Sınıf Öğretmeni Adaylarının İletişim Kavramına İlişkin Metaforik Algıları

Year 2020, Volume: 6 Issue: 2, 217 - 224, 31.08.2020

Muhammed Serhat Semercioğlu Ahmet Oğuz Akçay

Abstract

Başarılı bir öğretmenden beklenen davranışların başında iletişim kurma becerisi gelmektedir. Okul içinde kurulan iletişim sayesinde öğretmenler hem mesleki hem de kişisel gelişime katkı sağlamaktadır. İletişim kavramının bu kadar önemli olduğu günümüzde, sınıf öğretmenliği adaylarına etkili iletişim becerisi kazandırmak için lisans programlarında “Etkili İletişim” dersi verilmektedir. Bu araştırmanın genel amacı ise sınıf öğretmenliği adaylarının iletişime ilişkin kullandıkları metaforları (zihinsel imgeler) ortaya koymaktır. Araştırma Sınıf Eğitimi 3. ve 4. sınıfta öğrenim gören 66 öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Katılımcılar 2017-2018 öğretim yılı Güz döneminde Etkili İletişim dersine kayıt yaptıran öğretmen adaylarından oluşmaktadır. Araştırmada veri toplamak amacıyla araştırmaya katılan öğretmen adaylarının iletişim kavramlarına ilişkin sahip oldukları düşünceleri ortaya çıkarmak için açık uçlu bir anket formu hazırlanmış; anket formunda öğretmen adaylarından “Etkili iletişim……. gibidir; çünkü…….” cümlesini tamamlamaları istenmiştir. Bu araştırmada aşağıda belirtilen sorulara yanıt aranmıştır: “Öğretmen adayları işetişim kavramını hangi metaforlarla açıklamaktadır? ve “Öğretmen adayları tarafından ortaya konan metaforlar ortak özellikleri bakımından hangi kategoriler altında toplanabilir?”. Öğretmen adaylarının eğitim programı kavramına ilişkin düşünceleri içerik analizi tekniği ile çözümlenmiştir. Adlandırma aşaması, eleme ve arıtma aşaması, derleme ve kategori aşaması, geçerlilik ve güvenirliliği sağlama aşaması dikkate alınarak analiz ve yorumlama süreci gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın sonuca göre öğretmen adaylarının iletişim kavramına önem verdiği ve bu kavramı hayati olarak gördükleri söylenebilir çünkü katılımcıların verdiği cevaplara göre iletişim kavramı en çok su, oksijen ve alışverişe benzetilmiştir.

Keywords

Metafor, Sınıf öğretmenliği, İletişim, Etkili iletişim

Classroom Teacher Candidates’ Metaphoric Perceptions of the Concept of Communication

Abstract

Communication is one of the leading skills expected from a successful teacher. The communication established within the school contribute to both professional and personal development of teachers. As the concept of communication is so important nowadays, "Effective Communication" course is offered in undergraduate programs in order to bring primary school teacher candidates in effective communication skills. The purpose of this study is to reveal the metaphors (mental images) used by primary school teacher candidates regarding communication. The research was carried out with 66 3rd and 4th year primary school teacher candidates. The participants were pre-service teachers who enrolled in the Effective Communication course in the Fall semester of the 2017-2018 academic year. In order to collect the data, an open-ended questionnaire form was prepared to reveal the opinions of the pre-service teachers regarding the concept of communication. In the questionnaire form, pre-service teachers were asked to complete blank spaces in the sentence, "Effective communication ……. like this; because…….". The following research questions were sought to answer: "Which metaphors do teacher candidates use to explain the concept of communication?" and "Under which categories can the metaphors used by the teacher candidates be grouped based on their common features?". The opinions of the teacher candidates on the concept of the curriculum were analyzed via content analysis. The analysis and interpretation process was carried out by taking into account the naming stage, the screening and refining stage, the compilation and categorization stage, and the validity and reliability stage. The result shows that teacher candidates give importance to the concept of communication and see this concept as vital. Because, according to the responses of the participants, the concept of communication is mostly compared to water, oxygen and shopping.

