ECONOMIC AND LEGAL SITUATIONS OF GROCERIES AGAINST INCREASING SUPERMARKET COMPETITION

Yıl 2009, Sayı: 2, 25 - 37, 01.12.2009

Murat Pıçak Abdulkadir Bilen

Öz

The amount of foreign direct investment in retail sector has increased since 1980 as a consequence of liberal economic policies applied in Turkey. Beside this, activities of holding companies and local supermarket chains in this sector lead to an increase in the number of supermarkets while the number of grocery stores decreases in a daily manner. Manufacturers’ support to supermarkets by providing reduced prices for bulk sales, renting shelves and varying promotions, etc. creates unfair competition among supermarket and grocery stores. Moreover, the lack of a law regulating retail sector creates a destructive environment for grocery stores. Therefore, it is necessary to make some legal and economic regulations like those in developed countries to survive groceries

Anahtar Kelimeler

Grocer, Supermarkets, Market Economics, Unfair Competition.

ARTAN SÜPERMARKET REKABETİ KARŞISINDA BAKKALLARIN EKONOMİK VE HUKUKİ DURUMLARI

Öz

Türkiye’de 1980 yılından itibaren uygulanan liberal ekonomik politikaların etkisiyle perakende sektöründe artan yabancı sermaye yatırımlarının yanı sıra; holdinglerin ve yerel market zincirlerinin de katılımıyla ülkemizdeki süpermarket sayıları günden güne artmakta, buna karşılık bakkal sayısı her geçen gün azalmaktadır. Süpermarketlerin üretici firmalar tarafından miktar indirimli toptan satışlarla, çeşitli promosyonlarla, raf kiralarıyla vb. koşullarla desteklenmesi bakkallar açısından haksız rekabet yaratmaktadır. Ayrıca perakende sektörünü düzenleyen bir yasanın bulunmaması, bakkallar açısından yok olma ortamı yaratmaktadır. Türkiye’nin geleneksel bir işkolu olan bakkaliye sektörünün devamı için gelişmiş ülke standartlarında hukuki ve ekonomik birtakım düzenlemelerin getirilmesi bir zorunluluktur

Anahtar Kelimeler

Bakkal, Süpermarket, Piyasa Ekonomisi, Haksız Rekabet

Kaynakça

• Areeda, Philip, Kaplow, Louis ve Eldin, Aaron S. (2006), “Antitrust Analysis Problems, Text, and Cases”, 8th Ed., Aspen Law&Business, USA.
• Arıkan, Fatih. “Perakende Ticaret ve Büyük Mağazalar Zirvesi” Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSIAD) http://www.musiad.org.tr/detay.asp?id=251 (05.01.2009).
• Aşçıoğlu, Gamze Öz; (1996), “AB Rekabet Hukukuna Genel Bir Bakış ve Gümrük Birliği Çerçevesinde Türk Rekabet Hukuku”, Doç. Dr. Nurkut İnan (der.), Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelere Etkisi, TES-AR Yayınları, No: 20, Ankara.
• Avrupa Birliği ve Türkiye Ortak Rekabet Politikası-Özet; http://www.hukukevi.net (10.03.2009).
• Bayramoğlu, Sonay; (2003), Özelleştirme Döneminde Tekelleşme Eğilimi: Rekabet Kurulu Kararlarına Dayalı Bir Çözümleme Tartışma Metinleri, Ankara Üniversitesi Yayınları, No:61, Ankara.
• Can, Mustafa. (2003), “Yeni Tüketici Kanunu ve ABD Hukukunda Tüketici Koruma (Consumer Protection) Düzenlemeleri” Mevzuat Dergisi, Kasım 2003, Yıl: 6, Sayı: 71, http://www.basarmevzuat.com/dergi/2003-11/a/02.htm (01.03.2009).
• Consulting, Dobson; (1999), Buyer Power and Its Impact on Competition in the Food Retail Distribution Sector of the European Union, European Commission DGIV, Brussels.
• Çatı, Kahraman. (2007), “Süpermarketlerin Tercih Edilmesinde Etkili Olan Faktörlerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, ISSN:1304-0278 Güz-2007 C.6 S.22 (150-168) ss. 150-168.
• DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATI, (2001), Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Esnaf ve Sanatkârlara Götürülen Hizmetler Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Yayın No: DPT: 2653- ÖİK: 658, Ankara.
• Endüstri Mühendisliği Sitesi, “Perakendecilik Nedir–3”, http://enm.blogcu.com/perakendecilik
• nedir3_4594292.html (10.04.2009). Gıda Vitrini, “Perakende Yasasını
• Bekleyedursun”, Sayı: 7, Yıl: 2008
• http://www.gidavitrini.com/sitetest/main/detayoku.asp?id=915&san_id=380, (06.06.2006).
• Güneydoğu Ekspres Gazetesi, “Büyük Mağazalara Yasal Düzenleme”, 07.10.2007 Tarihli. Gürcan, Yücel. “Türkiye’de Bakkallar”, http://selman.kuzgun.net/girisimciguc/dergi2/bakkallar.htm (10.03.2009). Girişimci Güç Dergisi, Yıl:1-Sayı: 2.
• ORGANISATION FOR ECONOMIC CO-OPERATION AND DEVELOPMENT-OECD (1998), Buyer Power of Large Scale Multiproduct Retailers, Background paper by the Secretariat, Roundtable on Buying Power, Paris.
• Öğüt, Bercan. (2000), “Hiper-Grosmarketler Karşısında Bakkal ve Market Esnafının Durumu Raporu”, http://www.tbbf.org.tr/tr/guncel/rapor.html (10.03.2009).
• Özcan, Zafer. (2007) “Perakendede Pasta Kavgası Büyüyor ”, Aksiyon Dergisi, Sayı: 662-Tarih: 13.08.2007.
• REKABET KURUMU, “Rekabet Hukukunun Tarihsel Gelişimi, 4054 Sayılı Kanun, Genel Değerlendirme”, http://www.rekabet.gov.tr/dosyalar/faaliyetraporu/falrap4.pdf (10.03.2009).
• Resmi Gazete, 09.11.1982 Tarih–17863 Sayılı.
• Resmi Gazete, 13.12.1994 Tarih–22140 Sayılı. Sait, Rıfat. “Türkiye’den: Perakende (Retail Markets) Sektörü”, http://www.gidasanayii.com/modules.php?name=News&file=article&sid=7103, (10.03.2009).
• Sülün, Dilara. (2000) Fransa’da Hipermarket Açma ve İşletme Kanunu Fransız Ticaret Hukuku, Periskop, 54E6F9E15661/6017/FransadaHiper.pdf (10.03.2009).
• http://www.izto.org.tr/NR/rdonlyres/023DD36A-DE78-4982-AF53
• Trebilcock, Michael J. (1998), “The Evolution of Competition Policy: Lessons from Comperative Experience”, Rong-I Wu ve Yung-Pen Chu (der.), Business, Markets and Government in the Asia Pacific, Routledge, London and New York, ss. 86-120.
• TÜRKİYE BANKALAR BİRLİĞİ. (1997), Banka Birleşmeleri ve Satın Almaları, Türkiye Bankalar Birliği Bankacılık ve Araştırma Grubu Raporu, Ankara.
• Ünlüsoy, Kürşat. (2003), Rekabet Hukukunda Bağlama Anlaşmaları, Rekabet Kurumu, Yayın No: 0125, Ankara.
• Yücesan, Mehmet Vedat. Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu 23. Madde Genel Kurul Konuşması (06.05.2005)http://www.vedatyucesan.org (10.03.2009).