Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

CORPORATE GOVERNANCE, BANK-SPECIFIC, AND MACRO VARIABLES' EFFECT ON PROFITABILITY: AN APPLICATION ON BANKS TRADED IN BIST

Yıl 2023, Sayı: 11, 63 - 74, 23.06.2023
https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1299474

Öz

Corporate governance practices included regulations voluntarily when they were first introduced. Today, these practices have been made compulsory in many countries by legal regulations. The corporate governance principles initiated by the OECD have been determined by the CMB and BRSA regulations in Turkey, regulatory institutions, and laws such as the Turkish Commercial Code and Banking Law.
In the study, the data of the banks traded in the BIST in the years 2018-2022 were used. A balanced panel method was used in the analysis. The study aims to examine the effects of corporate governance structures and selected internal company and macroeconomic variables on the financial performance of banks. Return on assets and equity were used as financial performance indicators. As a result of the study, a significant and positive relationship was found between return on assets and the proportion of female board members and leverage ratio, and a significant and negative relationship was found between free float ratio, size, and inflation rate. Significant and negative associations were found between the other dependent variable, ROE, and free float ratio. In contrast, significant and positive relationships were found between the inflation rate, the proportion of female board members, and the size ratio.

Kaynakça

  • Abdioğlu, H. (2007). İşletmelerde kurumsal yönetim anlayışı kapsamında iç denetimin rolü ve İmkb-100 örneği. Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,İstanbul.
  • Ağca, A. ve Önder, Ş. (2016). İşletmelerde Kar Yönetimi ve Kurumsal Yönetim Yapıları Arasındaki İlişki : BİST Üzerine Bir Uygulama. Muhasebe ve Denetime Bakış, 15(47), 23–42.
  • Ajili, H. ve Bouri, A. (2018). Corporate governance quality of Islamic banks: measurement and effect on financial performance. International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management, 11(3), 470–487. doi:10.1108/IMEFM-05-2017-0131
  • Al-Amarneh, A. (2014). Corporate Governance, Ownership Structure and Bank Performance in Jordan. International Journal of Economics and Finance, 6(6). doi:10.5539/ijef.v6n6p192
  • Al-Homaidi, E. A., Tabash, M. I., Farhan, N. H. S. ve Almaqtari, F. A. (2018). Bank-specific and macro-economic determinants of profitability of Indian commercial banks: A panel data approach. Cogent Economics & Finance, 6(1), 1548072. doi:10.1080/23322039.2018.1548072
  • Altay, N. O. (2001). Türk Ekonomisindeki İstikrarsızlığın Bankacılık Sektörüne Etkileri. Maliye Araştırma Merkezi Konferansları, (45), 13–30.
  • Athanasoglou, P. P., Brissimis, S. N. ve Delis, M. D. (2008). Bank-specific, industry-specific and macroeconomic determinants of bank profitability. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 18(2), 121–136. doi:10.1016/j.intfin.2006.07.001
  • Athar, M., Chughtai, S. ve Rashid, A. (2023). Corporate governance and bank performance: evidence from banking sector of Pakistan. Corporate Governance: The International Journal of Business in Society. doi:10.1108/CG-06-2022-0261
  • Atılgan, Ö. (2017). Yönetim Kurulu Büyüklüğü, Bağımsız Üye Oranı ve Kadın Üye Oranı İle Finansal Performans İlişkisi. Dokuz Eylul Universitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Dergisi, 32(2), 315–354. doi:10.24988/deuiibf.2017322654
  • Ay Yalçınkaya, A. E., Şanlısoy, S. ve Aydın, Ü. (2016). Türk Bankacılık Endüstrisinde Performansın Belirleyenleri ve Politik İstikrarsızlık İlişkisi. Sosyoekonomi, 24(27), 161–182. doi:10.17233/se.45274
  • Ayan, Ö. (2021). Pasif Yönetim Kurulu Üyesi, İcrada Görevli Olmayan Yönetim Kurulu Üyesi ve Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesinin Karşılaştırılması. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, XXV(1), 61–98.
  • Aydın, Y. (2019). Türk Bankacılık Sektöründe Karlılığı Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi ile İncelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10(1), 181–189.
  • Aygün, M., Taşdemir, A. ve Çavdar, E. (2010). Banka Performansı Üzerinde Yönetim Kurulu Büyüklüğünün Etkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(3), 67–78.
  • Belhaj, S. ve Mateus, C. (2016). Corporate governance impact on bank performance evidence from Europe. Corporate Ownership and Control, 13(4), 583–597. doi:10.22495/cocv13i4c4p8
  • Bostancı, F. ve Kılıç, S. (2010). Şirketlerde Halka Açıklık Oranının Piyasa Performansına Etkisi: İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Üzerine Amprik Bir Çalışma. İMKB Dergisi1, 12(45), 1–27.
  • Bourke, P. (1989). Concentration and other determinants of bank profitability in Europe, North America and Australia. Journal of Banking & Finance, 13(1), 65–79. doi:10.1016/0378-4266(89)90020-4
  • Çelik, İ. E. (2019). Türk Bankacılık Sektöründe Aktif Kârlılığı, Makroekonomik ve Finansal Performans Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Analizi, 1990-2017. Akademik Hassasiyetler, 6(11), 367–383.
