Eski Oğuz Türkçesinden Günümüz Türkiye Türkçesine Eşgösterenlilik

Emine Atmaca

Old Oghuz Turkish Turkey Turkish Up Today Homonymy

Yıl 2013, Cilt: 12 Sayı: 12, 117 - 138, 01.06.2013

Öz

One of the most topics of semantics is homonymy. When its looked to Turkish Literature words by general view, it seems like, the homonymie [~ homophone ~ omofon (< homos Old Greek ‘similar’ + phone ‘voice’)] and homograph [~ homograph ~ omograf (< homos Old Greek ‘similar’ + garpho ‘post’)] confused the researchers. For this reason, to end this complexity between these terms, the term which covers three of them, homograph is used. In this article, “What is the level of homograph, what are the main features which seperate the homograph and polysemy from each other?” were answered through the meanings which the sources gained which were scanned the sources existed from Old Oghuz Turkish untill Turkey (Present) Turkish

Anahtar Kelimeler

Old Oghuz Turkish, semantic, homonymy, polysemy

Kaynakça

ACAR, Ö. (2010), “Çokanlamlılık- Eşadlılık İkileminde İştirâk-i Lâfzî”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 51: 2, Ankara, s. 1191-1206.
ADAMOVIC, Milan (2009), Floransalı Filippo Agenti’nin Notlarına Göre (1533), (çev. Aziz MERHAN), TDK Yayınları, Ankara.
AHANOV, Kaken (2002), Til Biliminin Negizderi, Joqarı oquv ornındarının qavımdastıqı, “Kitap” baspa üyi, Almatı.
AKSAN, D. (2006), Anlambilim, Anlambilim Konuları ve Türkçenin Anlambilimi, Engin Yayınları Ankara.
ARGUNŞAH, Mustafa (1999), Muhammed b. Mahmûd-ı Şirvânî, Tuhfe-i Murâdî (İnceleme- Metin-Dizin), TDK Yayınları, Ankara.
ATALAY, B. (1999), Kâşgarlı Mahmut Divanü Lûgat-it-Türk Tercümesi (I-II-III-IV), TDK Yayınları, Ankara.
ATMACA, E. ve Adzhumerova R. (2010), “‘Kapı ve Eşik’ Kelimeleri Üzerine” SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (II), Sakarya, s. 23-45.
ATMACA, E. (2011), Eski Oğuz Türkçesinden Türkiye Türkçesine Söz Varlığındaki Değişmeler ve Anlam Olayları, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya.
ATMACA, E. (2012), “Eski Oğuz Türkçesinden Günümüz Türkiye Türkçesine Kadar Özelleşme Yoluyla Anlam Daralmasına Uğrayan Kelimeler” Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 7/2 Spring, Ankara/Turkey, p. 129–143.
ATMACA, E. (2012), “Kazak Türkçesinin Söz Varlığındaki Rusça Alıntılar ve Ses Değişmeleri”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 7/3, Summer 2012, Ankara/ Turkey, p. 275–298.
BALAKAYEV, M. ve Janpayisov, E. ve Tomanov, M. ve Manasbaev, B. (2005), Kazak Tilinin Stilistikası, Almatı.
BİLGİN, Azmi (1996), Nazmü’l- Hilâfiyyat Tercümesi, TDK Yayınları, Ankara.
BLOOMFİELD, L. (1933), Language, Unwin University books, NewYork.
CANPOLAT, Mustafa (1965), Behcetü’l- Hada’ik Fi Mev İzeti’l Hala’ik Doktora Çalışması Giriş-Yazı Özellikleri- Ses Özellikleri –Söz yazılışı- Söz Bölümleri- ,Ankara.
CLAUSON, S. G. (1972), An Etymological Dictionary of Pre- Thirteenth- Century Turkish, Oxford Üniversity Press, London.
DEVELLİOĞLU, F. (2007), Osmanlıca - Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi, Ankara.
DİLÇİN, Cem (1991), Süheyl ü Nev- Bahâr (inceleme- metin-sözlük), TDK Yayınları, Ankara.
DOERFER, Gerhard (1963), Turkische und Mongolische Elemente im Neupersischen, I Mongolische Elemente.
DOERFER, Gerhard (1965), II Turkische Elemente, alif bis tâ.
DOERFER, Gerhard (1967), III ditto jim bis kâf, Wiesbaden.
DOĞAN, Şaban (2009), Terceme-i Akrabâdîn Sabuncuoğlu Şerefeddin (Giriş- İnceleme- Metin- Dizinler), Sakarya Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora tezi, Sakarya.
ELBİR, Zekiye Gül (2000), Sâlih bin Nasrullâh (İbn Sellum el- Halebî) Gâyetü’l-Beyân fî Tedbîri Bedeni’l-İnsân (Giriş- İnceleme- Metin- Dizin), Fırat Üniverstesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora tezi, Elazığ.
