Geçmiş-Şimdi-Gelecek Üçgeninde Antakya’yı Bağlamsalcılık Çerçevesiyle Okumak

Yıl 2023, Sayı: 120, 82 - 87, 06.12.2023

Ebru Bingöl

Öz

İkinci Dünya Savaşı sonrası yıkılan Avrupa kentlerinin yeniden inşa süreçleri esnasında, eski kent dokusuna yeni kent parçalarını nasıl entegre edileceğini sorgulayan “bağlamsalcılık” yaklaşımı, 6 Şubat depremi sonrası Antakya kentinin bağlamsalcı okumalarını yapmak ve yeniden inşa süreçlerinde yol gösterici olarak bizlere ne sunabilir? Bu makale, bağlamsalcı anlayışın özgün ve genleşen saptamaları üzerinden (bağlamlar silsilesi, iç-dış bağlamlar, zemin plan) geçmiş-şimdi-gelecek Antakya’sının okumalarını yapmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bağlamsalcılık , Antakya , deprem , bağlam , Rowe

Kaynakça

• Aliquot, J. (2016). Des bateaux sur l’Oronte. Syria, Supplément IV, Le fleuve rebelle. Géographie historique du moyen Oronte d’Ebla à l’époque médiévale, 4, Presses de l’Ifpo, 215-228.
• Bingöl, E. (2020). Colin Rowe’un Bağlamsalcılığına Yirmibirinci Yüzyıl Kentleri Üzerinden Yeniden Bir Bakış. Megaron Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi, 15(3), 456-466.
• Bouchier, E.S. (1921). A Short History of Antioch 300 B.C.-A.D. 1268. Oxford: Blackwell .
• Burns, C. ve Kahn, A. (2005). Site Matters: Design Concepts, Histories and Strategies .New York: Routledge Publications.
• Carabia, A. (2022). Antioch and the Orontes (350 BCE- 637 CE): from Myth to History. E. Bingol ve V. Meoli (Ed.), Tale of A River City: Reading Urban Histories of Antakya Through Asi River içinde (ss.9-30). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Ching, K., Jarzombek, M. ve Prakash, V. (2010). Global History of Architecture. Wiley.
• Cohen, S. (1974). Physical context/cultural context, including it all. K. M. Hays (Ed), Oppositions reader: Selected readings from a journal of ideas and criticism in architecture, 1973-1984 içinde (ss.1-40). Princeton Architectural Press.
• Cohen, S. ve Hurtt, S. (1980). The Pilgrimage Chapel at Ronchamp: Its Architectonic Structure and Typological Antecedents. Oppositions 19/20(1), 142-157.
• Çekmecelioğlu, E. (2016). Antakya Kentindeki Geleneksel Ticaret Mekânlarının Değişimi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi.
• De Giorgi, A.U. ve Eger, A.A. (2021). Antioch: a History. Routledge.
• Demir, A.(1996). Through the Ages Antakya. İstanbul: Akbank Yayınları.
• Diker, M. ve Erkan, N.Ç. (2017). Kent Kimliğinde İbadet Yapıları: Antakya Örneği. Planlama 27(2),180–192.
• Downey, G. (1963). Ancient Antioch. Princeton University Press.
• Dripps, R. (2005). Groundwork. C. Burns ve A. Kahn (Ed.), Site Matters içinde. Routledge.
• Ellis, W. (1979). Type and context in urbanism: Colin Rowe’s contextualism. Oppositions 18, 3-27.
• Eger, A.A. (2013). (Re)Mapping Medieval Antioch: Urban Transformations from the Early Islamic to the Middle Byzantine Periods. Dumbarton Oaks Papers 67, 95-134.
• Enkaz kalkınca Antakya’nın yüzde 75’i boş arsa olacak!. (2023, 20 Nisan), Yerel Havadis. https://www.yerelhavadis.net/enkaz-kalkinca-antakyanin-yuzde-75i-bos-arsa-olacak-40985
• Erten, E. (2010). 60’lara “1960” Üzerinden Bakmak: Architectural Review’da Bir ‘60lar Mimarlık Ortamı Değerlendirmesi. Arredamento Mimarlık 06, 79-86.
• Erten, E. (2012). I, The World, The Devil and The Flesh: Manplan, Civilia and H. de C.Hastings. The Journal of Architecture, 17(5), 703-718.
• Forty, A. (2000). Context. A. Forty (Ed), Words and Buildings: A Vocabulary of Modern Architecture içinde (ss.132-135). London: Thames and Hudson.
• Hitti, P.K. (1934). Kufic inscriptions. G. Elderkin (Ed.), Antioch on the Orontes I. The Excavations of 1932 içinde (ss.54-57). Princeton University Press.
• Hoepfner, W. (2004). Antiochia die Grosse. Gesschichte einer antiken Stadt. Antike Welt 35(2), 3-9.
• Kenfield, S. ve Moss, C. (2014). Katalog. S. Redford (Der.), Asi’deki Antakya (ss. 129-253) içinde. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• Kennedy, H. (1992). Antioch: from Byzantium to Islam and back again. J. Rich (ed.), The City in Late Antiquity (ss. 181–198) içinde. Routledge.