  • Cengiz, S. (2013). İşletmelerde Kurumsal Yönetim Kapsamında İç Denetimin Yeri ve Önemi : Borsa İstanbul’da Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, XV(II), 403–448.
  • Cengiz, Selim ve Taşsümer, E. (2022). The Relationship between Corporate Governance Practices and Financial Performance: A Research in the BIST- Banking Sector. The Journal of International Scientific Researches, 7(3), 215–231. doi:10.23834/isrjournal.1128118
  • Cengiz, S. ve Karabayır, M. E. (2022). Kurumsal Yönetim ile Finansal Performans İlişkisi: Türkiye’de Ampirik Bir Araştırma. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 15(2), 321–348.
  • Değer, A. ve Anbar, A. (2011). Bank Specific and Macroeconomic Determinants of Commercial Bank Profitability: Empirical Evidence from Turkey. Business and Economics Research Journal, 2(2), 139–152.
  • Dehaene, A., De Vuyst, V. ve Ooghe, H. (2001). Corporate Performance and Board Structure in Belgian Companies. Long Range Planning, 34(3), 383–398. doi:10.1016/S0024-6301(01)00045-0
  • Demirel, B. L., Çil Koçyiğit, S. ve Kevser, M. (2021). Makroekonomik değişkenler ve içsel faktörler ile bankaların finansal performansı arasındaki ilişki: Türkiye için ampirik bir araştırma. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 598–611. doi:10.25287/ohuiibf.754245
  • Dinç, E. ve Abdioğlu, H. (2009). İşletmelerde Kurumsal Yönetim Anlayışı ve Muhasebe Bilgi Sistemi İlişkisi: İMKB-100 Şirketleri Üzerine Amprik Bir Araştırma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 12(21), 157–184.
  • Doğan, M. (2018a). Kurumsal Yönetimin Teorik Temelleri. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 1(1), 84–96.
  • Doğan, M. (2018b). Kadın Yönetim Kurulu Üye Sayısının Finansal Performans Üzerinde Etkisi: Literatür Taraması. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 1(2), 132–141.
  • Doyran, O. ve Sırkıntoğlu Yıldırım, Ş. (2022). Kurumsal Yönetim ve Performans İlişkisinin İncelenmesi: İller Bankası A.Ş. Örneği. Europen Journal of Managerial Research, 6(10), 35–54.
  • Durmuş, A. (2019). Kredi Piyasasında Daralma ve Büyüme Riski. Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi, 2(1), 197–207.
  • Düzer, M. ve Önce, S. (2017). Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlaması ve Finansal Performans: BİST’te İşlem Gören Şirketler İçin Karşılaştırmalı Bir Analiz. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2), 637–648. doi:10.33905/bseusbed.348073
  • Eker, D. (2022). Türkiye’de Faaliyet Gösteren Mevduat Bankalarının Yönetim Kurulu Yapıları Ve Finansal Performans İlişkisi: Bir Panel Veri Analizi. Journal of Research in Business, 7(1), 46–62. doi:10.54452/jrb.994982
  • Eker, D. ve Kurtaran, A. (2017). Bankaların Yönetim Kurullarındaki Cinsiyet Çeşitliliği ve Finansal Performans İlişkisi. Global Journal of Economics and Business Studies, 6(12), 64–72.
  • Ekinci, R. ve Poyraz, G. (2019). The Effect of Credit Risk on Financial Performance of Deposit Banks In Turkey. Procedia Computer Science, 158, 979–987. doi:10.1016/j.procs.2019.09.139 Fratini, F. ve Tettamanzi, P. (2015). Corporate Governance and Performance: Evidence from Italian Companies. Open Journal of Business and Management, 03(02), 199–218. doi:10.4236/ojbm.2015.32020
  • Georgantopoulos, A. ve Filos, I. (2017). Corporate governance mechanisms and bank performance: evidence from the Greek banks during crisis period. Investment Management and Financial Innovations, 14(1), 160–172. doi:10.21511/imfi.14(1-1).2017.02
  • Güneş, N. (2015). Banka Kârlılığının Belirleyicileri: 2002-2012 Dönemi Türk Mevduat Bankaları Üzerine Bir İnceleme. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakülesi Dergisi, 20(3).
  • Gup, B. E. (2007). Corporate Governance in Banks: Does the Board Structure Matter? B. E.Gup (Ed.), Corporate Governance in Banking içinde (ss. 18–39). Edward Elgar Publishing. doi:10.4337/9781847208675.00007
  • Haslam, S. A., Ryan, M. K., Kulich, C., Trojanowski, G. ve Atkins, C. (2010). Investing with prejudice: The relationship between women’s presence on company boards and objective and subjective measures of company performance. British Journal of Management, 21, 484–497.
