ÇOCUK EDEBİYATI ÜRÜNLERİNDE FARKLI SANATLARIN VARLIĞINA VE SUNULUŞ BİÇİMİNE İLİŞKİN BİR İNCELEME

Year 2021, Volume: 172 Issue: 1, 7 - 29, 31.01.2021

Canan Aslan , Ayşegül Bayraktar

https://doi.org/10.33690/dilder.841396

Cited By: 1

Abstract

Okulöncesi dönemden başlayarak öğretimin her aşamasında çocukların farklı sanatlarla buluşturulması çocuğun sanat eğitimi süreci açısından önemli ve gereklidir. Çocuğun farklı sanatlarla buluştuğu ortamlardan biri de çocuk edebiyatı ürünleridir. Bu nitelikteki ürünler görsel ve dilsel metinler yoluyla çocukları öteki sanatlarla buluşturur, doğal kurgusu içinde bu sanatların önemini ve gerekliliğini duyumsatır ve böylece çocukların bütüncül bir sanat eğitiminden geçmesine katkıda bulunur. Çocuk edebiyatı ürünleri gerek içerik ve tasarım özellikleri açısından gerekse başka açılardan birçok çalışmanın konusu olmuş; ancak bu nitelikteki ürünlerin çocuğu öteki sanatlarla buluşturma işlevini ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilen bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu çalışmanın amacı, çocuk edebiyatı adı altında çok satılan kitaplarda çocukları sanatın farklı dallarıyla buluşturacak, onlara bu sanatların önemini duyumsatacak anlatımların olup olmadığını belirlemektir. Araştırma, nitel araştırma yaklaşımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın inceleme nesnesi, nitel araştırma yaklaşımı içinde yer alan amaçlı örnekleme yöntemlerinden “ölçüt örnekleme” yoluyla belirlenmiştir. Çalışma kapsamında incelenecek kitaplar «Idefix Online Kitabevi» adlı kitap satış sitesinin ve “D&R Kitabevi”nin çok satılan çocuk kitapları sayfalarından alınmıştır. Bu amaçla her iki sitenin listesinde ortaklık gösteren 20 kitap incelenmek üzere seçilmiştir. Çalışma sonucunda çok satılan çocuk kitaplarının farklı sanatların olanaklarını yazınsal bir biçimde yansıttığı, çocukta bu sanatlara karşı farkındalık yaratacak nitelikte olduğu görülmüştür.

Keywords

Çocuk edebiyatı, Çok satılan çocuk kitapları, Güzel sanatlar, Sanat eğitimi

References

• Artut, K. (2001). Sanat eğitimi kuramları ve yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Aslan, C. (2019). Çocuk edebiyatı ve duyarlık eğitimi. Ankara: PEGEM A Yayıncılık.
• Aslan, C. (2017). Örnek Eğitim Durumlarıyla Türkçe-Türk Dili ve Edebiyatı Öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Aslan, C. (2014). Barış eğitiminde çocuk ve gençlik edebiyatı. 7. Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi, Okul Kültürü ve Çocuk. Yayıma Hazırlayan: Tülin Şener. Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayını, No: 20, 381-399.
• Aslan, C. (2013). Çocuk ve gençlik edebiyatı yapıtları yoluyla düşünme. Kum Edebiyat Dergisi, 72-73, 11-18.
• Aslan, C. (2011). Yazınsal çocuk kitaplarında neler olmalı, neler olmamalı? Şimdi Okuma Zamanı, Okuma Kültürü ve Etkili Dil Kullanımı Projesi, Okuma Kültürü ve Söz Varlığının Geliştirilmesi Çalıştayı, Konuşmalar – Bildiriler, s. 214-220. Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Aslan, C. ve Doğan Güldenoğlu, B. (2018). Çok satılan çocuk edebiyatı kitaplarında çocuk hakları üzerine bir çözümleme. Ankara: PEGEM A Yayıncılık.
• Aslan, C., Karaman-Kepenekci, Y. ve Doğan Güldenoğlu, B. (2019). Çocuk edebiyatında hoşgörü. Prof. Dr. Sedat Sever’e Armağan-Türkçe Eğitimi ve Çocuk Edebiyatı Kurultayı. Ankara Üniversitesi Yayını, No: 645.
• Baş, B. (2012). Türkçe Öğretimi Açısından Çocuk Edebiyatı. Ankara: Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Creswell, J. W. (2005). Educational Research: Planning, Conducting, and Evaluating Quantitative and Qualitative Research. (Second Edition). New Jersey: Pearson Education Inc.
• Dilidüzgün, S. (2018). Çağdaş çocuk yazını, yazın eğitimine atılan ilk adım. İzmir: Tudem Yayıncılık.
• Erinç, S. (2004). Sanat psikolojisine giriş. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Galda, L. ve Cullinan, B. E. (2006). Literature and the child. (Sixth Edition). Wadsworth Thomson Learning: USA.
• Gander, M. J. ve Gardiner, H. W. (2001). Çocuk ve ergen gelişimi. B. Onur (Çev.). Ankara: İmge Kitabevi.
• İpşiroğlu, Z. (2002). Düşünme korkusu. Düşünmeyi öğrenme ve öğretmenin temelleri. İstanbul: Papirüs Yayınevi.
• İpşiroğlu, N. (1994). Duyu algılarının eğitimi. Çağdaş eğitimde sanat. İstanbul: Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği Yayını: 9.
• İpşiroğlu, Z. (1994). Çağdaş eğitimde sanat. İstanbul: Demet Yayıncılık.
• Kanmaz, F. E. (2019). Eleştirel düşünme becerisi edindirme bağlamında çocuk ve gençlik kitaplarının incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kırışoğlu, O. T. (2009). Sanat Kültür Yaratıcılık. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Kırışoğlu, O. T. (2002). Sanatta Eğitim. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Neuendorf, Kimberly A. (2002). The Content Analysis Guidebook. London:.Sage Publications.
• Russell, D. L. (1997). Literature for Children. New York: Longman.
• San, İ. (2004). Sanat ve Eğitim. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Sever, S. (2012). Çocuk ve Edebiyat. İzmir: Tudem Yayıncılık.
• Sever, S. (2013). Çocuk Edebiyatı ve Okuma Kültürü. İzmir: Tudem Yayıncılık.
• Strauss, A. ve Corbin, J. (1990). Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques. Newbury Park: Sage Publications.
• Tavşancıl, E. ve Aslan, A. E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
• Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.