• Koolhaas, R. (1986).Maaskantprijs voor Koolhaas; De wereld is rijp voor de architect als visionair. Archis, 8, 45-47.
• Koolhaas, R. (1995). Whatever Happened to Urbanism? Design Quarterly, No. 164.
• Kömez, E. (2017). Mimarlıkta Bağlamsalcılık Tartışmasına Bir Bakış 1950-80. Ü. Özten ve H. Anay (Ed.), Mimari Bağlamsalcılık içinde (ss. 62-76). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Yayınları, no 294.
• Krier, R. (1979). Urban Space. New York: Rizzoli.
• Le Corbusier (1923). Towards a New Architecture. Londra: J. Rodker.
• Middleton, D.B., (1982). The Combining of the Traditional City and the Modern City. Lotus International, 27, 47-62.
• Özalp, D. (2008). Tarihi Kent İmajının Korunmasında Kentsel Tasarım: Antakya Örneği. [Uzmanlık tezi], Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü.
• Özten, Ü. ve Anay, H. (2017a). Bağlamsalcılığın İki Yüzü: Tepeleri ve Vadileri Pahlanmış Bir Dünyada Bağlamsalcılık Hususuna Yeniden Bir Bakış. Megaron 12(1), 57-66.
• Özten, Ü. ve Anay, H. (2017b). Giriş: Mimari Bağlamsalcılık. Ü. Özten ve H. Anay (Ed.) Mimari Bağlamsalcılık içinde (ss.12-19). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Yayınları, no 294.
• Pavlides, E. (2007). Four Approaches to Regionalism. V.B. Canizaro (Ed.) Architecture in Architectural Regionalism: Collected Writings on Place, Identity, Modernity and Tradition içinde (ss.157-167). New York: Princeton Architectural Press.
• Pendlebury, J., Larkham, P. ve Erten, E. (2015) Alternative Visions of Post-War Reconstruction. NewYork: Routledge.
• Peterson, S.K. (1980). Space and Anti-Space. Harvard Architectural Review, 88-113.
• Pinon, P. (2004). Survivances et Transformations dans la Topographie d’Antioche Après L’Antiquité. Topoi Orient-Occident, Suppl. 5, 191-219.
• Quantrill, M. (1987). The Environmental Memory. Shocken Books.
• Rapoport, A. (1990). The Meaning of the Built Environment. Sage Publications.
• Rifaioğlu, M.N.(2012). An Enquiry into the Definition of Property Rights in Urban Conservation: Antakya (Antioch) from Title Deeds and Cadastral Plans. [Yayınlanmamış Doktora Tezi] ODTÜ.
• Rifaioğlu, M.N. (2014). The historic urban core of Antakya under the influence of the French Mandate, and Turkish republican urban conservation and development activities. Megaron Dergisi, 9(4), 271-288 .
• Rifaioğlu, M.N. (2015). Antakya Tarihî Kent Dokusu Çıkmaz Sokaklarının Mekânsal-Kültürel Değerleri ve Koruma Sorunsalı. Mimarlık Dergisi, 381, 53-58.
• Rossi, A . (1972). The Architecture of the City. Cambridge: The MIT Press.
• Rowe, C. ve Koetter, F. (1978). Collage City. MIT Press.
• Rowe, C. (1979). The present urban predicament: Some observations. C. Rowe (1996, Yeniden Basım) As I Was Saying: Recollections and Miscellaneous Essays içinde (ss. 167–168). MIT Press.
• Schumacher, T. (1971). Bağlamsalcılık: Kentsel İdealler ve Deformasyonlar. Ü. Özten ve H. Anay (Ed.), Mimari Bağlamsalcılık içinde (ss. 20-29). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Yayınları, no 294.
• Strange, G.L. (1890). A Description of Syria and The Holy Land: Palestine Under The Moslems (From A.D. 650 to 1500). Londra: Mifflin and Company.
• Tezer, S.T. (2019). Yerleşme Tarihi Çalışmaları İçin Bir Çerçeve: Antakya Örneği. [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Trancik, R. (1986). Finding Lost Space. John Wiley and Sons.
• Vanni, F. (2022). Antakya and Asi River in the Middle Ages (638-1268 CE). E. Bingöl ve V. Meoli (Ed.), Tale of a River City: Reading Urban Histories of Antakya Through Asi River içinde (ss.31-51). Nobel Akademik Yayıncılık.
• van den Heuvel, D. (2008). Another Sensibility, The Discovery of Context. Specificity, OASE 76, 21-34.
• Weulersse, J. (1934). Antioche Essai de géographie urbaine. Bulletin d’Etudes Orientales IV, 27-79.
• Wigley, M. (1998). Whatever Happened to Total Design? Harvard Design Magazine, no.5, 18-25.