Adölesan-Ebeveyn Etkileşim Özellikleri ve Algılanan Aile Desteği Arasındaki İlişki

Yıl 2008, Cilt: 24 Sayı: 2, 27 - 39, 01.06.2008

Ayla Bayik Temel Süheyla Özsoy Şafak Ergül Medine Çalışkan Yılmaz Melek Ardahan Fatma Başalan İz Semra Ay Handan Zincir Asiye Kartal

Öz

Amaç: Araştırma, adölesanla ebeveyn arasındaki etkileşimin, adölesanın algıladığı aile desteğinin incelenmesi ve bazı sosyo-demografik faktörlerin algılanan aile desteği üzerine etkilerinin belirlenmesi amacıyla planlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Batıçim İlköğretim okulunda okuyan 7.sınıf ve 8. sınıf öğrencilerle n= 300 yürütülmüş tanımlayıcı bir çalışmadır. Araştırma verileri "Adölesan Ebeveyn Etkileşimine Yönelik Anket Formu" ve "Algılanan Aile Desteği Ölçeği" kullanılarak anket yöntemi ile toplanmıştır. Bulgular ve Sonuç: Adölesanların yaş ortalaması 13.63 ± 1.l0'dur. Büyük bir çoğunluğu %75.3 çekirdek aile yapısı içinde yaşamaktadır. Adölesanların %58.4'ü ebeveynleri ile olan ilişkilerini "çok iyi" olarak değerlendirirken, %83.6'sı bu ilişkilerinden "çok memnun" olduklarını belirtmişlerdir. Adölesanların "Algılanan Aile Desteği" ölçeğine ilişkin puan ortalaması 10.75±3.89'dur . Bu değer ölçekten beklenen puan aralığında ortalamanın üzerindedir. Algılanan aile desteğine ilişkin puan ortalaması, cinsiyet ve gelir düzeyi olmak üzere iki sosyodemografik değişkenden etkilenirken, aile tipine göre farklılık göstermemektedir. Yapılan pearson korelasyon analizi sonucunda, algılanan aile desteğine ilişkin puan ortalamasının adölesan-ebeveyn etkileşimine ilişkin bazı değişkenlerden anne­ baba ile olan ilişkilerinden memnuniyet, anne ile duygu ve düşüncelerini paylaşma, kardeş ile olan ilişki düzeyi gibi etkilendiği saptanmıştır p

Anahtar Kelimeler

Adölesan, algılanan aile desteği, aile ile etkileşim

CORRELATION BETWEEN INTERACTION CHARACTERISTICS ADOLESCENT-PARENTS AND PERCENED FAMILY SUPPORT

Öz

Objective: The study was pl.anned in order ta evaluate family support perceived by adolescent and ta determine effects of several socio-demographic factors on perceived family support. Material Method: This is a descriptive study conducted by 7th and 8th grade students atending Batıçim Elemantary School n=300 . Study data was collected by survey method using "Survey Form far Interaction of Adolescent and Parent" and "Perceived Family Support Scale". Results: Mean age of adolescents is 13.63± 1.1O years. Most of the sample %75.3 live within nuclear family. Whereas 58.4 percent of adolescents scored their relation with their family as "very good", 83.6 percent determined that they are "very satisfied" by their relation. Mean score of "Perceived Family Support Scale" is 10. 75 ±3.89 . Mean score determinedfor the scale is higher than the mean value within the range expected from the scale. Mean score associated with perceived family support is related by the two socio­ demographic variable, namely sex and income level, and it does not differ in terms of family type. As a result of Pearson Correlation analysis, it is determined that mean score associated with perceived family support is affected by several variables relevant ta interaction of adolescent and parent satisfaction from relationship with parent mother and father , share sensation and thought with mother, level of relationship with brother/sister p

