LİKİDİTE RİSKİNİN BANKA PERFORMANSI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: BORSA İSTANBUL’DA FAALİYET GÖSTEREN BANKALAR ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2023, Sayı: 32 (Dicle Üniversitesi'nin 50. Yılına Özel 50 Makale), 694 - 711, 01.03.2023

Gamze Sevimli Örgün

Öz

Bu çalışmanın amacı Borsa İstanbul’a kayıtlı bankaların likidite risklerinin performanslarına olan etkisini incelemektir. Bu bağlamda, hisse senetleri borsada işlem gören 10 bankanın 2012-2020 yılları arasındaki verilerinden toplam 90 firma-yılı gözlemi elde edilmiş ve panel veri analizi yapılmıştır. Banka performans göstergeleri olan varlık kârlılık oranı, öz sermaye kârlılık oranı ve net faiz marjının bağımlı değişken olarak kullanıldığı çalışmada likidite riski, kredi riski, sermaye yeterlilik oranı ve büyüklük bağımsız değişken olarak kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre likidite riski ve net faiz marjı arasında negatif ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna varılmıştır. Diğer taraftan, likidite riski ile varlık kârlılık oranı ve öz sermaye kârlılık oranı arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler bulunamamıştır. Ayrıca sermaye yeterlilik oranı ile banka performans göstergeleri (varlık kârlılık oranı, öz sermaye kârlılık oranı, net faiz marjı) arasında negatif yönlü ve anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Likidite Riski, Bankalar, Kârlılık, Panel Veri Analizi

Kaynakça

• Abdelaziz, H., Rim, B., & Helmi, H. (2022). The interactional relationships between credit risk, liquidity risk and bank profitability in mena region. Global Business Review, 23(3), 561-583.
• Akan, N. B. (2008). Likidite riski ölçümü. Bankacılar Dergisi, 66-81.
• Akkaya, M., & Azimli, T. (2018). Türk bankacılık sektöründe likidite riski yönetimi. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 55(1), 35-57.
• Al-Ardah, M., & Al-Okdeh, S.K. (2022). The effect of liquidity risk on the performance of banks: evidence from Jordan. Accounting, 8(1), 217-226.
• Arif, A., & Anees, A. N. (2012). Liquidity risk and performance of banking system. Journal of Financial Regulation Compliance. 20(2), 182-195.
• Ayaydın, H., & Karaaslan, İ. (2014). Likidite riski yönetimi: Türk bankacılık sektörü üzerine bir araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 11(5), 237-256.
• Baltagi, B. H. (2005). A companion to econometric analysis of panel data. Third Edition, John Wiley & Sons, New York.
• Chowdhury, Md.M., & Zaman, S. (2018). Effect of liquidity risk on performance of islamic banks in bangladesh. IOSR Journal of Economics and Finance, 9(4), 1-9.
• Çelik, S., & Atarım, Y.D. (2012). Likidite riski yönetimi: panel veri analizi ile İMKB bankacılık sektörü üzerine ampirik bir uygulama. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 1-17.
• Gülhan, O. Bankacılıkta likidite riski ve likidite düzenlemeleri Türk bankacılık sektörü üzerine uygulamalar. Başkent Üniversitesi SBE İşletme Anabilim Dalı Doktora Tezi. Ankara, 2018.
• Hakimi, A., & Zaghdoudi, K. (2017). Liquidity risk and bank performance: an empirical test for tunisian banks. Business and Economic Research, 7(1), 46-57.
• Hsiao, C. (2007). Panel data analysis—advantages and challenges. Test, 16(1), 1–22.
• Işık, Ö., & Belke, M. (2017). Likidite riskinin belirleyicileri: Borsa İstanbul’a kote mevduat bankalarından kanıtlar. Ekonomi, Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 2(2), 113-126. Kavcıoğlu, Ş. (2011). Ticari bankacılıkta kredi riskinin ve kredi riski ölçüm modellerinin değerlendirilmesi. The Journal of Financial Researches and Studies, 3(5), 11-19.
• Maaka, Z.A. The relationship between liquidity risk and financial performance of commercial banks in Kenya. Nairobi Universitesi Yüksek Lisans Tezi, Kenya, 2013.
• Muriithi, J.G., & Waweru, K. M. (2017). Liquidity risk and financial performance of commercial banks in Kenya. International Journal of Economics and Finance, 9(3), 256-265.
• Öztürk, C. & İbiş, C. (2022). Likidite riski yönetiminde vadesiz ve vadeli mevduatların davranışsal modellenmesi. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 16(1), 1-26. Öztürkçü Akçay, A. (2020). Auditor selection, corporate governance and customer firm characteristics: a study on Borsa Istanbul (BIST). International Journal of Contemporary Economics and Administrative Sciences, 5(2), 432-450.
• Rahman, N.A.A. & Saeed, M.H. (2015). An empirical analysis of liquidity risk and performance in Malaysia banks. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 9(28), 80-84.
• Reis, Ş.G., Kılıç, Y. & Buğan, M.F. (2016). Banka kârlılığı etkileyen faktörler: Türkiye örneği. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 72(1), 21-36.
• Sümer, G. (2016). Türk bankacılık sektörünün tarihsel gelişimi ve AB bankacılık sektörü ile karşılaştırılması. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 485-508.
• Şenol, Z., Öncül, M. & Alıcı, M.S. (2019). Bankalara özgü finansal risklerin banka kârlılığına etkisi. Journal of International Management, Educational and Economics Perspectives, 7(2), 101-109.
• Yerdelen Tatoğlu, F. (2020). Panel Veri Ekonometrisi. 5.Baskı, Beta, İstanbul.
• Yerdelen Tatoğlu, F. (2021). Panel Veri Ekonometrisi. 6.Baskı, Beta, İstanbul.
• Zengin, S., & Yüksel, S. (2016). Likidite riskini etkileyen faktörler: türk bankacılık sektörü üzerine bir inceleme. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29(2), 77-95.