  • Haslem, J. A. (1968). A Statistical Analysis of The Relative Profitability of Commercial Banks. The Journal of Finance, 23(1), 167–176. doi:10.1111/j.1540-6261.1968.tb03004.x
  • Hassan, M. K. ve Bashir, A.-H. M. (2005). Determinants of Islamic Banking Profitability. Islamic Perspectives on Wealth Creation içinde (ss. 118–140). Edinburgh University Press. doi:10.3366/edinburgh/9780748621002.003.0008
  • Hopt, K. J. (2021). Corporate Governance of Banks and Financial Institutions: Economic Theory, Supervisory Practice, Evidence and Policy. European Business Organization Law Review, 22(1), 13–37. doi:10.1007/s40804-020-00201-z
  • Işık, Ö., Noyan Yalman, İ. ve Koşaroğlu, Ş. M. (2017). Türkiye de Mevduat Bankalarının Kârlılığını Etkileyen Faktörler. Journal of Business Research - Turk, 9(1), 362–380. doi:10.20491/isarder.2017.249
  • İskenderoğlu, Ö., Karadeniz, E. ve Atioğlu, E. (2012). Türk Bankacılık Sektöründe Büyüme, Büyüklük ve Sermaye Yapısı Kararlarının Karlılığa Etkisinin Analizi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi2, 7(1), 291–311.
  • Joecks, J., Pull, K. ve Vetter, K. (2013). Gender Diversity in the Boardroom and Firm Performance: What Exactly Constitutes a “Critical Mass?” Journal of Business Ethics, 118(1), 61–72. doi:10.1007/s10551-012-1553-6
  • Kakilli Acaravcı, S., Kandır, S. Y. ve Zelka, A. (2015). Kurumsal Yönetimin BIST Şirketlerinin Performanslarına Etkisinin Araştırılması. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 171–183.
  • Karayel, M. ve Doğan, M. (2014). Yönetim Kurulunda Cinsiyet Çeşitlliği ve Finansal Performans İlişkisi: BİST 100 Şirketlerinde Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2), 75–88.
  • Kartal, M. T. (2018). Bankaların Finans Sektöründeki Önemi. Finansal İktisat içinde (ss. 5–27). Orion Publishing.
  • Kartal, M. T. ve Budayoğlu Yılmaz, B. (2019). Türkiye’de Kurumsal Yönetim(KY) İlkelerinde Yeni Raporlama Düzeni : Halka Açık Bankaların İlk KY Uyum Raporları Üzerine Bir İnceleme. Journal of Research in Busines, 4(2), 147–180.
  • Kesbiç, C. Y. ve Mıynat Taşdemir, B. (2019). Halka Açıklık Oranının Finansal Performans Üzerindeki Etkisi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F, 26(2), 689–703.
  • Kevser, M. (2021). Banka Türlerinin Karşılaştırmalı Finansal Performans Analizi: Türkiye İçin Ampirik Bir Araştırma. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 23(1), 61–80. doi:10.31460/mbdd.775080
  • Khan, Q. M., Kauser, R. ve Abbas, U. (2015). Impact of Bank Specific and Macroeconomic Factors on Banks Profitability: A Study on Banking Sector of Pakistan. Journal of Accounting and Finance in Emerging Economies, 1(2), 99–110. doi:10.26710/jafee.v1i2.100
  • Kiel, G. C. ve Nicholson, G. J. (2003). Board Composition and Corporate Performance: how the Australian experience informs contrasting theories of corporate governance. Corporate Governance, 11(3), 189–205. doi:10.1111/1467-8683.00318
  • Kilic, M. (2015). The Effect of Board Diversity on the Performance of Banks: Evidence from Turkey. International Journal of Business and Management, 10(9). doi:10.5539/ijbm.v10n9p182
  • Koerniadi, H. ve Tourani-Rad, A. (2012). Does Board Independence Matter? Evidence from New Zealand. Australasian Accounting, Business and Finance Journal, 6(2), 3–18. doi:10.14453/aabfj.v6i2.2
  • Konak, F. ve Özkahveci, E. (2021). Yönetim Kurulundaki Kadınların Firma Performansına Etkisi: BİST Kurumsal Yönetim Endeksi Bir Uygulama. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2), 6–23.
  • Küçükbay, F. (2017). Banka Kârlılığını Etkileyen Faktörler: Avrupa Birliği Bankaları Ve Türk Bankaları Arasında Karşılaştırma. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(1), 137–137. doi:10.18657/yonveek.295445
  • Kurt Gümüş, G., Gümüş, Y. ve Altunal, I. (2017). Bankacılık Sektöründe Kurumsal Yönetim ve Finansal Performans İlişkisi: Türkiye ve Kazakistan Örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(2), 104–121.
  • Lückerath-Rovers, M. (2013). Women on boards and firm performance. Journal of Management & Governance, 17(2), 491–509. doi:10.1007/s10997-011-9186-1
  • Manavgat, Ç. (2019). Halka Açık Anonim Ortaklıkların Yönetim Kurulunda Yetki Devri Zorunlu mudur? Sorumluluk Hukuku Bakımından Bir Değerlendirme. Terazi Hukuk Dergisi, 14(Özel sayı), 31–37.
  • Munir, A., Khan, F. U., Usman, M. ve Khurram, S. (2019). Relationship between Corporate Governance, Corporate Sustainability and Financial Performance. Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences, 13(4), 915–933.
  • Okan, T., Sarı, S. ve İlhan Nas, T. (2014). Yönetim Kurulu Yapısı İle Finansal Performans Arasındaki İlişkide Uluslararası Çeşitlenmenin Aracılık Etkisi. İ. Ü. İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 25(77), 39–78.
  • Olokoyo, F., Ibhagui, O., Babajide, A. ve Yinka-Banjo, C. (2019). The Impact of Macroeconomic Variables On Bank Performance In Nigeria. Savings and Development, 43, 1–13.
