Kamu Harcamaları ve Büyüme Arasındaki İlişki

Yıl 2005, Sayı: 24, 63 - 75, 01.01.2005

Yrd. Doç. Dr. Nihat Işık

Öz

Bu çalışmada, 1985-2003 arası yıllık yardımıyla, kamu harcamaları ve ekonomik büyüme değişkenleri kullanılarak, farklı modeller çerçevesinde, Türkiye’de Wagner Yasasının geçerliliği incelenmiştir. Bu kapsamda, Johansen (1988) eş bütünleşme analizi ile değişkenler arasında uzun dönem ilişkinin varlığı bulgusuna ulaşılmıştır. Modellerden elde edilen uzun dönem gelir esneklikleri 1.2243-5.1536 arasında değerler alarak, Wagner Yasasını teyit edecek şekilde, ekonomik büyümenin kamu harcaması değişkenini pozitif yönde etkilediğini göstermektedir. Diğer taraftan, yapılan Granger Nedensellik testinde, Model 1 ve 5’de Wagner Yasasını teyit edici şekilde, ekonomik büyümeden kamu harcamalarına doğru tek yönlü bir nedensellik, buna karşılık, 2, 3 ve 4 nolu modellerde ise çift yönlü bir nedensellik tespit edilmiştir. Bu sonuç, nedensellik testi yapmadan, doğrudan Wagner Yasasına uygun olarak değişkenlerin hangisinin neden hangisinin sonuç olduğuna karar verilerek elde edilen bulguların güvenilirliğinin zayıf ve sadece esneklik değerlerine bakılarak yorum yapmanın eksik olacağı yönündeki beklentiye de uygundur

Anahtar Kelimeler

Kamu harcamaları, ekonomik büyüme, Wagner Yasası

Kaynakça

• AKSOY, Ş. (1998), Kamu Maliyesi, Üçüncü Baskı, İstanbul, Filiz Kitabevi.
• BARRO, R.J. (1990), “Government Spending in a Simple Model of Endogenous Growth”, Journal of Political Economy, 98, pp. 103-125.
• BARRO, R.J. (1991) “Economic Growth in a Cross Section of Countries”, Quarterly Journal of Economics, 106, pp. 407-444.
• BİLEN, M. ve C. Şanver (2005), “Genişleyen Devletin Bunalımı ve E-Devlet” İnternet Adresi: http://www.nvi.gov.tr/attached/NVI/makale/7.pdf., Erişim Tarihi: 10.03.2005
• BULUTOĞLU, K. ve E. Kurtuluş(1988), Bütçe ve Kamu Harcamaları, İstanbul, Filiz Kitabevi.
• CULLIS, J. and P. Jones (1992), Public Finance and Public Choice, England, McGraw-Hill Book Company: 385.
• DEMİR, O. (2001), “Türkiye Kamu Açıkları ve Artış Sebepleri”, Dokuz Eylül Üniv. İİBF Dergisi, 16(2), p.22
• GOFFMAN, I.J. (1968), “On the Empirical Testing of Wagner’s Law: a Technical Note”, Public Finance, 23, pp. 359-364.
• GRANGER, C.W.J. (1988), “Some Recent Developments in a Concept of Causality”, Journal of Econometrics, 39, pp. 213-228.
• GRANGER, C.W.J. and P.Newbold (1974), “Spurious in Economterics,” Journal of Economics, 2, pp. 111-120.
• GRIFFITHS, William E. vd. (1993), Learning and Practicing Econometrics, New York, John Wiley Sens. Inc.
• GROSSMAN, P. (1988), “Growth in Government and Economic Growth: The Australian Experience”, Australian Economic Papers, 27, pp. 33-43.
• GUPTA, S.P. (1967), “Public Expenditure and economic growth: a time series analysis”, Public Finance, 26, pp. 423-466.
• IYARE, S.O. and T.Lorde (2004), “Co-integration, Causality and Wagner’s Law: Tests for Selected Caribbean Countries”, Applied Economics Letters, 11, pp. 815-825.
• JOHANSEN, S. (1988) “Statistical Analysis of Cointegration Vectors”, Journal
• of Economic Dynamics and Control, (12), pp. 231-254.
• KORMENDİ, R. and P.Meguire (1985), “Macroeconomic Determinants of Growth: Cross-Country Evidence”, Journal of Monetary Economics, 16(2), 146.
• MANN, A.J. (1980), “Wagner’s Law: an Econometric Test for Mexico, 1925- 1976”, National Tax Journal, 33, pp. 189-201.
• MELİCHER, R.W and E. A. Norton (1997), Finance, tenth ed., South-Western College Publishing, USA: 126-127.
• MUSGRAVE, R.A. (1969), Fiscal Systems, Yale University Pres, New Haven and London.
• MUSGRAVE, R. R. and B. Musgrave (1976), Public Finance in Theory and Practice, Second Ed., Tokyo, Kosaido Printing: 7.
• PEACOCK, A.T. and J. Wiseman (1961), The Growth of Public Expenditure in the United Kingdom, Oxford University Pres, Oxford.
• RONALD W. M. and E. A. Norton (1997), Finance, tenth ed., USA, South- Western College Publishing.
• ROSEN, S. and B.A.Weinberg (1998), “Incentives, Efficiency and Government Provision of Public Services”, Annual World Bank Conference on Development Economics 1997, The World Bank,139-166.
• SACHS, J.D. and F. Larrain (1993), Macroeconomics in the Global Economy, New Jersey, Prentice-Hall Inc., 192.
• TANZİ, V. and H. H. Zee (1997), “Fiscal Policy and Long-Run Growth”, IMF Staff Papers, 44(2), Washington, 188.
• TERZİ, H. (1998), “Kamu Harcamaları ve Ekonomik Kalkınma İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme”, İktisat-İşletme ve Finans Dergisi, Sayı, 142, Yıl 13, ss. 67-78.
• THOMAS, R.Leighton (2000), Modern Econometrics, Second Edition, Addison Wesley Longman, Inc., Harlow.
• TROTMAN, D. and Dickenson. (1996), Economics of the Public Sector, London, Macmillan Press LTD.
• TÜRK, İ. (1999), Kamu Maliyesi, Üçüncü Baskı, Ankara, Turhan Kitabevi.
• UZAY, N. (2002), “Kamu Büyüklüğü ve Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği (1970-1999)”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19, ss. 151-172.
• WAGNER, A. (1883), “Three Exracts on Public Finance”, in A. R., Musgrave, A. T. Peacock (Ed.), Classics in the Theory of Public Finance, 1967, pp. 1- 27.
• WAHAB, M. (2004), “”Economic Growth and Government Expenditure: Evidence from a New Test Specification”, Applied Economics Letters, 36, pp. 2125-2135.
• YAMAK, N. ve Y. Küçükkale (1997), “Türkiye’de Kamu Harcamaları Ekonomik Büyüme İlişkisi”, İktisat- İşletme ve Finans Dergisi, 131, Yıl 12, pp. 5- 14.