss. 44-71). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
- Uğurlu, F. & Öztürk, Ş. (2006). Türkiye’de televizyon haberciliği: Özel TV kanallarının getirdikleri. Konya: Tablet.
- Uyguç, U. & Genç, A. (1998). Radyo televizyon haberciliği (2. baskı). İstanbul: Avcıol Basım Yayın.
- Vural, İ. K. (2012). Radyo ve TV haberciliği. E. Yüksel (Ed.) Haber yazma teknikleri (ss. 144-163). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
- White, T. & Barnas, F. (2010). Broadcast news: Writing, reporting and producing (fifth edition). Burlington: Focal Press.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 25 Eylül 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 11 Temmuz 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 21 Sayı: 3 |