Keywords

Metaphor, Primary education, Communication, Effective education

References

• Akgül, H. (2017) Nineden-dededen, toruna; bilgi ve iletişim teknolojilerine yönelik metaforik algılar. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(13), 655-677.
• Alparslan S. (2007).Sanayi ve bilgi toplumu yönetim metaforlarının karşılaştırılması. Yayımlanmış Yüksek lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Altun, A.S. ve Apaydın, Ç. (2013) Kız ve erkek öğretmen adaylarının “eğitim” kavramına ilişkin metaforik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 19(3), 329-354.
• Aydemir, L. ve Tekin, T. (2018). Eğitim örgütlerinde iletişim: İlköğretimde metaforik analiz, Motif Akademi Halkbilim Dergisi, 11(21), 145-161.
• Aydın, İ. ve Pehlivan, B. (2010). Türkçe öğretmeni adaylarının öğretmen ve öğrenci kavramlarına ilişkin kullandıkları metaforlar. Turkish Studies, 5 (3), 818-842.
• Bender, Y. (2005). The tactful teacher: Effective communication with parents, colleagues, and Administrators. Vermont: Nomad Press.
• Cerit, Y. (2008). Öğretmen kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin öğrenci, öğretmen ve yönetici görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (4), 693-712.
• Çalışkan, N. Ve Yeşil, R. (2005). Eğitim sürecinde öğretmenin beden dili. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 199-207.
• Çelikten, M. (2006). Kültür ve öğretmen metaforları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (21), 269-283.
• Çiftçi, S. ve Taşkara, S.M. (2010). Sınıf öğretmenliği adaylarının öz yeterlik ve iletişim becerileri arasındaki ilişki. e-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 5 (3), 921-928.
• Deant-Reed, C.H. & Szokolszky, A. (1993). Where do metaphors come from. Metaphor and Symbolic Activity Sciences, 8(3), 227-242.
• Döş, İ. (2010). Aday öğretmenlerin müfettişlik kavramına ilişkin metafor algıları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (3), 607-629.
• Ihmeideh, F.M., Al-Omari, A.A. & Aal-Dababneh, K.A. (2010). Attitudes toward communication skills among students teachers in Jordanian Public University, Australian Journal of Teacher Education, 35(4), 1-11.
• Kaplan, M. (2002). Kültür ve dil, İstanbul: Dergâh Yayınları. Marshall, J. (2010). Five ways to ıntegrate: Using strategies from contemporary art. Art Education, 63(3) ,13-16.
• Müller, C. & Cienki, A. (2009). Multimodal metaphor: Applications of cognitive linguistic. Berlin: Gruyter GmbH & Co. Publishing.
• Ocak, G. ve Gündüz, M. (2006). Eğitim fakültesini yeni kazanan öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine giriş dersini almadan önce ve aldıktan sonra öğretmenlik mesleği hakkında metaforların karşılaştırılması, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(2), 293-309.
• Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının öğretmen kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, (2), 135-155.
• Semerci, Ç. (2007). “Program geliştirme” kavramına ilişkin metaforlarla yeni ilköğretim programlarına farklı bir bakış. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (31), 125-140.
• Taggart, G. L. & Wilson, A. P. (2005), Promoting reflective thinking in teachers 50 action strategies. Thousand oaks, California: Corwin Press.
• Yıldırım, A., Ünal, A. ve Çelik, M. (2009). İlköğretim müfettişi, ilköğretim okul yöneticisi ve öğretmenlerin öğretmene ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. 18. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı 2009 Proceedings Book.
• Yılmaztekin, Ö. E. (2015). İngilizce öğretmen adaylarının etkili iletişim hakkındaki görüşleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (30), 63-77.
• Zanotto, M. S., Cameron, L. & Cavalcanti, M. C. (2008). Confronting metaphor in use: An Applied linguistic approach. Amsterdam: John Benjamins Publishing Company.