Öğretmen Adaylarının Siber Zorbalık Duyarlılıkları ve Siber Zorbalık Duyarlılık Ölçeğinin Bazı Psikometrik Özellikleri

Year 2014, Volume: 15 Issue: 1, 191 - 210, 10.07.2014

İbrahim Uysal Güler Duman Elif Yazıcı Merve Şahin

https://doi.org/10.12984/eed.54545

Cited By: 4

Abstract

Son yıllarda bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmeler, zorbalığının yeni bir biçimi olan siber zorbalık kavramını ortaya çıkarmıştır. Siber zorbalık insanların hayatlarını olumsuz yönde etkileyen toplumsal bir sorun haline gelmiştir. Siber zorbalığın olumsuz yönlerini azaltmada ve siber zorbalık ile başa çıkmada anahtar unsur ise siber zorbalık duyarlılığına sahip olmaktır. Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının siber zorbalık duyarlılıklarını cinsiyet ve bölüm değişkenleri açısından incelemektir. Tarama modelinin kullanıldığı bu araştırma, Batı Karadeniz Bölgesindeki bir üniversitenin Eğitim Fakültesinde öğrenim görmekte olan 296 öğretmen adayı üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Tanrıkulu, Kınay ve Arıcak (2013) tarafından geliştirilen “Siber Zorbalığa ilişkin Duyarlılık Ölçeği” kullanılmıştır ve nicel veriler 2012-2013 öğretim yılı yaz döneminde toplanmıştır. Verilerin analizinde “Mann Whitney U Test” ve “Doğrulayıcı Faktör Analizi” kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının siber zorbalık duyarlılıklarının yüksek olduğu fakat cinsiyet ve bölüme göre anlamlı bir şekilde farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın siber zorbalığa ilişkin farkındalığı da ortaya çıkardığı dikkate alınarak bu farkındalığın çeşitli değişkenlerle birlikte incelenmesi ve sonuçların karşılaştırılması önerilebilir. Ayrıca nitel ve nicel çalışmalar aynı araştırmada kullanılarak siber zorbalık duyarlılığı konusunda derinlemesine bilgi edinilebilir.