  • Önder, Ş. ve Çelik, İ. (2021). Entegre Raporlamanın Firma Karlılığına Etkisi: Bankacılık Ve Çimento Sektörü Üzerine Bir Uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (2), 61–72. doi:10.25095/mufad.949557
  • Önder, Ş. ve Kavak, N. N. (2019). Sigorta Şirketlerinde Kurumsal Yönetim ve Finansal Performans Arasındaki İlişki. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (62), 170–183.
  • Özcan, M. (2021). Türk Bankacılık Sektörünün Finansal Performans Göstergeleri: BIST Mali Sektörü Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 35(2), 389–409. doi:10.16951/atauniiibd.689612
  • Öztürk, H. (2016). Türk Bankacılık Sektörünü Etkileyen Makro Ekonomik Faktörlerin Ampirik Analizi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 53(620), 11–29.
  • Randøy, T., Thomsen, S. ve Oxelheim, L. (2006). A Nordic perspective on corporate board diversity. 1 Mart 2023 tarihinde http://norden.diva-portal.org/smash/get/diva2:707100/FULLTEXT02.pdf adresinden erişildi.
  • Sarı, E. S. ve Güngör, N. (2020). Kurumsal Yönetim Uygulamalarının Türkiye’de Faaliyet Gösteren Katılım Bankalarının Finansal Performanslarına Etkisi. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 22(4), 669–694. doi:10.31460/mbdd.743581
  • Sarıdoğan, H. Ö. (2020). Katılım Bankalarının Performansını Etkileyen Faktörler: Küresel Kriz Bağlamında Bir Dinamik Panel Veri Analizi. Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 11(21), 148–167.
  • Sayan Akıncı, G. (2011). Aile İşletmelerinde Yönetim Kurulunun Yapısal Özelliklerinin Firma Performansına Etkisi. Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Sayilgan, G. ve Yildirim, O. (2009). Determinants of Profitability in Turkish Banking Sector: 2002-2007. International Research Journal of Finance and Economics, (28), 207–214.
  • Shrader, C., Blackburn, V., Shrader, C. ve Iles, P. (1997). Women In Management And Firm Financial Performance: An Exploratory Study. Journal of Managerial Issues, 9(3), 355–372. doi:https://dr.lib.iastate.edu/handle/20.500.12876/54440
  • Terzioglu, M. ve Demir, Y. (2015). Leverage procyclical of Turkish deposit banks. Journal of Economics, Finance& Accounting‐JEFA, 2(4), 546–546. doi:10.17261/Pressacademia.2015414367
  • Topaloğlu, E. E., Coşkun, N. ve Özkan, C. (2016). Sahiplik Yapısı ile Finansal Performans Arasındaki İlişkinin Borsa İstanbul 30 Endeksi’ndeki Şirketlerde Test Edilmesi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 53(620), 87–109.
  • Tuna, K. (2007). Bankalarda Kurumsal Yönetim. Sosyal Bilimler Dergisi, (1), 209–221.
  • Tunalı, H. N. ve Pekcoşkun, K. (2019). Geleneksel Bankalar ve Katılım Bankaları İçin Panel Veri Analizi: Türkiye Örneği. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 54(4), 1583-1601. doi:10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.19.10.1185
  • Türkdönmez, C. S. ve Babuşcu, Ş. (2019). Bankaların Karlılık Performansını Etkileyen Faktörler. Başkent Üniversitesi Ticari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 37–54.
  • Türkmen, N. C. (2018). Ticari Bankaların Aktif Karlılığını Etkileyen Makroekonomik Değişkenlerin Belirlenmesi. Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi, 1(2), 80–88.
  • Wu, M.-W. ve Shen, C.-H. (2013). Corporate social responsibility in the banking industry: Motives and financial performance. Journal of Banking & Finance, 37(9), 3529–3547. doi:10.1016/j.jbankfin.2013.04.023
  • Yaman, S. (2021). Bankalara Özgü Faktörlerin Banka Karlılığına Etkisi: Türkiye Bankacılık Sektörü Üzerine Panel Veri Analizi. İktisadi ve İdari Yaklaşımlar Dergisi, 3(2), 77–100.
  • Yenice, S. ve Dölen, T. (2013). İMKB’de İşlem Gören Firmaların Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyumunun Firma Değeri Üzerindeki Etkisi. International Journal, 9(19), 199–214. doi:10.11122/ijmeb.2013.9.19.332
  • Yerdelen Tatoğlu, F. (2013). Panel Veri Ekonometrisi,Stata Uygulalı (2.baskı). İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
  • Yermack, D. (1996). Higher market valuation of companies with a small board of directors. Journal of Financial Economics, 40(2), 185–211. doi:10.1016/0304-405X(95)00844-5

KURUMSAL YÖNETİM, BANKAYA ÖZGÜ VE MAKRO DEĞİŞKENLERİN KARLILIK ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: BİST’TE İŞLEM GÖREN BANKALAR ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Yıl 2023, Sayı: 11, 63 - 74, 23.06.2023
https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1299474

Öz

Kurumsal yönetim uygulamaları ilk çıktığı dönemlerde gönüllülük esasına göre düzenlemeler içermekteydi. Günümüzde bu uygulamalar yasal düzenlemelerle birçok ülkede zorunlu hale getirilmiştir. OECD tarafından başlatılan kurumsal yönetim ilkeleri, Türkiye’de SPK ve BDDK düzenlemeleri, Türk Ticaret Kanunu, Bankacılık Kanunu, gibi düzenleyici kurum ve kanunlar ile belirlenmiştir.