ERCİLASUN, A. Bican (2011), Başlangıçtan Yirminci Yüzyıla Türk Dili Tarihi, Akçağ Yayınları, Ankara.
EREN, Hasan (1999), Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, Bizim Büro Basım Evi, Kızılay/ Ankara.
ERGİN, Muharrem (2009), Dede Korkut Kitabı II, TDK Yayınları, Ankara.
ERGÜZEL, M. Mehdi (2006), Bâz-Nâme-i İndî (Kitabü Bâz-Nâme-i Īcâd-ı Mücerreb) (İnceleme- Karşılaştırmalı Metin- Dizin).
ERGÜZEL, M. Mehdi (2009), İbn-i Nasuh Paşa Pârs-nâme, TDK Yayınları, Ankara.
FASMER, M. (I. Cilt 1964, II. Cilt 1986, III. Cilt 1987, IV. Cilt 1987), Etimologiçeskiy Slovar Ruskogo Yazıka, Progress, Moskova.
GÖKYAY, Orhan Şaik (2007), Keykâvus Kabusnâme, Kabalcı yayınevi: 295, Şark Klâsikleri Dizisi: 8 Mayıs, İstanbul.
GÜLENSOY, T. (2011), Köken Bilgisi Sözlüğü, TDK Yayınları, Ankara.
GÜLTEK, V. (20049, Bilim ve Sanat Rusça-Türkçe Sözlük, Ertem matbaası, Ankara.
GUİRAUD, P. (1984), Anlambilim, Kuzey Yayınları, Ankara.
HASENOV, A. (2003), Til Bilimi, “Sanat‟ baspası, Almatı.
KARAAĞAÇ, G. (1994), “Eş Yazılılık, Eş Seslilik, Çok Anlamlılık”, E.Ü. Edeb. Fak. Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi VIII, İzmir, s. 55-88.
KARAAĞAÇ, G. (2008), Türkçe Verintiler Sözlüğü, TDK Yayınları, Ankara.
KARAHAN, Leylâ (1994), Erzurumlu Darir Kıssa-i Yusuf Yûsuf-u Züleyhâ (İnceleme- Metin- Dizin), TDK Yayınları, Ankara..
KOÇ, K. ve Bayniyazov, A. ve Başkapan V. (2003), Kazakça Türkçesi Türkiye Türkçesi Sözlüğü, Akçağ Yayınları, Ankara.
KORKMAZ, Zeynep (1973), Sadru’d-dÌn Şeyhoğlu Marzubān-nāme Tercümesi (İnceleme-Metin- Sözlük- Tıpkıbasım), Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Yayınları, Ankara.
KÖKTEKİN, Kâzım (2007), Yûsuf’ı Meddâh Varka ve Gülşah, TDK Yayınları, Ankara.
KÜLTÜRAL, Zuhal (1999), Latif Beyreli, Şerîfî Şehnâme Çevirisi, TDK Yayınları, Ankara.
LAKOFF, G. (1987), Women, Fire and Dangerous Things: What Categories Reveal about the Human Mind, University of Chicago Press, Chicago.
LAKOFF, G. Johnson, M. (1980), Metaphors We Live by. Chicago University Press, Chicago and London.
LEHMANN, W. P. (1992), Historical linguistics: An Introduction, Third edition published by Routledge 11 New Fetter Lane, London.
LYONS, J. (1977), Semantics, Cambridge Universitiy Press, Cambridge.
MURAD, Sibel (2009), Dervîş Siyâhî, Lârendevî Lügat-ı Müşkilât-ı Eczâ, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi Sakarya.
NACİ, M. (2009), Lügat-i Nâcî, TDK Yayınları, Ankara.
ÖNLER, Zafer (1999), Celalüddin Hızır (Hacı Paşa) Müntahab-ı Şifa, Simurg Yayınları, İstanbul.
ÖZKAN, Mustafa (2000), Türk Dilinin Gelişme Alanları ve Eski Anadolu Türkçesi, Filiz Kitabevi, İstanbul.
ÖZTEKTEN, Ö. (2007), “Tatar Türkçesi İle Türkiye Türkçesi Arasındaki Eş Seslilik İlişkisine Bir Kaç Örnek” Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, 3. s., Bahar 1997, Ankara, s. 197.
RADLOFF, W. (I (1893), II (1899), III (195), IV. (1911)), Versuch eines Wörterbuches der Türk- Dialekte, S. Petersburg.
RÄSÄNEN, M. (1969), Versuh Eines Etymologischen Wörterbuchs der Türksprachen, Helsinki.
SAMİ Şemsettin (1985), Temel Türkçe Sözlük (Sadeleştirilmiş ve Genişletilmiş) Topkapı, İstanbul.
SAUSSURE, F. d. (1965), Cours de linguistique générale, Payot, Paris.
SEVORTYAN, E. V. (Nauka I (1974), II (1978) III (1980) IV (1989) V (1997) VI (2000), Etimologiçeskiy Slovar Tyurkskih Yazıkov (Obşetyurkskiye i mejtyurkskiye osnovı na glasnıye), Moskova.
STEİNGASS, F. (2005), Persian - English Dictionary, İstanbul.
ŞAHİN, Hatice (1993), Hatipoğlu Ferah-Name Dil Özellikleri-Metin-Sözlük, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Malatya.
ŞANSKİY, N. M. (2007), Leksikologiya Savremennego Russkogo Yazıka, Moskova.
ŞEKA, Y. V. (2011), “Türkiye Türkçesinde Çokanlamlılık ve Eşgösterenlilik” (çev. Reshide