Keywords

öğretmen adayları, zorbalık, siber zorbalık, siber zorbalık duyarlılığı

References

• Agatston, P.W., Kowalski, R. ve Limber, S. (2007). Students’ perspectives on cyberbullying. Journal of Adolescent Health, 41, 59–60.
• Akbulut, Y. ve Çuhadar, C. (2011). Reflections of preservice information technology teachers regarding cyberbullying. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 2(3), 67-76.
• Arıcak, O.T. (2009). Psychiatric symptomatology as a predictor of cyberbullying among university students. Eurasian Journal of Educational Research, 34, 167-1
• Arıcak,O. T., Kınay, H. ve Tanrıkulu, T. (2012). Siber zorbalık ölçeği'nin ilk psikometrik bulgulari. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2012-1), 101Arıcak, T., Siyahhan, S., Uzunhasanoğlu, A., Sarıbeyoğlu, S., Cıplak, S., Yılmaz, N. ve Memmedov, C. (2008). Cyberbullying among turkish adolescents. Cyberpsychology & Behaviour, 11(3), 253-261.
• Ayas, T. ve Horzum, M. B. (2011). Öğretmenlerin sanal zorbalık algılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. International Online Journal of Educational Sciences, 3(2), 619-640.
• Ayaş, T. ve Horzum, M.B. (2012). İlköğretim öğrencilerinin sanal zorba ve mağdur olma durumu. Elementary Education Online, 11(2), 369-380.
• Batmaz, M. ve Ayaş, T. (2013). İlköğretim ikinci kademeki öğrencilerin psikolojik belirtilere göre sanal zorbalık düzeylerinin yordanması. Sakarya University Journal of Education, 3(1), 43-53.
• Bayram N., Saylı M. (2011). Üniversite Öğrencileri Arasında Siber Zorbalık Davranışı.
• Suç Önleme Sempozyumu, Bursa, 7-8 Ekim. Beale, A.V. ve Hall, K.R. (2010). Cyberbullying: what school administrators (and parents) can do. The Clearing House: A Journal of Educational Strategies, Issues and Ideas, 81(1), 8-12.
• Beran, T. ve Li, Q. (2007). The realtionship between cyberbullying and school bullying. Journal of School Well Being, 1(2), 15-33.
• Beringer, A. (2011). Teacher’s perceptions and awareness of cyberbullying among middle school students. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). New York Üniversitesi, USA.
• Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem Yayınları.
• Calvete, E., Orue, I., Estévez, A., Villardón, O. ve Padilla, P. (2010). Cyberbullying in adolescents: Modalities and aggressors’ profile. Computers in Human Behavior, 26, 1128–1135.
• Couvillon, M.A. ve Ilieva, V. (2011). Recommended practices: A review of schoolwide preventative programs and strategies on cyberbullying. Preventing School Failure, 55(2), 96–101.
• Cowie, H. ve Colliety, P. (2010). Cyberbullying: sanctions or sensitivity?. Pastoral Care in Education, 28(4), 261–268.
• Dilmaç, B. (2009). Psychological needs as a predictor of cyber bullying: A preliminary report on college students. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(3), 130713
• Dilmaç, B. ve Aydoğan, D. (2010). Values as a predictor of cyber-bullying among secondary school students. World Academy of Science, Engineering and Technology International Journal of Social, Human Science and Engineering, 4(3), 35-38.
• Epstein, A. ve Kazmierczak, J. (2006-2007). Cyber bullying: what teachers, social workers, and administrators should know. Illinois Child Welfare,3(1-2), 41
• Erdur-Baker, Ö. ve Kavşut, F. (2007). Akran zorbalığının yeni yüzü: Siber zorbalık. Eurasian Journal of Educational Research, 27, 31-42.
• Erdur-Baker, Ö., & Tanrıkulu, İ. (2009). Cyber bullying in Turkey: Its correlates and links to depressive symptoms. Journal of eHealth Technology and Application, 7, 16-23.
• Erdur-Baker, Ö. (2010). Cyberbullying and its correlation to traditional bullying, gender and frequent and risky usage of internet-mediated communication tools. New Media & Society, 12(1), 110-125.
• Eroğlu, Y. ve Peker, A. (2011). Aileden ve arkadaştan algılanan sosyal destek ve siber mağduriyet: Yapısal eşitlik modeliyle bir inceleme. Akademik Bakış Dergisi, 27, 1-15.
• Frankel, R. J., Wallen, E. N. ve Hyun, H. H. (2011). How to design and evaluate research in education (8th Edition). New York: McGraw-Hill.
• Finkelhor, D., Mitchell, K. J. ve Wolak, J. (2000). Online victimization: A report on the nation’s youth (NCMEC 6–00–020). Alexandria, VA: National Center for Missing & Exploited Children.
• Gezgin, D.M. ve Çuhadar, C. (2012). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin siber zorbalığa ilişkin duyarlılık düzeyinin incelenmesi. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(2). 93-104.
• Gillespie, A. A. (2006). Cyber-bullying and harassment of teenagers: the legal response. Journal of Social Welfare & Family Law, 28(2), 123–136.
• Hanewald, R. (2008). Confronting the pedagogical challenge of cyber safety. Australian Journal of Teacher Education, 33 (3).
• Hay, C., Meldrum, R. ve Mann, K. (2010). Traditional bullying, cyber bullying, and deviance: A general strain theory approach. Journal of Contemporary Criminal Justice, XX(X), 1-18.
• Hoff, D.L. ve Mitchell, S.N. (2008). Cyberbullying: causes, effects, and remedies. Journal of Educational Administration, 47(5), 652-665.
• Hooper, D., Coughlan, J. ve Mullen, M. R. (2008). Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. The Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60.
• Horzum, M.B. ve Ayaş, T. (2011). Ortaöğretim öğrencilerinin sanal zorba ve mağdur olma düzeylerinin okul türü cinsiyet açısından incelenmesi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 10(20), 139-159.
• Jöreskog, K. G. ve Sörbom, D. (1993). Lisrel 8: Structural equation modeling with the simples command language. Lincolnwood: Scientific Software International.
• Kahn, J. H. (2006). Factor analysis in counseling pschology research, training, and practice: Principles, advances, and application. The Counseling Psychologist, 34(5), 684-718.
• Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling (3. Baskı). New York: The Guilford Press.
• Li, Q. (2006). Cyberbullying in schools: a research of gender differences. School Psychology International.
• Li, Q. (2010). Cyberbullying in high schools: a study of students’ behaviors and beliefs about this new phenomenon. Journal of Aggression, Maltreatment & Trauma, 19, 372–392.
• Maruyama, G. M. (1998). Basics of structural equation modeling. California: Sage
• Mesch, G.S. (2009). Parental mediation, online activities, and cyberbullying. Cyberpsychology & Behaviour, 12(4).
• Patchin, J.W. ve Hinduja, S. (2006). Bullies move beyond the schoolyard. Youth Violence and Juvenile Justice, 4(2), 148-169.
• Shariff, S. and Hoff, D. L. (2007). Cyberbullying: Clarifying legal boundaries for school supervision in cyberspace. International Journal of Cyber Criminology, 1(1), 76–118.
• Slonje, R. ve Smith, P. K. (2008). Cyberbullying: another main type of bullying? Scandinavian Journal of Psychology, 49, 147–154.
• Şehribanoğlu, S. (2005). Yapısal eşitlik modelleri ve bir uygulaması. (Yüksek lisans tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks.
• Tanrıkulu, T., Kınay, H. ve Arıcak, O. T. (2013). Siber zorbalığa ilişkin duyarlılık ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 38-47.
• Turan, N., Polat, O., Karapirli, M., Uysal, C. ve Turan, S.G. (2011). The new violence type of the era: Cyber bullying among university students. Violence among university students. Neurology, Psychiatry and Brain Research, 17, 21-26.
• Yaman, E. ve Peker, A.(2012). Ergenlerin siber zorbalık ve siber mağduriyetlerine ilişkin algıları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(3), 819-833.
• Yılmaz, V. (2004). Lisrel ile yapısal eşitlik modelleri: Tüketici şikayetlerine uygulanması. Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 77-90.
• Yılmaz, H. (2010). An examination of preservice teachers’ perceptions about cyberbullying. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 6(4), 263-270.