PEDAGOJİK FORMASYON PROGRAMI VE EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN MESLEK ÖNCESİ ÖĞRETMEN KİMLİĞİ ALGILARININ İNCELENMESİ

Year 2020, Volume: 2 Issue: 1, 45 - 60, 09.06.2020

Ramazan Karatepe Cenk Akay

Abstract

Bir öğretmenin kendisini öğretmenlik mesleğinde nasıl gördüğü ve nasıl bir öğretmen olmak istediği şeklinde tanımlanan öğretmen kimliği, aynı zamanda öğretmenliğin merkezinde yer alarak bir öğretmenin nasıl olması, nasıl hareket etmesi ve nasıl anlaması gerektiğine ilişkin bir değerler dizini oluşturmakla ilgilidir. Bu çalışmanın amacı eğitim fakültesinde ve pedagojik formasyon programında öğrenim gören öğretmen adaylarının meslek öncesi kimlik algılarını incelemektir. Araştırmada Arpacı ve Bardakçı (2015) tarafından Türk kültürüne uyarlanan Meslek Öncesi Öğretmen Kimliği Ölçeği (MÖÖKÖ) kullanılmıştır. Toplamda 440 öğretmen adayına uygulanan ölçek sonucunda öğretmen adaylarının meslek öncesi kimlik algıları ( =4,12) seviyesinde tespit edilmiştir. Öğrenim görülen program türüne göre anlamlı fark oluşmazken, cinsiyet değişkeni açısından ise kadın öğretmen adaylarının öğretmen kimliği algıları erkek öğretmen adaylarından anlamlı derecede daha yüksek bulunmuştur. Öğretmen adaylarının öğretmen kimliğine yükledikleri anlamlar da frekanslar şeklinde sunulmuştur. Araştırma sonucunun literatürdeki diğer çalışmalarla örtüştüğü ortaya konulmuştur. Eğitim fakültesi ve pedagojik formasyon programlarının öğretmen kimliği kazandırmada başarılı olduğu söylenebilir.

