ERCİYES DAĞI’NDA (KAYSERİ) DOĞAL OLARAK YETİŞEN BAZI GEOFİT BİTKİLERİN (LİLİACEAE, IRİDACEAE) POLEN MORFOLOJİSİ

Year 2007, Volume: 23 Issue: 1, 37 - 46, 01.02.2007

Zerrin Karaca Aysun Yaşar Ebru Vural Cem Vural

Abstract

Erciyes Dağı’nda (Kayseri) yetişen geofitlerden Liliaceae ve Iridaceae familyalarından Ornithogalum (O. alpigenum, O. armeniacum, O. narbonense ve O. sphaerocarpum), Gagea (G. fistulosa, G. gageoides, G. glacialis, G. peduncularis ve G. villosa), Colchicum (C. szovitsii ve C.triphylum) ve Crocus (C. ancyrensis, C. chrysanthus ve C. danfordiae) cinslerine ait 14 türün polen morfolojileri ışık mikroskobu ve taramalı elektron mikroskobu kullanılarak incelenmiştir. İncelenen dört cinse ait türlerin polenleri, cins düzeyinde çok bariz olarak farklıklar göstermekte ve kolayca birbirinden ayrılabilmektedir. Crocus cinsine ait polenler, sferoidal şekilli, mikro ekinat ekzin süslemeli ve inaperturat, spiral furrow apertürlü iken; Colchicum cinsine ait polenler, oblat yada suboblat şekilli, rugulat retikulat ekzin süslemeli ve 2-5 porat apertürlü, Gagea cinsine ait polenler, oblat yada suboblat şekilli, retikulat, retikulo-kristat ekzin süslemeli ve 1-sulkat apertürlü, Ornithogalum cinsine ait polenler, prolat, subprolat şekilli, perforat, perforat-retikulat ekzin süslemeli ve 1-kolpat apertürlüdür. Yalnızca Colchicum ile Gagea cinslerinin polen şekilleri benzemekte ancak ekzin süslemesi ve apertür şekilleri bakımından kolayca birbirlerinden ayrılmaktadırlar. Çalışmanın amacı, incelenen taksonların polen morfolojilerini belirleyerek daha iyi tanınmalarına katkıda bulunmak ve ileride yapılacak taksonomik çalışmalara yardımcı olmaktır.

Keywords

Polen morfolojisi, SEM, Geofit, Liliaceae, Iridaceae, Erciyes Dağı, Kayseri, Türkiye

POLLEN MORPHOLOGY OF CERTAIN GEOPHYTE PLANTS (LİLİACEAE, IRİDACEAE) IN MOUNT ERCIYES, KAYSERI

Abstract

Pollen morphology was studied in 14 species belonging to family of Iridaceae and Liliaceae by LM microscope and SEM occurring in Mount Erciyes: genus Ornithagalum (O. alpigenum, O. armeniacum, O. narbonense and O. sphaerocarpum); genus Gagea (G. fistulosa, G. gageoides, G. glacialis, G. peduncularis and G. villosa); genus Colchicum (C. szovitsii and C.triphylum); genus Crocus (C. ancyrensis, C. chrysanthus and C. danfordiae). Among genera, the pollens showed pronounced morphological variation and separate each other easily. Pollen grains of genus Crocus were spheroidal, micro-echinate, inaperturate or spiraly furrow. However, Pollen grains of genus Colchicum were oblate or suboblate, rugulate-reticulateand 2-5 porate. Pollen grains of genus Gagea were oblate or suboblate, reticulate or reticulo-cristate, and 1-sulcate. Pollen grains of genus Ornithogalum were prolate or subprolate, perforate or perforate-reticulate and 1-colpate. Pollen shapes of Colchicum and Gagea were similar, but remaining pollen characters, structure and aperture, were different from each other. Aim of this study is to provide palynological information on 14 taxa and to help taxonomical studies in the future.

Keywords

Pollen morphology, SEM, Geophyte, Liliaceae, Iridaceae, Mount Erciyes, Kayseri, Turkey