EVALUATION OF LIBRARY BUILDING SPACE ORGANIZATION IN TERMS OF ERGONOMIC CRITERIAS: A CASE STUDY BAHCESEHIR UNIVERSITY LIBRARY BUILDING

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 3, 153 - 166, 18.12.2019

Rüya Kuru , Çiğdem Canbay Türkyılmaz

https://doi.org/10.33439/ergonomi.481138

Cited By: 5

Öz

Education
is a continuous process in human life. The most important institution that
provides continuity of education in preschool, school and after school is the
libraries. Libraries should be equipped with all materials and information
required by the age.

It is necessary to design spaces that increase the
productivity of the staff and the user's desire to use the library. Utilizing
the science of ergonomics during the spatial organization will ensure the
control of environmental factors and human impacts. The aim of the study is to
demonstrate the necessity of ergonomic criteria and regulations for designing
healthy library spaces and to contribute to the improvement of conditions. In
this context, Bahcesehir library building was chosen as a case study area considering
the usage density and user diversity. Firstly, the relationship between spatial organization and ergonomics is discussed with its anthropometric, physiological,
psychological, information, organization and safety dimensions. Secondly, the
importance of ergonomics in the spatial organization of library buildings  is explained. Lastly, Bahcesehir library
building is investigated in terms of spatial, visual, auditory and thermal
comforts. Through a survey, and on-site observation and measurement methods
were used to evaluate ergonomic factors.  As a result of the study,
ıt has been determined that
the furniture dimensions meet the ergonomic criterias; however, they are ignored in spatial organization.    

Anahtar Kelimeler

Ergonomic, Library building, Space organization

KÜTÜPHANE YAPILARININ MEKANSAL ORGANİZASYONUNUN ERGONOMİK AÇIDAN DEĞERLENDİRİLMESİ: BAHÇEŞEHİR ÜNİVERSİTESİ KÜTÜPHANE BİNASI ÖRNEĞİ

Öz

Eğitim insan yaşamında
kesintisiz devam eden bir süreçtir. Kütüphaneler eğitimin
sürekliliğini sağlayan en önemli kurumlardandır ve gerekli her türlü teknolojik
bilgi ve materyalle donatılmış olmalı, çağın değişikliklerine uyum
sağlamalıdır. Bunun için personelin verimliliğini, kullanıcıların kütüphaneyi kullanım
isteklerini arttıracak mekanların ve mekanı oluşturan iç donatım elemanlarının
bulunması gereklidir. Mekansal organizasyon sırasında ergonomi kavramına önem
verilmesi ile çevresel faktörler ve insan üzerindeki etkileri kontrol altına
alınmış olacaktır. Çalışma, sağlıklı kütüphane mekanlarının tasarlanabilmesi
için ergonomik ölçütlerin ve düzenlemelerin gerekliliğinin ortaya konulması,
incelenmesi ve koşulların iyileştirilmesi açısından katkı sağlamak amacındadır.
Bu bağlamda, Beşiktaş ilçesinde eğitim kurumlarının yoğun olarak konumlandığı
dikkate alınarak; kullanım yoğunluğu ve kullanıcı çeşitliliğinden dolayı
Bahçeşehir Üniversitesi kütüphane binası örneklem alan olarak seçilmiştir.
Çalışmanın ilk bölümünde, mekânsal organizasyon aşamalarıyla ergonomi ölçütleri
arasındaki ilişki açıklanmıştır. İkinci bölümde, kütüphane binalarının mekânsal
organizasyonunda ergonominin yeri antropemetrik, fizyolojik, psikolojik,
enformasyon, organizasyon ve emniyet boyutlarıyla ortaya konmuştur. Üçüncü
bölümde, Bahçeşehir Üniversitesi kütüphane binasının fiziksel bileşenleri
incelenmiş; mekânsal, görsel, termal ve işitsel konfor koşulları ortaya
konularak kullanıcılar açısından uygunlukları irdelenmiştir. Kütüphane
binasındaki ergonomik ölçütler, gözlem ve ölçüm tekniklerinin yanında,
personelle derinlemesine görüşme ve kullanıcılarla anket yapılarak
değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda, sandalye, çalışma masası, kitaplık
gibi donatıların ergonomik koşulları sağladığı ancak mekanın planlanmasında,
donatıların organizasyonunda ergonomik kriterlerin göz ardı edildiği
saptanmıştır. Kullanıcı okuma salonlarında kitaplıklar ve masalar arası
geçişlerde sorunlar tespit edilmiştir. Personel ofis mekanlarının boyutları,
havalandırma, aydınlatma faktörleri açısından yetersiz bulunmuştur. Yapı
yeniden işlevlendirildiği için mekansal organizasyon
sırasında bazı ergonomik ölçütler dikkate alınamamıştır.    