Anahtar Kelimeler

Adolescent, perceived family support, interaction with parent

Kaynakça

• Aksakoğlu G (2001). Sağlıkta araştırma teknikleri ve analiz yöntemleri, İzmir:Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörlük Matbaası, 305-333.
• Aksayan S, Hayran O, Odabaşı M ve ark. (1990). Adölesanlarda cinsellik bilgi düzeyi ve eğitim gereksinimleri. Kadın Doğum Dergisi, MİD -Medikal İhtisas Dergileri, 176- 180.
• Atabek E (1999). Çocuklar, büyükler ve tavşanlar. 1. Basım, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi, 118-129.
• Başbakkal Z (1999). Babalann bebek bakımındaki rolü. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu, Yayınlanmamış Çalışma, 14-18.
• Behrman R, Nelson W, Vaughan V(1992). Textbook of Pediatrics. Fourtheenth Edition, Philadelphia: Wb Saunders Campany, 17-18
• Bellack J, Barbara E (1985). Nursing assesment and diagnosis. Landon: Jones And Publishers, 751-772.
• Cutrona CE, Cole V, Colangelo N. et al. (1994). Parenteral social support and academic achivement: an attachment theory perspective. Journal of Personality and Social Psychology, 66:2, 369-378.
• Çavuşoğlu H(1992). Kronik ve ölümcül hastalık kavranılan ile hematolojik ve onkolojik sorunu olan çocuk ve hemşirelik bakımı. Birinci Baskı, Ankara: Hürbilek Matbaacılık.
• Çavuşoğlu H (1994). Çocuk sağlığı hemşireliği. Cilt 1, Ankara: Hürbilek Matbaacılık.
• Dilsiz F, Dilsiz A (1994). Ana-baba ve çocuk günlük davranış sorunlan. Birinci Baskı, İzmir : Saray Tıp Kitapevleri.
• Dökmen Ü (1995). İletişim ve insan ilişkileri. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü. Eğiticilerin Eğitim Ders Notlan. Birinci Baskı, Ankara: Torun Matbaası.
• Dönmezer İ (2001). Ailede iletişim ve etkileşim. 3. Baskı, İstanbul: Sistem Yayıncılık, 278-124.
• Doherty W, Edward F, Kouneski M et al. (2002). Responsible fathering an over and conceptual framework. http:// Aspe. Os. Dhhs.Gov /Fathers/ Xsfath /Htm. erişim tarihi: 05.04. 2003
• Eryüksel GN (1996). Ana- baba ve adölesan ilişkilerinin davranışsa aile sistemleri modeline göre değerlendirmesi. Türk Psikoloji Dergisi, 11: 38, 1-17.
• Gavazzi S (1994). Perceived social support from family and friends in a clinical sample of adolescents. Journal of Personality Assessment, 62: 3,465-471.
• How do you define a succesful dad ? (2003). http:// www.fathering.org / research/ faq. html. erişim tarihi: 04.06. 2005
• Kahriman İ, Yeşilçiçek K (2007). Karadeniz Teknik Üniversitesi Trabzon Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin aile ve arkadaşlarından algıladıkları sosyal destek düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10: 1, 10-21.
• Kahriman İ, Polat S (2003). Adölesanlarda aileden ve arkadaşlardan algılanan sosyal destek ve benlik saygısı arasındaki ilişki. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 6: 2, 13-24.
• Kılıç EÔ (1994). Adölesanlık döneminde aile ve arkadaş ilişkileri. Türk Psikiyatri Dergisi, 5: 2, 113-118.
• Okanlı A (1999). Hemşirelik öğrencilerinin aile ve arkadaşlarından algıladıkları sosyal destek ile anksiyete düzeyi arasındaki ilişki, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Pektaş İ (1998). İlköğretim öğrencilerinin anneleri ile olan ilişkilerini algılayışları ve bu ilişkiyi etkileyen etmenlerin incelenmesi. Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir,13-16.
• Procidano M E, Heller K (1983). Measures of perceived social support from friends and from family: three validation stııdies. Am J Community Psychol, 11: 1-24.
• Sorias O (1990). Yaşam stresine karşı koruyucu olarak sosyal destekler. Psikoloji Dergisi Özel Sayısı,8, 805-811.
• Sorias O (1989). Sosyal desteğin değerlendirilmesi; II. toplumdan seçilmiş bir örneklemde, sosyal ağın yapısal özellikleri ile algılanan destek. Seminer Psikoloji, 6: 7,27-31.
• Yavuzer H (2001). Çocuk psikolojisi. 21. Basım, İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Sümer N, Güngör D (1999). Çocuk yetiştirme stillerinin bağlanma stilleri benlik değerlendirmeleri ve yakın ilişkiler üzerindeki etkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 14: 44, 35- 63.