Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Feni Öğrenme Anlayışlarının Öğrenme Yaklaşımları Açısından Değerlendirilmesi

Year 2017, Volume: 5 Issue: 3, 138 - 154, 30.11.2017

Şirin İlkörücü

Abstract

Bu çalışmada, fen bilimleri öğretmen adaylarının feni öğrenme anlayışlarının ortaya konulması ve bunun feni öğrenme yaklaşımları bakımından incelenmesi hedeflenmiştir. Bununla birlikte öğretmen adaylarının bakış açısıyla bu öğrenme yaklaşımlarını tercih etmelerinin altında yatan nedenler hakkında bilgi edinmek amaçlanmıştır. Çalışma, betimleyici-yorumlayıcı nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojiye göre desenlemiştir. Veriler açık uçlu soruları içeren formlar yoluyla, fen bilgisi öğretmenliği programı son sınıfına devam eden gönüllü 35 öğretmen adayından sağlanmıştır. Öğretmen adaylarınından sağlanan verilerin çözümlenmesi sonucu, feni öğrenme anlayışıyla ilgili bilgiyi artırma, bilgiyi doğal olgulara kopyalama, bilimsel yönteme başvurma, bilimsel yaklaşımı kullanarak anlama ve farklı açılardan bakabilme ve kişisel değişim olarak altı kategoriye ulaşılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre öğretmen adaylarının fen öğrenme anlayışlarını daha çok günlük yaşamla ilişkilendirme seviyesinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Verdikleri cevaplarda derin yaklaşımı tercih ettiklerini belirtmelerine rağmen fen öğrenme anlayışlarının yüzeysel düzeyde kaldığı görülmüştür. Ayrıca öğretmen adayları derin öğrenme tercihlerine yönelten nedenlerini sırasıyla; konuların günlük yaşamla ilişkili olması, anlamlı ve kalıcı öğrenmeyi sağlaması, eski ve yeni bilgiler arasında ilişki kurmasına imkân tanıması, aktif öğrenmeyi sağlaması ve düşünme becerilerin kullanmayı sağlaması olarak açıklamışlardır. Bu bulgular doğrultusunda fen bilgisi öğretmenlerinin derin öğrenme tercihine yöneltecek programlar tasarlanabilir ve değerlendirilebilir önerisi getirilmiştir.

