Öz
‘Hayal’ insanoğlunun en büyük özelliklerinden birisidir. Kişinin ortaya koyduğu bütün fiiller, buluşlar, eserler sanatlar vs. hep bir hayalle başlar. Büyük düşünür Hz. Mevlâna’nın eşsiz eseri Mesnevî bizlere her konuda olduğu gibi ‘hayal’ kavramı konusunda da oldukça ayrıntılı bilgiler vermektedir. O hayali bir yerde her türlü ilerleme ve teknolojinin temeli olarak görürken başka bir yerde dünyayı hayal alemi olarak nitelemektedir. Mevlâna Mesnevî’sinde ‘hayal’e hem olumlu hem de olumsuz çok anlamlar yüklemiştir. Yaratıcı yokluk alemi üzerinde önce hayali nakışlar dokur, sonra o hayal tahtasına şekiller yerleştirir. Görünen alemdeki yansımalar birer hayaldir. Asıl olanlar ise gönüllerdeki tecellilerdir. Bunlar Hak erlerini gönül dünyasına çeker. Zahirdeki hayali dünya ile yetinenler kaybederler. Bu dünyadaki sebepler ve araçlar Yaratıcı’nın imtihan için yola koyduğu hayallerdir. İnsanın yüceliği kurduğu hayallerle doğrudan alakalıdır. İçimizdeki hayaller dıştaki etkilere göre şekillenir. Her hayalin bir gerçek boyutu vardır. Hayallerin gerçekleşmesi ancak sabırla mümkündür. Dostun hayaliyle yaşayan onun yanında canını feda eder. Rüyayı hayale benzeterek bazı yerlerde bu iki kavramı birlikte kullanır. Rüyadaki hayaller insanı yanıltır. Uyuyanın rüyada gördüğü, tamamen hayal ürünü şeylerdir. Ancak Allah yolunda uyuyan kişi bu hayallerinden uyanabilir. Rüyada çekilen sıkıntılar hayalden başka bir şey değildir ve dünya hayatı da tıpkı buna benzer. Yoklukla ilgili hayaller hemen terk edilmelidir. Sürekli hayal dünyasında yaşayanın nasibi de değersiz şeyler olur. Gerçekleşmesi mümkün olmayan hayaller (mahulya) peşine düşmemek gerekir. Bu çalışmamızda biz de O’nun bu uçsuz bucaksız hayal alemine yönelik görüş ve düşüncelerini Mesnevî’sini esas alarak incelemeye, O’na göre insanoğlunun bu önemli duygusunu nasıl kullanması gerektiğini anlamaya çalışacağız.
Kaynakça
- Coşguner, Fahrettin; Mesnevi’de Sultan Mahmud, Mevlâna Mesnevi ve Mevlevihaneler Sempozyumu (30 Eylül-01 Ekim 2006, Manisa), Maksad Yay., Manisa 2007, s.247-256.
- Doğan, D. Mehmet; Büyük Türkçe Sözlük, Birlik Yay., Ankara 1981.
- Hayali; Hayali Divanı, hzl. Ali Nihat Tarlan Akçağ Yay., Ankara 1992.
- Mevlâna Celaleddin-i Rumi; Mesnevi, trc. Adnan Karaismailoğlu, Akçağ Yay., dördüncü baskı, Ankara 2007.
- Mevlâna Celaleddin-i Rumi; Mesnevi-yi Ma’nevi, hzl. Adnan Karaismailoğlu ve Derya Örs, Konya Büyükşehir Belediyesi Yay., İkinci baskı, Konya 2022.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Fars Dili, Edebiyatı ve Kültürü |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 23 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 18 Aralık 2024 |
| Kabul Tarihi | 15 Nisan 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 1 Sayı: 31 |
Kaynak Göster
Derginin yayın dili Türkçe, Arapça, Farsça, Urduca ve İngilizcedir. Yabancı dildeki yazıların yayımlanması, Yayın Kurulu'nun onayına bağlıdır. Dergiye gönderilecek yazıların, Türk Dil Kurumu'nun yazım kurallarına uygun olması gerekmektedir. Türkçede yaygın kullanılan yabancı kelimelerin dışındaki kelimelerin Türkçe karşılığının kullanılmasına özen gösterilmelidir. Farklı yazı tipi kullananların, kullandıkları yazı tiplerini de göndermeleri gerekmektedir. Makalelerin özetleri 250 kelimeyi aşmamalıdır. Yazılarda resim, çizim veya herhangi bir görsel anlatım varsa; bunların en az 300 dpi çözünürlükte taranması ve kullanıldığı metindeki adları ile kaydedilerek gönderilmesi gerekmektedir. Yayımlanan yazıların sorumlulukları yazı sahiplerine aittir. Yazılar, A4 sayfa boyutuna göre 25 sayfayı geçmemelidir. Ancak geniş kapsamlı yazılar, Yayın Kurulu’nun onayıyla seri halinde ya da derginin eki şeklinde de yayımlanabilir.
Yazım kuralları ve sayfa düzeni
- Yazılar MS Word ya da uyumlu programlarda yazılmalıdır. Yazı karakteri Times New Roman, 12 punto ve tek satır aralığında olmalıdır.
- Sayfa, A4 dikey boyutta; üst, alt ve sağ kenar boşluğu 2,5 cm; sol kenar boşluğu 3 cm olarak düzenlenmelidir.
- Paragraf aralığı önce 6 nk, sonra 0 nk olmalıdır.
- Yazının başlığı koyu harfle yazılmalı, konunun içeriği ile uyumlu olmalıdır.
- Makalelerin Türkçe ve İngilizce özetleri 250 kelimeyi aşmamalıdır. 3 ila 5 kelimeden oluşan anahtar kelime/keywords yer almalıdır. Makalenin Türkçe ve İngilizce başlıklarına yer verilmelidir. Yayım dili Arapça, Farsça veya Urduca olan makalelerde Türkçe ve İngilizce özet istenmektedir.
- Başlıklar koyu harfle yazılmalıdır. Uzun yazılarda ara başlıkların kullanılması okuyucu açısından yararlı olacaktır.
- İmla ve noktalamada makalenin veya konunun zorunlu kıldığı durumlar dışında Türk Dil Kurumu’nun İmla Kılavuzu dikkate alınmalıdır.
- Metin içinde vurgulanmak istenen yerlerin “tırnak içinde” gösterilmesi yeterlidir.
- Birden çok yazarlı makalelerde makale ilk sıradaki yazarın ismiyle sisteme yüklenmelidir. Birden sonraki yazarların isimleri sistem üzerinde diğer yazarlar kısmında belirtilmelidir.
Kaynak gösterme
- Doğu Araştırmaları Dergisi sayfa altı dipnot veya APA 6.0 kaynak gösterimini kabul etmektedir.
- Bir eserin derleyeni, tercüme edeni, hazırlayanı, tashih edeni, editörü varsa kaynakçada mutlaka gösterilmelidir.
- Elektronik ortamdaki kaynaklarda yazarı, çalışmanın başlığı ve yayın tarihi belli olanlar kullanılmalıdır.
- Metin içinde atıf yapılmayan kaynaklar kaynakçada gösterilmemelidir.
- Kaynakça makalenin sonunda yazarların soyadlarına göre alfabetik olarak düzenlenmelidir.
Doğu Araştırmaları Dergisi
Index Islamicus Uluslararası dizini, SOBİAD (Sosyal Bilimler Atıf Dizini) ve ASOS indeksleri tarafından taranmaktadır.