ÜRKİYE’DE TARİH ÖĞRETİMİNİN SORUNLARINA BİR ÖRNEK: KEMAL KARA'NIN "İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK" DERS KİTABINDA İÇ VE DIŞ DÜŞMAN ALGISI

Yıl 2011, Sayı: 37, 163 - 182, 16.05.2015

Nazlı Usta

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’deki tarih yazımıve bunun tarih öğretimine etkileri incelenmektedir. Çalışmada konu, Kemalist ideoloji ve resmî tarih tezi bağlamında analiz edilmiştir. Örnek olarak Kemal Kara’nın yazdığı“İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük” ders kitabıalınmıştır. Türkiye’de tarih, Erken Cumhuriyet Dönemi’nde oluşturulmuşve sonrasında da ön planda tutulmuşolan resmî
tarih tezi yardımıyla yazılmaktadır. Bu tarih yazım metoduyla bir “biz” ve “öteki” ayrımıyaratılmaktadır. Tarih sadece Türkiye ve Türklere odaklanılarak, savaşlar ve destanlar üzerinden anlatılmaktadır. Bu çalışmada da, tarih öğretiminin ve yazımının demokratikleşebilmesi ya da tarafsızlaşabilmesi için resmî tarih tezi kadar ötekileştirilen grupların bakışaçılarının, düşünce sistemlerinin ve algılarının da anlatılmasıgerektiği görüşü vurgulanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Tarih öğretimi, Kemalist ideoloji, resmî tarih tezi, Türkiye tarihi.

Kaynakça

• AKIN, Rıdvan; (2001), TBMM Devleti (1920–1923) Birinci Meclis Döne- minde Devlet Erkleri ve İdare, İstanbul: İletişim Yayınları.
• ATATÜRK, Mustafa Kemal; [1927] (2005), Söylev, Kırk beşinci Baskı, Haz.: Hıfzı Veldet Velidedeoğlu, İstanbul: Cumhuriyet Kitapları.
• BALKILIÇ, Özgür; (2009), Cumhuriyet, Halk ve Müzik: Türkiye'de Müzik Reformu 1922–1952, Ankara: Tan Yayınevi.
• CARR, Edward Hallet; [1961] (1993), Tarih Nedir, Dördüncü Baskı, Çev.: M. Gizem GÜRTÜRK, İstanbul: İletişim Yayınları.
• COPEAUX, Etienne; (1998), Tarih Ders Kitaplarında (1931–1993) Türk Tarih Tezinden Türk İslam Sentezine, Çev.: Ali BERKTAY, İstan- bul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• ÇELİK, Nur Betül; (2007), “Kemalizm: Hegemonik Bir Söylem” Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce C. 2: Kemalizm, İstanbul: İletişim Yayın- ları, ss. 75–91.
• DÖNMEZ, Cengiz ve Kubilay YAZICI; (2008), T.C. İnkılâp Tarihi ve Ata- türkçülük Konularının Öğretimi, Ankara: Nobel Yayınları.
• ERSANLI, Büşra; (2006), İktidar ve Tarih: Türkiye’de Resmî Tarih Tezinin Oluşumu (1929–1937), İkinci Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.
• FRANGOUDAKI, Anna; (1998), “Tarih Ders Kitaplarında Ulusal ‘Ben’ ve Ulusal ‘Öteki’”, Tarih Eğitimi ve Tarihte ‘Öteki’ Sorunu, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, ss. 96–105.
• GÖRGÜLÜ, İsmet; (2002), Atatürk’ten Ermeni Sorunu, Ankara: Bilgi Yayı- nevi.
• GÜNAL, Pınar; (2006), “Türk Basınında Yunanistan İmajının Dönüşümü (1996–1999)”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• KARA, Kemal; (2009), Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçü- lük, İstanbul: Önde Yayıncılık.
• KÖKER, Levent; (1990), Modernleşme, Kemalizm ve Demokrasi, İstanbul: