Farklı IBA Dozlarının Bazı Turunçgil Anaçlarının Odun Çeliklerinin Köklenmeleri Üzerine Etkileri

Yıl 2011, Cilt: 27 Sayı: 2, 212 - 216, 01.04.2011

Aydın Uzun Übeyit Seday

Öz

Turunçgil türlerinde çeliklerin köklenme düzeyleri arasında geniş bir varyasyonun olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada dokuz turunçgil anacında farklı IBA (Indolbutirik asit) dozu uygulamalarının çeliklerde köklenme oranı, kök sayısı ve kök uzunluğuna etkileri araştırılmıştır. Çelikler bir yıllık sürgünlerden Mart ayında alınmış ve serada volkanik tüf ortamına dikilmişlerdir. Elde edilen sonuçlara göre üç yapraklı, Carrizo sitranjı, Kleopatra mandarini, Citrumelo 1452 anaçlarında kontrol ve farklı IBA uygulamalarında hiçbir çelikte köklenme tespit edilememiştir. Köklenme elde edilen anaçlarda en yüksek köklenme oranı 4000 ppm IBA uygulamasında Volkamerianada (% 73,9), en düşük ise Yuzu’da kontrol uygulamasında (% 9,5) tespit edilmiştir. Öte yandan Volkameriana en fazla kök sayısına sahipken Kaba limon en fazla kök uzunluğuna sahip olarak bulunmuştur. Bunun yanında kullanılan anaçların köklenme oranı, kök sayısı ve uzunluğunu artırmak amacıyla 4000 ppm IBA dozunun genel olarak uygun olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Turunçgil anaçlar, Hormon uygulama, Çelikle çoğaltma

Effects of different IBA doses on rooting of hardwood cuttings of some citrus rootstocks

Öz

It is known that there is high level of variation in citrus species in terms of rooting level of cuttings. In this study the effects of various IBA doses on rooting ratio, root number and root length of cuttings of nine Citrus rootstocks were investigated. Cuttings were collected from one year old shoots in March and planted in volcanic tufa in greenhouse. Rootings were not observed in trifoliata orange, Carrizo citrange, Cleopatra mandarin, Citrumelo 1452 in control and all IBA treatments. The highest (73,9%) and the lowest (9,5%) level of rootings were observed in Volkameriana and Yuzu, respectively. On the other hand Volkameriana had maximum root number whereas rough lemon had the highest root length. Appropriate IBA concentration was determined to be 4000 ppm to induce rooting ratio, root number and root length for rootstocks studied.

Anahtar Kelimeler

Citrus rootstocks, Hormone treatment, Propagation with cuttings

Kaynakça

• FAO., FAOSTAT Online Database. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Online available: http://faostat.fao.org.
• Tuzcu, Ö., KaplankÕran, Yeúilo÷lu,, T., YÕlmaz, ø., Özcan, M., De÷Lúik ortamlarÕn bazÕ turunçgil anaçlarÕQÕn büyüme ve geliúmeleri üzerine etkileri. Do÷a Türk TarÕm ve OrmancÕOÕk Dergisi, 13, 808: 830, 1989.
• Tuzcu, Ö., KaplankÕran, M., Özbey, H., Yeúilo÷lu, T., De÷Lúik turunçgil anaçlarÕQÕn, Redblush altÕntopunun meyve verim ve kalitesi ile anaç kalem iliúkileri üzerine etkileri. Turk. J. Agr. Forestry, 18, 45-51, 1994.
• Ferguson, J., Young, M., Halvorson, J., The propagation of Citrus rootstocks by stem cuttings. Proc. Fla. State Hort. Soc., 98, 39-42, 1985.
• Bhusal, R.C., Mizutani, F., Moon, D.G., Laban Rutto, K.., Propagation of Citrus by stem cuttings and seasonal variation in rooting capacity. Pak. J. Biol. Sci., 4, 1294-1298, 2001.
• Bhusal, R.C., Mizutani, F., Laban Rutto, K., Effects of juvenility on the rooting of trifoliate orange (Poncirus trifoliata (L) Raf.) stem cuttings. J. Japan Soc. Hort. Sci., 72, 43-45, 2003.
• Mourao Filho, F.A.A., Girardi, E.A., Zarate do Couto, H.T., ‘Swingle’ citrumelo propagation by cuttings for citrus nursery tree production or inarching. Sci. Hort., 120, 207–212, 2009.
• Cooper, W. C., Hormones in relation to root formation on stem cuttings. Plant Physiol., 10, 789-94, 1935.
• Coggins Jr., C.W., Hield, H.Z., Plant-growth regulators, pp. 371–389 In: W. Reuther, LD Batchelor and HJ Webber, Editors, The Citrus Industry Vol. II, University of California, Berkeley, 1968.
• Cooper, W. C., Rooting citrus cuttings with synthetic growth-substances. Proc. Fla. State Hort. Soc. 53, 174-77, 1940.
• Jauhari, O. S.,Rahman, S.F., Effect of hormones on rooting in cuttings of sweet lime. Sci. Cult. 23, 615-16, 1958.
• Sabbah, S.M., Grosser, J.W., Chandler, J.L., Louzada, E.S., The effect of growth regulators on the rooting of stem cuttings of Citrus, related genera and intergeneric somatic hybrids. Proc. Fl. State Hort. Soc. 104, 188-191, 1991.
• Torres, A.M., Soost, R.K., Diedenhofen, U., Leaf isozymes as genetic markers in Citrus. American J.of Botany, 65, 869–881, 1978.
• Barkley, N.A., Roose, M..L., Krueger, R.R., Federici, C.T., Assessing genetic diversity and population structure in a Citrus germplasm collection utilizing simple sequence repeat markers (SSRs). Theor. Appl. Genet. 112, 1519-1531, 2006.
• Nicolosi, E., Deng, Z. N., Gentile, A., La Malfa, S., Continella, G., Tribulato, E. 2000. Citrus phylogeny and genetic origin of important species s investigated by molecular markers. Theor. Appl. Genet. 100, 1155-1166.
• Jung, Y.H., Kwon, H.M., Kang, S.H., Kang. J.H., Kim. S.C. Investigation of the phylogenetic relationships within the genus Citrus (Rutaceae) and related species in Korea using plastid trnL-trnF sequences. Sci. Hort., 104, 179–188, 2005.
• Özcan, M., Hayward ve Matua kivi çeúitlerinin odun çeliklerinin köklenmeleri üzerine IBA dozlarÕQÕn ve çelik alma zamanlarÕQÕn etkileri. Bahçe 22, 85-90, 1993.
• Zenginbal, H., Özcan, M., Haznedar, A., Kivi (Actinidia deliciosa, A. Chev) odun çeliklerinin köklenmesi üzerine IBA uygulamalarÕQÕn etkisi. OMÜ Zir. Fak. Dergisi, 21, 40-43, 2006.
• Bhatt, B.B., Tomar, Y.K., Effects of IBA on rooting performance of Citrus auriantifolia Swingle (Kagzi-lime) in different growing conditions. Nature and Science, 8, 8-11, 2010.
• El-Sheikh, S.E., Propagation of lime (Citrus aurantifolia L.) by stem cuttings technique. Msc. Thesis, University of Khartoum, Sudan, 2005.
• Singh, Z., Sandhu, A.S., Dhillon, B.S., Rooting and sprouting of stem cuttings of Citrus jambhiri in response to IBA and cyclophosphamide. Acta Hort. (ISHS) 227, 145-149, 1988.