ALTAY DİLLERİ TİPOLOJİSİNDE ORTAK BİR DİL BİLGİSEL KATEGORİ: YİNELEME

Year 2020, Volume: 14 Issue: 26, 155 - 173, 31.05.2020

Mustafa Ağca

Abstract

Bu çalışmada, Altay Dilleri Teorisi bağlamında Altay dillerinde yineleme kategorisinin ses bilgisi ve biçim bilgisi gibi farklı dil bilgisel düzeylerdeki görünümleri ve işlevsel özellikleri ele alınarak karşılaştırılmış ve bu dillerde tespit edilen ortak yönleri dil akrabalığı ve dil ilişkileri bakımından değerlendirilmiş; tam ve parçasal olmak üzere iki genel biçimde ortaya çıkan ve çeşitli biçim-sesbilimsel formları bulunan yinelemenin, Altay dil ailesindeki Türkçe, Korece, Japonca, Moğolca ve Mançu-Tunguzcada hem
ses bilgisel ve biçim bilgisel ortaya çıkış süreçlerinin hem de işlevlerinin tipolojik olarak ortaklık gösterdiği ileri sürülmüştür. Macarcada da yineleme kategorisinin durumu incelenmiş, diğer Altay dilleri ve özellikle Türkçenin yineleme kategorisi bakımından gösterdiği tipolojik eğilimlerle büyük oranda uyuştuğu sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

yineleme, dilbilgiselleşme, altay dilleri teorisi

References

• TEKİN, Talat (2013). “Altay Dilleri Teorisi”, Makaleler I Altayistik, s. 71-82, Ankara: TDK Yay.
• TUNA, Osman Nedim (1992). “Altay Dilleri Teorisi”, Türk Dünyası El Kitabı, C. 2, Dil-Kültür-Sanat, s. 7-58, Ankara.
• VELUPILLAI, Viveka (2012). An Introduction to Linguistic Typology, John Benjamins Publishing Company.
• YASTI, Mehmet (2007). “Türkçe Deyimlerde Geçen İkilemelerin Ses ve Şekil Özellikleri”, SÜ Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 21, s. 51-87.
• YILMAZ, Emine (2015). “Altayistik Bağlamında Macarca-Türkçe Dil İlişkileri”, Bilig, S. 74, s. 287- 308.