Polisiye Romanın Kurnaz Kadın Dedektifleri: Matmazel Scuderi ve Jane Marple Örneği

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 1, 57 - 70, 01.07.2019

Şenay Kırgız

Öz

Edebiyatta Polisiye Roman olarak adlandırılan bir türün ortaya çıkmasının en önemli nedenlerden biri, insanoğlunun gizem karşısında duyduğu meraktır. Ölüm, cinayet ve suç gibi içerisinde gizem barındıran konuları bir dedektif titizliği ile çözmeye çalışan polisiye roman okuru, okuma serüveni boyunca kendini gerilimin hiç eksilmediği bir evrende bulur. Bu suç evrenindeki en büyük destekçisi, suçluyu bulmak için görevlendirilmiş olan dedektif ya da polis memurudur. Okur, eserin içerisine yerleştirilen ipuçlarından yola çıkarak ve akıl yürüterek suçluyu bulmaya çalışır. Polisiye roman türünün böylesine ilgi görmesinin bir sebebi de, okurun kendisini eserin bir parçası olarak hissetmesidir.
Polisiye romanda, dedektif karakteri genellikle kurnaz, atik, analitik, detaycı ve meraklı olarak betimlenir. Bu noktadan hareketle çalışmada, iki kurnaz kadın dedektif karakter ele alınmıştır. Çalışmanın amacı, Ernst Theodor Amadeus Hoffmann’ın Das Fräulein von Scuderi (Matmazel Scuderi) ve Agatha Christie’nin Ölüm Çığlığı (The Murder at the Vicarage) eserlerindeki kadın dedektif karakterleri Matmazel Scuderi ve Jane Marple’ı tanıtmak ve her iki kadın karakter arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları ortaya çıkarmaktır. Çalışmada, eserler karşılaştırmalı ve metin odaklı bir yöntemle irdelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Polisiye roman, cinayet, dedektif, Agatha Christie, E.T.A. Hoffmann

Die listigen weiblichen Detektive der Kriminalromane: Am Beispiel von dem Fräulein von Scuderi und Jane Marple

Öz

Einer der wichtigsten Gründe für die Entstehung eines Genres namens Kriminalroman in der Literatur ist die Neugier der Menschheit auf das Mysterium. Die Leser der Kriminalromane, die versuchen, Themen wie Tod, Mord und Verbrechen zu lösen, die mit der Akribie eines Detektivs ein Mysterium verkörpern, befinden sich in einem Universum, in dem die Spannung niemals aufhört. Der größte Unterstützer des Lesers in dieser Welt des Verbrechens ist der Detektiv oder der Polizeibeamte, der den Verbrecher finden soll. Der Leser versucht, den Täter zu finden, indem er die Hinweise, die sich im Roman befinden, als Ausgangspunkt und Argumentation nimmt. Ein weiterer Grund, warum das Krimi-Genre so viel Interesse auf sich zieht, ist, dass der Leser das Gefühl hat, ein Teil des Romans zu sein.
In Kriminalromanen wird der Detektivcharakter normalerweise als listige, agile, analytische, pingelige und neugierige Person dargestellt. Aus dieser Sicht wurden zwei listige weibliche Detektivfiguren in dieser Arbeit behandelt. Das Ziel dieser Arbeit ist es, das Fräulein von Scuderi und Jane Marple, die weiblichen Dedektivfiguren in Ernst Theodor Amadeus Hoffmanns’ Erzählung Das Fräulein von Scuderi und Agatha Christies Erzählung The Murder at the Vicarage, vorzustellen und die Ähnlichkeiten und die Unterschiede zwischen den beiden weiblichen Charakteren zu zeigen. In der Arbeit werden die Werke zusammen mit der komparatistischen und werkimmanenten Methode versucht.

Anahtar Kelimeler

Kriminalroman, Mord, Detektiv, Agatha Christie, E.T.A. Hoffmann

Kaynakça

• Bağ, Şener (2005): Polisiye Edebiyat, 1. Basım. Erzurum: Doğuş Kitapevi. Belge, Murat (2009): Polis Romanları, Edebiyat Üzerine Yazılar, İstanbul: İletişim Yayınları. Campbell, Bruce /Guenther-Pal, Alison /Petersen, Vibeke Rützou (2014): Detectives, Dystopias, and Poplit: Studies in Modern German Genre Fiction, Rochester, New York: Camden House. Canatak, A. Mecit (2013): “Postmodern Polisiye Roman ve Pınar Kür’ün Bir Cinayet Romanı”, A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi [TAED]. S. 49, s. 223-238. Christie, Agatha (2017): Ölüm Çığlığı, 7. Baskı. Çev. Çiğdem Öztekin, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi. Çelik, Ejder (2015): “Batı Edebiyatında Polisiye Romanın Gelişimi Sürecinde Düşünsel ve Sosyal Etkiler”, Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar Dergisi (e-dergi). s. 1-14. Gür, İmran (2013): “Polisiye Kurmaca Özne İlişkisi Ve Polisiyenin Yeni Adı: Postmodern Esrar”, HUMANITAS. S. 1, s. 85-101. Hoffmann, E.T.A. (1986): Das Fräulein von Scuderi, Dritte Auflage. Frankfurt am Main: Insel Verlag. Hoffmann, E.T.A. (2004): Matmazel Scuderi, 1. Baskı. Çev. Esat Mermi Erendor, İstanbul: Say Yayınları. İlhan, Nilüfer (2013): “Murathan Mungan’ın Fantastik Bir Polisiye Romanı: Şairin Romanı”, International Journal of Social Science. C. 6, S. 7, s. 563-579. Mandel, Ernest (1996): Hoş Cinayet: Polisiye Romanın Toplumsal Bir Tarihi, Çev. N. Saraçoğulu, İstanbul: Yazın Yayıncılık. Nusser, Peter (2009): Der Kriminalroman, 4. aktualisierte und erweiterte Auflage. Stuttgart, Weimar: Verlag J.B. Metzler. Önen, Selin (2018): “Polisiye Edebiyatta Kadın Dedektifler: Esra Türkekul’un Kapalıçarşı Cinayeti Kitabı”, Folklor Edebiyat Dergisi. 2018/1, C. 24, Sayı: 93, s. 139-150. Quinn, Arthur Obson (1998): Edgar Allan Poe: A Critical Biography, Baltimore: The Johns Hopkins University Press. Seeber, Hans Ulrich (Hg.) (2004): Englische Literaturgeschichte, 4. erweiterte Auflage. Stuttgart, Weimar: Verlag J.B. Metzler. Tilbe, Ali (2016): “Bir Polisiye Serüven Roman Okuması: Jean-Christophe Grange’nin “Kızıl Nehirler”i”, Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. S. 57, s. 139-157.