Keywords

öğretmen kimliği, eğitim fakültesi, pedagojik formasyon

References

• Aptekin, Y. M. (2018). Sınıf öğretmeni adaylarının meslek öncesi öğretmen kimlik algılarının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Arpacı, D. ve Bardakçı, M. (2015). Meslek öncesi öğretmen kimliği ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 14(3), 687-719.
• Babanoğlu, P. ve Ağçam, R. (2019). Turkish EFL teacher candidates’ early teacher identity. Asian Journal of Education and Training, 5(2), 386-391.
• Beauchamp, C. ve Thomas, L. (2009). Understanding teacher identity: An overview of issues in the literature and implications for teacher education, Cambridge Journal of Education, 39(2), 175-189, DOI: 10.1080/03057640902902252
• Beijaard, D., Meijer P. C., & Verloop, N. (2004). Reconsidering research on teachers’ professional identity. Teaching and Teacher Education, 20(2004), 107–128. doi:10.1016/j.tate.2003.07.001
• Brookhart, S. M., & Freeman, D. J. (1992). Characterics of entering candidates. Review of Educational Research, 62(1), 37-60.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Örnekleme yöntemleri. 19 Mart 2020 tarihinde http://w3.balikesir.edu.tr/~msackes/wp/wp-content/uploads/2012/03/BAYFinal-Konulari.pdf adresinden alınmıştır.
• Chong, S., Low, E. L., & Goh, K. C. (2011). Emerging professional teacher identity of pre-service teachers. Australian Journal of Teacher Education, 36(8), 50-64.
• Çelik, H. R. ve Kalkan, Ö. K. (2019). Öğretmen adaylarının meslek öncesi öğretmen kimliği algıları: Pamukkale Üniversitesi örneği. Ege Eğitim Dergisi, 20(2), 351-365.
• Çulha Özbaş, B. (2012). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin mesleki kimliklerine yönelik görüşlerinin metafor analizi yoluyla incelenmesi. Turkish Studies, 7(2), 821-838.
• Eğmir, E., & Çelik, S. (2019). The educational beliefs of pre-service teachers as an important predictor of teacher identity. International Journal of Contemporary Educational Research, 6(2),438-451. DOI: https://doi.org/10.33200/ijcer.621717.
• Field, A. (2012). Discovering statistics using IBM SPSS Statistics (4th Ed.), Los Angeles: SAGE Publications.
• Flores, M. A., & Day, C. (2006). Contexts which shape and reshape new teachers’ identities: A multi-perspective study. Teaching and Teacher Education, 22(2006), 219–232. DOI:10.1016/j.tate.2005.09.002
• Fraenkel, J., Wallen, N., & Hyun, H. (2012), How to design and evaluate research in education (8th ed.). New York: Mc-Graw Hill Companies.
• Friesen, M. D., & Besley, S. C. (2013). Teacher identity development in the first year of teacher education: A developmental and social psychological perspective. Teaching and Teacher Education, 36, 23-32.
• Karalı, M. A. (2018). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının meslek öncesi öğretmen kimlik düzeyleri ile olası benlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Uşak Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Uşak.
• Kılıç, S. (2013). Örnekleme yöntemleri. Journal of Mood Disorders, 3(1), 44-46.
• Koca, Ş. (2016). An investigation of prospective music teachers’ early teacher identity. Journal of Education and Practice, 7, 70-75.
• Lerseth, K. A. (2013). Identity development among pre-service teacher candidates. (Unpublished dissertation) Iowa State University.
• McIntyre. J. ve Hobson, A. J. (2016). Supporting beginner teacher identity development: external mentors and the third space. Research Papers in Education. 31(2), 133-158. DOI: 10.1080/02671522.2015.1015438
• Newberry, M. (2014). Teacher educator identity development of the nontraditional teacher educator. Studying Teacher Education, 10(2), 163–178. DOI: 10.1080/17425964.2014.903834
• Özdemir, S. M. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretim sürecine ilişkin öz-yeterlik inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (54), 277-306.
• Richmond, G., Juzwik, M. M., & Steele, M. D. (2011). Trajectories of teacher identity development across institutional contexts: Constructing a narrative approach. Teachers College Record 113(9), 1863–1905.
• Sachs, J. (2001). Teacher professional identity: competing discourses, competing outcomes. Journal of Education Policy, 16(2). 149-161. DOI:10.1080/02680930116819
• Samuel, M. (2008). Accountability to whom? For what? Teacher identity and the Force Field Model of teacher development. Perspectives in Education, 26(2), 3-16.
• Sayılan, F. (2012). Toplumsal cinsiyet ve eğitim. Ankara: Dipnot Yayınları.
• Tan, M. (2000). Eğitimde kadın erkek eşitliği ve Türkiye gerçeği. Kadın erkek eşitliğine doğru yürüyüş içinde (19-115). İstanbul: TÜSİAD Yayınları.
• Uluyol, Ç. ve Şahin, S. (2018). Pedagojik formasyon öğrencilerinin öğretmen kimliği ve mesleki kaygı durumlarının incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 22(3), 1051-1072.
• Yaşar, M., Bilaloğlu, R. G. ve Karabay, A. (2009). Öğretmenlik kimliğinin oluşmasında etkili olan etkenlerin incelenmesi. 17 Şubat 2020 tarihinde http://www. eab. org. tr/eab/2009/pdf/516. pdf. adresinden alınmıştır.
• Yirmibeş, A. (2017). Öğretmenlerin aktivist ve teknisyen mesleki kimliklerinin psikolojik iyi oluşları ile ilişkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Zemblyas, M. (2003). Emotions and teacher identity: A poststructural perspective. Teachers and Teaching: Theory and Practice, 9(3), 213-238.