ქართული ზმნის სწავლებასთან დაკავშირებული ზოგიერთი საკითხი დუზჯეს უნივერსიტეტში

Year 2024, Volume: 14 Issue: Özel Sayı, 34 - 48, 09.12.2024

Shorena Lomaia

https://doi.org/10.55179/dusbed.1505808

Abstract

Gürcüce fiillerin öğretilmesi konusu, hem ana dili konuşanlar için hem de yabancı dil olarak Gürcüce öğretiminde sorunlu bir alandır. Gürcücenin yabancı dil olarak öğretilmesi açısından çok sayıda metodolojik kılavuz veya ilgili program bulunmaktadır. Buna göre Gürcüce fiillerin öğretilmesinin basitleştirilmiş yollar da burada verilmektedir. Öğrenme sürecinde hedefe ulaşmak için akademik olarak yayınlanmış ders kitaplarının ve internet kaynaklarının her birini başarıyla kullanıyoruz.
Müfredatımızda konuşma, dinleme ve yazma ilk dersten itibaren okuma-yazmaya paralel olarak öğretilmekte, Gürcü dilinin gramer konuları öğrencinin Gürcü alfabesini öğrenirken aynı zamanda öğrenebileceği seviyede öğretilmektedir (Sözcük türlerine genel bir bakış). Birinci ve ikinci yılda Gürcü dili gramerinin temel konuları anlaşıldıktan sonra üçüncü yılda ayrı bir şekil bilgisi dersi verilmektedir. Bu ders tamamen fiillerin incelenmesine ayrılmıştır. Bir sonraki dönemdeki sözdizimi programı da fiilin öğretilmesiyle başlangıç şekil bilgisi dersiyle birleştirilir. Böyle bir girişimle lisans programındaki öğrenci Gürcüce fiil hakkında bir fikir geliştirir. Birkaç fiil kategorisini tanımlayabilir. Bunlar: fiilin şahıs ekleri, sayı, zaman, geçişlilik ve geçişsizlik. Bazı durumlarda fiilin ön eklerinin işlevlerini anlarlar. Teorik kuralların ezberlenmesine gerek kalmadan çatı ve davranış kategorilerine ilişkin pratik bilgiler üzerine uygulamalı alıştırmalar verilmektedir.
Genel olarak fiilin şahısı, sayısı ve kişiliği ile ilgili konuları ele alıyor ve Gürcüce fiil öğretiminde ortaya çıkan bazı zorluklar ve engellere odaklanmaya çalışıyoruz. gerekli durumlarda çözüm yollarımızı paylaşıyoruz. Büyük Alman dilbilimci Hugo Schuchardt şöyle yazmıştı: “Gürcüce fiil çok zordur; İsmi bilen neredeyse hiçbir şey bilmez, fiili bilen ise neredeyse dili bilir, fiil dilin ruhudur”. Yabancı bir Gürcü uzmanın bu sözleriyle hedefimizi bir kez daha vurgulamak istiyoruz: Gürcüce fiilin çeşitliliğini ve öğrenme sürecini, daha fazla gözlem ve deneyimle, farklı yaklaşımlarla öğretimi daha kolay ve sonuç odaklı hale getirmek istiyoruz.

Keywords

Gürcüce fiil, fiil şahısları, sayı, öğrenme, öğretme.

References

• არაბული, ა. (2012). ქართული ენა, მე-7 კლასის სახელმძღვანელო (რვეული), თბილისი.
• კვაჭაძე, ლ. (1969). ქართული ენა, ნაწილი 1. თბილისი.
• გოგოლაშვილი, გ. არაბული,ა. (2001). თანამედროვე ქართული ენის მორფოლოგია. თბილისი.268-277
• სალია, მ. ლომაია, შ. ჩელები, ფ. (2021). ქართული ენის გრამატიკა (მორფოლოგია). დუზჯეს უნივერსიტეტი.
• ფეიქრიშვილი, ჟ. (2010). ქართული ენის მორფოლოგია. ქუთაის.
• ფუტკარაძე, ტ. (2006). − ქართული ზმნის ლოგიკური პარადიგმის საკითხისთვის, აწსუ ჰუმანიტარული ფაკულტეტის შრომები, ტ. VIII (1), ქუთაისი. 268-277
• ფუტკარაძე, ტ. (2006). ქართული ენის ისტორია. ქუთაისი.
• 8.შანიძე, ა. (1930). ქართული გრამატიკის საფუძვლები. თბილისი.
• მელიქიშვილი, დ. (2014). ქართული ზმნის სისტემური მორფოსინტაქსური ანალიზი .თბილისი.