Keywords

Feni öğrenme kavramı, fen eğitimi, öğrenme yaklaşımı, öğretmen eğitimi

References

• Akpınar, E. ve Ergin, Ö. (2005). Yapılandırmacı kuramda fen öğretmeninin rolü. İlköğretim Online. 4(2),55-64.
• Aydoğdu, B., ve Ergin, Ö. (2010). Fen ve teknoloji dersinde kullanılan farklı deney tekniklerinin öğrencilerin öğrenme yaklaşımına etkileri. International Conference on New Trends in Education and Their Implications 11-12 Kasım, Türkiye, s.1019-1027.
• Bahçivan, E. (2014). Investigating coherence between preservice science teachers’ conception of learning and teachinng science: A phenomenographic study. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(3), 147-166.
• Benli Özdemir, E. ve Arık, S. (2017). 2005 yılı fen ve teknoloji dersi ve 2013 yılı fen bilimleri öğretim programlarının öğretmen değerlendirmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 18(Özel sayı), 31-44.
• Bıyıklı, C. (2016). Öğrencilerin öğrenme yaklaşımları ile ders çalışma süreleri arasındaki ilişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 98-119.
• Biggs J.B. (1987a). Learning process questionnaire. Australian Council for Educational Research, Hawthorn.
• Biggs J.B. (1987b). Study process questionnaire. Manual. Student Approaches to Learning. Australian Council for Educational Research, Hawthorn.
• Biggs J.B. (1994). Student learning research and theory. Where do we currently stand? In G. Gibbs. (Ed). Improving student learning: Using research to improve student learning (pp.1-19). Oxford: Oxford Centre for Staff Development.
• Çöğmen, S., ve Saracaloğlu A.S. (2016). Liselerde görev yapan öğretmenlerin öğrenme ve öğretme ile ilgili görüşleri. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12(5),1081-1103.
• Dart, B.C., Burnett, P.C., Purdie, N. , Boulton-Lewis, G., Campbell, J., & Smith, D. (2000). Students' conceptions of learning, the classroom environment, and approaches to learning. The Journal of Educational Research, 93(4), 262-270.
• Dikmenli, M., ve Çardak, O. (2010). A study on biology student teachers’ conceptions of learning. Procedia Social and Behavioral Sciences. 2, 933-937.
• Duarte, A.M. (2007). Conception of learning and approaches to learning to Portaguase students. Hig. Educ., 54, 781-794.
• Eroğlu, S., & Bektaş, O. (2016). STEM eğitimi almış fen bilimleri öğretmenlerinin stem temelli ders etkinlikleri hakkındaki görüşleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi - Journal of Qualitative Research in Education, 4(3), 43-67. [Online] www.enadonline.com http://dx.doi.org/10.14689/issn.2148-2624.1.4c3s3m
• Entwistle, N.J., & Ramsden, P. (1982). Understanding student learning. Social Science Research Council. England: London.
• Entwistle, N.J. (1986). Approches to learning in higher education: Effects of motivation and perceptions of the learning environment. The Annual Meeting of the American Educational Research Association (70th), 10-20 April, SanFrancisco, CA.
• Karaman, P., Karaman, A. (2016). Fen bilimleri öğretmenlerinin yenilenen fen bilimleri öğretim programina yönelik görüşleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (1),243-269. DOI: 10.17556/jef.65883
• Lee, M., Johanson, R. E., & Tsai C. (2007). Exploring Taiwanese high school students’ conceptions of and approaches to learning science through a structural equation modelling analysis. Science Education, 92(2), 191-220.
• Lin, H.M., ve Niu, H.J. (2011). A phenomenographic approach for exploring learning marketing conceptions of undergraduate students. Business and Economic Research, 1(1).
• Nelson Laird, T.F., Shoup, R., Kuh, G.D., & Schwarz, M.J. (2008). The effecs of disipline on deep approaches to student learning and college outcomes. Research in Higher Education, 49(6), 469-494.
• MEB. (2005). Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programı, Ankara.
• MEB. (2013). İlköğretim kurumları fen bilimleri dersi öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• MEB. (2017). Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 3,4,5,6,7 ve 8. Sınıflar), Ankara.
• Meriç, G., & Tezcan, R. (2016). Fen bilgisi öğretmeni yetiştirme programlarının örnek ülkeler kapsamında değerlendirilmesi (Türkiye, Japonya, Amerika ve İngiltere örnekleri). Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(1), 62-82.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. S. Turan (Çev. Ed.). Ankara: Nobel. [Orijinal baskı 2009].
• Marton, F., & Säljö, R. (2005). Approaches to learning. In. F. Marton, D. Hounsell & N. Entwistle (Eds.) The experience of learning: Implications for teaching and studying in higher education (pp.39-58). Edinburgh: University of Edinburgh, Centre for Teaching, Learning and Assessment.
• Patton, M.Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. M. Bütün ve S.B. Demir (Çev. Edt.) Ankara: Pegem Akademi.
• Sadi, Ö. (2015). The analysis of high school students’ conceptions of learning in different domains. International journal of Environmental and Science Education, 10(6), 813-827.
• Säljö, R. (2005). Reading and everyday conceptions of knowledge. In. F. Marton, D. Hounsell & N. Entwistle (Eds.) The experience of learning: Implications for teaching and studying in higher education (pp.89-105). Edinburgh: University of Edinburgh, Centre for Teaching, Learning and Assessment,
• Simon, A.J., Beausaert, M.S.R., Segers &Danique P.A. Wiltink (2013) The influence of teachers’ teaching approaches on students’ learning approaches: The student perspective, Educational Research, 55(1), 1-15.
• Swinkels, M.F. J., Koopman, M., & Beijaard, D. (2013). Student teachers’ development of learning focused conceptions. Teaching and Teacher Education, 34, 26-37. Trigwell, K., Prosser, M., & Waterhouse, F. (1999). Relations between teachers' approaches to teaching and students' approaches to learning. Hig.
• Educ, 37(1), 57-70. Özcan, M. (2011). Bilgi çağında öğretmen eğitimi, nitelikleri ve gücü: Bir reform önerisi. Ankara:TED
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2000). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.