Çalışmada, 2018-2022 yıllarında BİST’te işlem gören bankalara ait veriler kullanılmıştır. Analizde dengeli panel yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın amacı bankaların finansal performansları üzerinde, kurumsal yönetim yapıları ve seçilen firma içi ve makro değişkenlerin etkisinin incelenmesidir. Finansal performans göstergeleri olarak aktif karlılık ve özkaynak karlılık oranları kullanılmıştır. Çalışma sonucunda aktif karlılık oranı ile yönetim kurulunda yer alan kadın üye oranı ve kaldıraç oranı arasında anlamlı ve pozitif, halka açıklık oranı, büyüklük, enflasyon oranı arasında anlamlı ve negatif bir ilişki saptamıştır. Diğer bağımlı değişken ROE değişkeni ile halka açıklık oranı arasında anlamlı ve negatif, enflasyon, yönetim kurulundaki kadın üye oranı ve büyüklük oranı arasında anlamlı ve pozitif ilişkiler tespit edilmiştir.

Kaynakça

  • Abdioğlu, H. (2007). İşletmelerde kurumsal yönetim anlayışı kapsamında iç denetimin rolü ve İmkb-100 örneği. Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,İstanbul.
  • Ağca, A. ve Önder, Ş. (2016). İşletmelerde Kar Yönetimi ve Kurumsal Yönetim Yapıları Arasındaki İlişki : BİST Üzerine Bir Uygulama. Muhasebe ve Denetime Bakış, 15(47), 23–42.
  • Ajili, H. ve Bouri, A. (2018). Corporate governance quality of Islamic banks: measurement and effect on financial performance. International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management, 11(3), 470–487. doi:10.1108/IMEFM-05-2017-0131
  • Al-Amarneh, A. (2014). Corporate Governance, Ownership Structure and Bank Performance in Jordan. International Journal of Economics and Finance, 6(6). doi:10.5539/ijef.v6n6p192
  • Al-Homaidi, E. A., Tabash, M. I., Farhan, N. H. S. ve Almaqtari, F. A. (2018). Bank-specific and macro-economic determinants of profitability of Indian commercial banks: A panel data approach. Cogent Economics & Finance, 6(1), 1548072. doi:10.1080/23322039.2018.1548072
  • Altay, N. O. (2001). Türk Ekonomisindeki İstikrarsızlığın Bankacılık Sektörüne Etkileri. Maliye Araştırma Merkezi Konferansları, (45), 13–30.
  • Athanasoglou, P. P., Brissimis, S. N. ve Delis, M. D. (2008). Bank-specific, industry-specific and macroeconomic determinants of bank profitability. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 18(2), 121–136. doi:10.1016/j.intfin.2006.07.001
  • Athar, M., Chughtai, S. ve Rashid, A. (2023). Corporate governance and bank performance: evidence from banking sector of Pakistan. Corporate Governance: The International Journal of Business in Society. doi:10.1108/CG-06-2022-0261
  • Atılgan, Ö. (2017). Yönetim Kurulu Büyüklüğü, Bağımsız Üye Oranı ve Kadın Üye Oranı İle Finansal Performans İlişkisi. Dokuz Eylul Universitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Dergisi, 32(2), 315–354. doi:10.24988/deuiibf.2017322654
  • Ay Yalçınkaya, A. E., Şanlısoy, S. ve Aydın, Ü. (2016). Türk Bankacılık Endüstrisinde Performansın Belirleyenleri ve Politik İstikrarsızlık İlişkisi. Sosyoekonomi, 24(27), 161–182. doi:10.17233/se.45274
  • Ayan, Ö. (2021). Pasif Yönetim Kurulu Üyesi, İcrada Görevli Olmayan Yönetim Kurulu Üyesi ve Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesinin Karşılaştırılması. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, XXV(1), 61–98.
  • Aydın, Y. (2019). Türk Bankacılık Sektöründe Karlılığı Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi ile İncelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10(1), 181–189.
  • Aygün, M., Taşdemir, A. ve Çavdar, E. (2010). Banka Performansı Üzerinde Yönetim Kurulu Büyüklüğünün Etkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(3), 67–78.
  • Belhaj, S. ve Mateus, C. (2016). Corporate governance impact on bank performance evidence from Europe. Corporate Ownership and Control, 13(4), 583–597. doi:10.22495/cocv13i4c4p8
  • Bostancı, F. ve Kılıç, S. (2010). Şirketlerde Halka Açıklık Oranının Piyasa Performansına Etkisi: İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Üzerine Amprik Bir Çalışma. İMKB Dergisi1, 12(45), 1–27.
  • Bourke, P. (1989). Concentration and other determinants of bank profitability in Europe, North America and Australia. Journal of Banking & Finance, 13(1), 65–79. doi:10.1016/0378-4266(89)90020-4
  • Çelik, İ. E. (2019). Türk Bankacılık Sektöründe Aktif Kârlılığı, Makroekonomik ve Finansal Performans Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Analizi, 1990-2017. Akademik Hassasiyetler, 6(11), 367–383.
  • Cengiz, S. (2013). İşletmelerde Kurumsal Yönetim Kapsamında İç Denetimin Yeri ve Önemi : Borsa İstanbul’da Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, XV(II), 403–448.
  • Cengiz, Selim ve Taşsümer, E. (2022). The Relationship between Corporate Governance Practices and Financial Performance: A Research in the BIST- Banking Sector. The Journal of International Scientific Researches, 7(3), 215–231. doi:10.23834/isrjournal.1128118
  • Cengiz, S. ve Karabayır, M. E. (2022). Kurumsal Yönetim ile Finansal Performans İlişkisi: Türkiye’de Ampirik Bir Araştırma. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 15(2), 321–348.
  • Değer, A. ve Anbar, A. (2011). Bank Specific and Macroeconomic Determinants of Commercial Bank Profitability: Empirical Evidence from Turkey. Business and Economics Research Journal, 2(2), 139–152.
  • Dehaene, A., De Vuyst, V. ve Ooghe, H. (2001). Corporate Performance and Board Structure in Belgian Companies. Long Range Planning, 34(3), 383–398. doi:10.1016/S0024-6301(01)00045-0
  • Demirel, B. L., Çil Koçyiğit, S. ve Kevser, M. (2021). Makroekonomik değişkenler ve içsel faktörler ile bankaların finansal performansı arasındaki ilişki: Türkiye için ampirik bir araştırma. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 598–611. doi:10.25287/ohuiibf.754245
  • Dinç, E. ve Abdioğlu, H. (2009). İşletmelerde Kurumsal Yönetim Anlayışı ve Muhasebe Bilgi Sistemi İlişkisi: İMKB-100 Şirketleri Üzerine Amprik Bir Araştırma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 12(21), 157–184.
  • Doğan, M. (2018a). Kurumsal Yönetimin Teorik Temelleri. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 1(1), 84–96.
  • Doğan, M. (2018b). Kadın Yönetim Kurulu Üye Sayısının Finansal Performans Üzerinde Etkisi: Literatür Taraması. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 1(2), 132–141.
  • Doyran, O. ve Sırkıntoğlu Yıldırım, Ş. (2022). Kurumsal Yönetim ve Performans İlişkisinin İncelenmesi: İller Bankası A.Ş. Örneği. Europen Journal of Managerial Research, 6(10), 35–54.
  • Durmuş, A. (2019). Kredi Piyasasında Daralma ve Büyüme Riski. Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi, 2(1), 197–207.
  • Düzer, M. ve Önce, S. (2017). Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlaması ve Finansal Performans: BİST’te İşlem Gören Şirketler İçin Karşılaştırmalı Bir Analiz. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2), 637–648. doi:10.33905/bseusbed.348073
  • Eker, D. (2022). Türkiye’de Faaliyet Gösteren Mevduat Bankalarının Yönetim Kurulu Yapıları Ve Finansal Performans İlişkisi: Bir Panel Veri Analizi. Journal of Research in Business, 7(1), 46–62. doi:10.54452/jrb.994982
  • Eker, D. ve Kurtaran, A. (2017). Bankaların Yönetim Kurullarındaki Cinsiyet Çeşitliliği ve Finansal Performans İlişkisi. Global Journal of Economics and Business Studies, 6(12), 64–72.
  • Ekinci, R. ve Poyraz, G. (2019). The Effect of Credit Risk on Financial Performance of Deposit Banks In Turkey. Procedia Computer Science, 158, 979–987. doi:10.1016/j.procs.2019.09.139 Fratini, F. ve Tettamanzi, P. (2015). Corporate Governance and Performance: Evidence from Italian Companies. Open Journal of Business and Management, 03(02), 199–218. doi:10.4236/ojbm.2015.32020
  • Georgantopoulos, A. ve Filos, I. (2017). Corporate governance mechanisms and bank performance: evidence from the Greek banks during crisis period. Investment Management and Financial Innovations, 14(1), 160–172. doi:10.21511/imfi.14(1-1).2017.02
  • Güneş, N. (2015). Banka Kârlılığının Belirleyicileri: 2002-2012 Dönemi Türk Mevduat Bankaları Üzerine Bir İnceleme. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakülesi Dergisi, 20(3).
  • Gup, B. E. (2007). Corporate Governance in Banks: Does the Board Structure Matter? B. E.Gup (Ed.), Corporate Governance in Banking içinde (ss. 18–39). Edward Elgar Publishing. doi:10.4337/9781847208675.00007
  • Haslam, S. A., Ryan, M. K., Kulich, C., Trojanowski, G. ve Atkins, C. (2010). Investing with prejudice: The relationship between women’s presence on company boards and objective and subjective measures of company performance. British Journal of Management, 21, 484–497.
