Turkey came face to face with political difficulties in foreign policy and the financial straits when the war started in Europe in 1939's autumn season. However Turkey didn't join battle in the Second World War directly, between 1940–1945 the country was actually in the condition of
1939 Sonbaharýnda Avrupa'da baþlayan savaþ, Türkiye'yi sadece dýþ politikada siyasî zorluklarla deðil ayný zaman da ekonomik sýkýntýlarla da karþý karþýya getirmiþtir. Türkiye, Ýkinci Dünya Savaþý'na fiilen girmemekle birlikte, 1940–1945 yýllarý arasýnda ülke aslýnda “savaþ ekonomisi” þartlarý içinde bulunmuþtur. Bunun baþta gelen sebebi savaþýn baþlamasý ile birlikte Türkiye yarý seferberlik havasýna girmiþ; nüfusun en dinamik yaþ gruplarý içine giren kýsmý silah altýna alýnmýþ ve bütçenin önemli bir kýsmý gittikçe artan oranlarda savunma giderlerine ayrýlmýþtýr. Savaþýn ilk döneminde hýzla yükselen fiyatlar karaborsacýlýk, kýtlýk ortamý kamuoyunu olduðu kadar dönemin iktidarýný da rahatsýz etti. Bu durum, karaborsa ve ihtikarla savaþýný ön plana alan ve eldeki tüm kaynaklarýn en iyi kullanýmýný amaçlayan bir yasal çerçeveyi gerekli kýlmýþtýr. Bu amaçla Millî Korunma Kanunu (M.K.K.) TBMM'de 18 Ocak 1940'da görüþülerek 3780 sayýlý yasa ile kabul edildi. M.K.K. hükümete olaðanüstü koþullar karþýsýnda millî ekonomiyi ve savunmayý ilgilendiren konularda geniþ yetkiler veriyordu. Ýþte bu kanuna dayanarak 11.11.1942'de Varlýk Vergisi Kanunu çýkartýlmýþtýr.Varlýk Vergisi Kanunu ile Savaþ ekonomisinin þartlarýndan yararlanarak vurgunculukla, karaborsacýlýkla büyük servet sahibi olan, kýsa zamanda olaðanüstü ölçüde haksýz kazanç saðlayan savaþ zenginlerinin vergilendirilerek bu haksýz kazançlarýnýn geri alýnmasý hedeflenmiþtir. Bu vergi etnik ya da dinî bir vergi deðildir. Ancak uygulamada daha çok azýnlýklarý hedeflediði de bir gerçektir. Bunda azýnlýklarýn ticaretle uðraþmalarýndan dolayý savaþ döneminin koþullarýndan daha çok yararlanmalarý etkili olmuþtur. Bu verginin uygulamasýnda yapýlan yolsuzluklar çok abartýlmýþ, bununla Türk Devleti suçlanmak istenmiþtir. Verginin uygulamasýndaki haksýzlýk ve usulsüzlükleri azýnlýklara baský þeklinde abartanlar, ayný dönemde köylülere yönelik Toprak Mahsulleri Vergisindeki haksýzlýklarý, usulsüzlükleri görmezden gelmektedir. Demek ki bir haksýzlýk söz konusu ise bu durum dönemin þartlarýnýn bir gereðidir. Tartýþmalý Varlýk Vergisi on altý aylýk bir uygulamadan sonra kaldýrýlmýþtýr. Fakat halen günümüzde akisleri sürmektedir
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | June 20, 2015 |
Published in Issue | Year 2008 Issue: 21 |
Dergimiz EBSCOhost, ULAKBİM/Sosyal Bilimler Veri Tabanında, SOBİAD ve Türk Eğitim İndeksi'nde yer alan uluslararası hakemli bir dergidir.