Anahtar Kelimeler

Ergonomi, Kütüphane binaları, Mekansal organizasyon

Kaynakça

• Blasingame, Ralph. “Future Patterns of Library Development”. Ernest R. Deprospo, Jr. (Ed.). The Library Consultant Role and Responsibility. New Brunswick: Rutgers University, 1969.
• Bube, Judith Lynn. 1985. "The Ergonomics \ Human Factors Approacs to Health Sciences Libraries." Bulletin of Medical Library Association, 73(3); 254- 258.
• Erbuğ, Çiğdem. 1987. Desiqninq Automated Office. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara; Hacettepe Üniversitesi.
• Ercan, Mustafa Nazmi. 1988. "Çalışma Yerlerinin ve Yaşam Ortamlarının Ergonomik Şekillendirilmelerinde Genel Prensipler." İTC Milli prodüktive Merkezi 1. Ulusal Ergonomi Kongresi. Ankara; MPM.
• Faulkner-Brown, Harry. “Some Thoughts on The Design of Major Library Buildings”. Marie-Françoise Bisbourck and Marc Chauvenic (Ed.). Intelligent Library Buildings. München: K.G. Saur, 1999.
• Galvin, R. Hobi. 1963. Halk Kütüphaneleri Binaları. Martin van Buren. Ankara; Unesco.
• Küçükcan, Berrin (2007). Üniversitelerde Kütüphane Binaları Kullanım Verimliliğinin Yapı Biyolojisi Açısından İncelenmesi, Türk Kütüphaneciler Derneği İstanbul Şubesi, İstanbul.
• Michaels, Andrea. “Design Today”. Wilson Library Bulletin, LXII, 8, Nisan 1988: 55-57.
• Onat, Esen. 1982(a). Mekansal Düzenin Kuruluşu ve Mimarlıkta Tasarlama Üzerine Kavramsal Bilgiler. Ankara; ADMMA.
• Onat, Zeynep. 1989. Halk Kütüphanelerinin Mekansal Organizasyonu. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara; Hacettepe Üniversitesi.
• Pierce, W.S. Furnishing the Library Interior. New York: Marcel Dekker, 1980.
• Schultz-Jones, Barbara and Oberg, Dianne (Eds.) (2015). IFLA School Library Guidelines, 2nd rev. ed., IFLA, Den Haag.
• Şener, Hasan. 1979. "Tasarlayıcıya Verilecek Mimari Programların İçerk Sınırları İfade Biçimleri ve Endüstrileşmiş Bina Açısından Değerlendirilmesi." Yapı Araştırma Enstitisü Bina Programlama Semineri. Ankara; Tübitak.
• Thompson, Godfrey. Planning and Design of Library Buildings. London: Butterworth Architecture, 1989.
• Velleman, R. A. “Library Adaptations for The Handicapped”. Library journal, XCIX, 18, Ekim 1974, 2713-2716.
• Zahoar, Robert L. “Library Lighting” Guidelines for Library Planners. Keith Doms & Howard Rovelstad. Chicago: ALA. 1960.