  • Haslem, J. A. (1968). A Statistical Analysis of The Relative Profitability of Commercial Banks. The Journal of Finance, 23(1), 167–176. doi:10.1111/j.1540-6261.1968.tb03004.x
  • Hassan, M. K. ve Bashir, A.-H. M. (2005). Determinants of Islamic Banking Profitability. Islamic Perspectives on Wealth Creation içinde (ss. 118–140). Edinburgh University Press. doi:10.3366/edinburgh/9780748621002.003.0008
  • Hopt, K. J. (2021). Corporate Governance of Banks and Financial Institutions: Economic Theory, Supervisory Practice, Evidence and Policy. European Business Organization Law Review, 22(1), 13–37. doi:10.1007/s40804-020-00201-z
  • Işık, Ö., Noyan Yalman, İ. ve Koşaroğlu, Ş. M. (2017). Türkiye de Mevduat Bankalarının Kârlılığını Etkileyen Faktörler. Journal of Business Research - Turk, 9(1), 362–380. doi:10.20491/isarder.2017.249
  • İskenderoğlu, Ö., Karadeniz, E. ve Atioğlu, E. (2012). Türk Bankacılık Sektöründe Büyüme, Büyüklük ve Sermaye Yapısı Kararlarının Karlılığa Etkisinin Analizi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi2, 7(1), 291–311.
  • Joecks, J., Pull, K. ve Vetter, K. (2013). Gender Diversity in the Boardroom and Firm Performance: What Exactly Constitutes a “Critical Mass?” Journal of Business Ethics, 118(1), 61–72. doi:10.1007/s10551-012-1553-6
  • Kakilli Acaravcı, S., Kandır, S. Y. ve Zelka, A. (2015). Kurumsal Yönetimin BIST Şirketlerinin Performanslarına Etkisinin Araştırılması. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 171–183.
  • Karayel, M. ve Doğan, M. (2014). Yönetim Kurulunda Cinsiyet Çeşitlliği ve Finansal Performans İlişkisi: BİST 100 Şirketlerinde Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2), 75–88.
  • Kartal, M. T. (2018). Bankaların Finans Sektöründeki Önemi. Finansal İktisat içinde (ss. 5–27). Orion Publishing.
  • Kartal, M. T. ve Budayoğlu Yılmaz, B. (2019). Türkiye’de Kurumsal Yönetim(KY) İlkelerinde Yeni Raporlama Düzeni : Halka Açık Bankaların İlk KY Uyum Raporları Üzerine Bir İnceleme. Journal of Research in Busines, 4(2), 147–180.
  • Kesbiç, C. Y. ve Mıynat Taşdemir, B. (2019). Halka Açıklık Oranının Finansal Performans Üzerindeki Etkisi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F, 26(2), 689–703.
  • Kevser, M. (2021). Banka Türlerinin Karşılaştırmalı Finansal Performans Analizi: Türkiye İçin Ampirik Bir Araştırma. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 23(1), 61–80. doi:10.31460/mbdd.775080
  • Khan, Q. M., Kauser, R. ve Abbas, U. (2015). Impact of Bank Specific and Macroeconomic Factors on Banks Profitability: A Study on Banking Sector of Pakistan. Journal of Accounting and Finance in Emerging Economies, 1(2), 99–110. doi:10.26710/jafee.v1i2.100
  • Kiel, G. C. ve Nicholson, G. J. (2003). Board Composition and Corporate Performance: how the Australian experience informs contrasting theories of corporate governance. Corporate Governance, 11(3), 189–205. doi:10.1111/1467-8683.00318
  • Kilic, M. (2015). The Effect of Board Diversity on the Performance of Banks: Evidence from Turkey. International Journal of Business and Management, 10(9). doi:10.5539/ijbm.v10n9p182
  • Koerniadi, H. ve Tourani-Rad, A. (2012). Does Board Independence Matter? Evidence from New Zealand. Australasian Accounting, Business and Finance Journal, 6(2), 3–18. doi:10.14453/aabfj.v6i2.2
  • Konak, F. ve Özkahveci, E. (2021). Yönetim Kurulundaki Kadınların Firma Performansına Etkisi: BİST Kurumsal Yönetim Endeksi Bir Uygulama. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2), 6–23.
  • Küçükbay, F. (2017). Banka Kârlılığını Etkileyen Faktörler: Avrupa Birliği Bankaları Ve Türk Bankaları Arasında Karşılaştırma. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(1), 137–137. doi:10.18657/yonveek.295445
  • Kurt Gümüş, G., Gümüş, Y. ve Altunal, I. (2017). Bankacılık Sektöründe Kurumsal Yönetim ve Finansal Performans İlişkisi: Türkiye ve Kazakistan Örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(2), 104–121.
  • Lückerath-Rovers, M. (2013). Women on boards and firm performance. Journal of Management & Governance, 17(2), 491–509. doi:10.1007/s10997-011-9186-1
  • Manavgat, Ç. (2019). Halka Açık Anonim Ortaklıkların Yönetim Kurulunda Yetki Devri Zorunlu mudur? Sorumluluk Hukuku Bakımından Bir Değerlendirme. Terazi Hukuk Dergisi, 14(Özel sayı), 31–37.
  • Munir, A., Khan, F. U., Usman, M. ve Khurram, S. (2019). Relationship between Corporate Governance, Corporate Sustainability and Financial Performance. Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences, 13(4), 915–933.
  • Okan, T., Sarı, S. ve İlhan Nas, T. (2014). Yönetim Kurulu Yapısı İle Finansal Performans Arasındaki İlişkide Uluslararası Çeşitlenmenin Aracılık Etkisi. İ. Ü. İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 25(77), 39–78.
  • Olokoyo, F., Ibhagui, O., Babajide, A. ve Yinka-Banjo, C. (2019). The Impact of Macroeconomic Variables On Bank Performance In Nigeria. Savings and Development, 43, 1–13.
  • Önder, Ş. ve Çelik, İ. (2021). Entegre Raporlamanın Firma Karlılığına Etkisi: Bankacılık Ve Çimento Sektörü Üzerine Bir Uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (2), 61–72. doi:10.25095/mufad.949557
  • Önder, Ş. ve Kavak, N. N. (2019). Sigorta Şirketlerinde Kurumsal Yönetim ve Finansal Performans Arasındaki İlişki. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (62), 170–183.
  • Özcan, M. (2021). Türk Bankacılık Sektörünün Finansal Performans Göstergeleri: BIST Mali Sektörü Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 35(2), 389–409. doi:10.16951/atauniiibd.689612
  • Öztürk, H. (2016). Türk Bankacılık Sektörünü Etkileyen Makro Ekonomik Faktörlerin Ampirik Analizi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 53(620), 11–29.
  • Randøy, T., Thomsen, S. ve Oxelheim, L. (2006). A Nordic perspective on corporate board diversity. 1 Mart 2023 tarihinde http://norden.diva-portal.org/smash/get/diva2:707100/FULLTEXT02.pdf adresinden erişildi.
  • Sarı, E. S. ve Güngör, N. (2020). Kurumsal Yönetim Uygulamalarının Türkiye’de Faaliyet Gösteren Katılım Bankalarının Finansal Performanslarına Etkisi. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 22(4), 669–694. doi:10.31460/mbdd.743581
  • Sarıdoğan, H. Ö. (2020). Katılım Bankalarının Performansını Etkileyen Faktörler: Küresel Kriz Bağlamında Bir Dinamik Panel Veri Analizi. Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 11(21), 148–167.
  • Sayan Akıncı, G. (2011). Aile İşletmelerinde Yönetim Kurulunun Yapısal Özelliklerinin Firma Performansına Etkisi. Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Sayilgan, G. ve Yildirim, O. (2009). Determinants of Profitability in Turkish Banking Sector: 2002-2007. International Research Journal of Finance and Economics, (28), 207–214.
  • Shrader, C., Blackburn, V., Shrader, C. ve Iles, P. (1997). Women In Management And Firm Financial Performance: An Exploratory Study. Journal of Managerial Issues, 9(3), 355–372. doi:https://dr.lib.iastate.edu/handle/20.500.12876/54440
  • Terzioglu, M. ve Demir, Y. (2015). Leverage procyclical of Turkish deposit banks. Journal of Economics, Finance& Accounting‐JEFA, 2(4), 546–546. doi:10.17261/Pressacademia.2015414367
  • Topaloğlu, E. E., Coşkun, N. ve Özkan, C. (2016). Sahiplik Yapısı ile Finansal Performans Arasındaki İlişkinin Borsa İstanbul 30 Endeksi’ndeki Şirketlerde Test Edilmesi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 53(620), 87–109.
  • Tuna, K. (2007). Bankalarda Kurumsal Yönetim. Sosyal Bilimler Dergisi, (1), 209–221.
  • Tunalı, H. N. ve Pekcoşkun, K. (2019). Geleneksel Bankalar ve Katılım Bankaları İçin Panel Veri Analizi: Türkiye Örneği. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 54(4), 1583-1601. doi:10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.19.10.1185
  • Türkdönmez, C. S. ve Babuşcu, Ş. (2019). Bankaların Karlılık Performansını Etkileyen Faktörler. Başkent Üniversitesi Ticari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 37–54.
  • Türkmen, N. C. (2018). Ticari Bankaların Aktif Karlılığını Etkileyen Makroekonomik Değişkenlerin Belirlenmesi. Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi, 1(2), 80–88.
  • Wu, M.-W. ve Shen, C.-H. (2013). Corporate social responsibility in the banking industry: Motives and financial performance. Journal of Banking & Finance, 37(9), 3529–3547. doi:10.1016/j.jbankfin.2013.04.023
  • Yaman, S. (2021). Bankalara Özgü Faktörlerin Banka Karlılığına Etkisi: Türkiye Bankacılık Sektörü Üzerine Panel Veri Analizi. İktisadi ve İdari Yaklaşımlar Dergisi, 3(2), 77–100.
  • Yenice, S. ve Dölen, T. (2013). İMKB’de İşlem Gören Firmaların Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyumunun Firma Değeri Üzerindeki Etkisi. International Journal, 9(19), 199–214. doi:10.11122/ijmeb.2013.9.19.332
  • Yerdelen Tatoğlu, F. (2013). Panel Veri Ekonometrisi,Stata Uygulalı (2.baskı). İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
  • Yermack, D. (1996). Higher market valuation of companies with a small board of directors. Journal of Financial Economics, 40(2), 185–211. doi:10.1016/0304-405X(95)00844-5
Toplam 81 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Fatih Akbaş 0000-0003-2474-8913

Erken Görünüm Tarihi 20 Haziran 2023
Yayımlanma Tarihi 23 Haziran 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Sayı: 11

Kaynak Göster

APA Akbaş, F. (2023). KURUMSAL YÖNETİM, BANKAYA ÖZGÜ VE MAKRO DEĞİŞKENLERİN KARLILIK ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: BİST’TE İŞLEM GÖREN BANKALAR ÜZERİNE BİR UYGULAMA. Dumlupınar Üniversitesi İİBF Dergisi(11), 63-74. https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1299474