Türkçe ve Sınıf Öğretmeni Adaylarının Dinleme Stratejilerinin Değerlendirilmesi

Year 2010, Volume: 1 Issue: 29, 39 - 55, 01.12.2010

Adnan Karadüz

Abstract

Dinleme, öğrenmede temel dil becerilerinden birisidir. Bilgi birikimlerinin önemli bir kısmını dinleme yoluyla öğrenen bireylerin dinlemede kullandıkları stratejiler oldukça önemlidir. Her türlü öğrenme ortamlarında dinleme becerisi kazanan insan, formal eğitimdeki öğrenmelerinde hem dinleme becerilerini kullanmakta hem de geliştirmektedir. Öğ- renme ortamlarında öğrenciler bilişsel, duyuşsal becerileri ve beden dilleriyle birtakım stratejiler kullanırlar. Derslerde bu stratejilerin zengin ve çoklu oluşu öğrenmeyi etkiler. Bu yüzden bu araştırmayla üniversite öğrencilerinin öğrenme ortamlarında kullandıkları dinleme stratejileri araştırılmaktadır. Bu araştırma nitel durum araştırmasıdır. Araştırmanın problem cümlesi öğretmen adaylarının dinleme sırasında kullandıkları bilişsel, duyuşsal ve beden diline yönelik stratejileri tespit etmeye yöneliktir. Araştırmada veriler, sınıf öğretmenliği ve Türkçe öğretmenliği bölümünde 3. sınıfta öğrenim gören 34 öğrenciyle yapılan yazılı görüşme ve odak grup görüşmesi yoluyla elde edilmiştir. Veriler betimsel analiz yöntemiyle değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre birçok duyuşsal unsurla birlikte, öğretimdeki yakla- şımlar öğretmen adaylarının dinleme becerilerini sınırlamaktadır. Türkçe ve sınıf öğretmeni adayları öğrenme ortamlarında çoklu ve zengin dinleme stratejilerini kullanmamaktadırlar

Keywords

Dinleme Stratejileri, Öğrenme, Ortamı, Öğrenci

THE EVALUATION OF LISTENING STRATEGIES OF TURKISH LANGUAGE AND PRIMARY STUDENT TEACHERS

Abstract

Listening skill is one of the main language skills in learning. For the individuals who acquire most of their knowledge accumulations via listening, the strategies they use for listening are crucial. Acquiring listening skills in any kind of learning environment, a person not only uses these skills, but also advances them. In learning situations, students use certain strategies by their cognitive, sensory skills and body language. When the collection of these strategies becomes rich, it promotes learning. For this reason, undergraduate students’ listening strategies in their classes were investigated in this study. This is a descriptive study with a qualitative approach. The purpose of the research is to investigate cognitive, sensory and body language strategies of student teachers that they use during listening. The data was collected through written conservations and focus group interviews with primary and Turkish language student teachers who were in their third year of the study. The number of participants of the research is 34. The data were analyzed by using descriptive analysis methods. According to findings of the research, alongside many sensory parameters, approaches used in teaching limit students’ listening skills. As a result, primary and Turkish language student teachers cannot use rich and multi- listening skills.

Keywords

Listening Skills, Learning Environments, Students

References

• Akyol, H., Yeni Programa Uygun Türkçe Öğretim Yöntemleri, Kök Yayıncılık, Ankara, 2006.
• Cohen, A. D., & Dörneyi, Z., “Focus on the language learner: Motivation, Styles,
• and Strategies”, In N. Schmitt (Ed.), An Introduction to Applied71 Linguistics, Arnold, London, 2002, pp. 170-190.
• Cemiloğlu, M., İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi, Alfa Yay., İstanbul, 2001.
• Demirel, Ö., İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi, İstanbul MEB Basımevi Yayınları, Ankara, 1999.
• Doğan, Y., “İlköğretim Yedinci sınıf Öğrencilerinin Dinleme Becerilerini Geliş- tirmede Etkinlik Temelli Çalışmaların Etkililiği”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Bahar 2008, 6(2), s. 261-286.
• Duman, B., Neden Beyin Temelli Öğrenme, Pegema Yayınları, Ankara, 2007, s. 358.
• Ergin A., Birol C., Eğitimde İletişim, Anı Yayıncılık, Ankara, 2005.
• Güneş, F., Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma, Nobel Yayınları, Ankara, 2007, s. 73.
• Kenneth, D. Moore, Öğretim Becerileri (Çev. N. Kaya, Ed. Ersin Altıntaş) Nobel Yay., Ankara, 1999.
• Özbay, M., Bir Dil Becerisi Olarak Dinleme Eğitimi, Ankara, Akçağ Yay., 2005.
• Özbay, M., ‘’Türkçe Öğretiminde Dinleme Becerisini Geliştirme Yolları’’, Türk Dili Dergisi, 589, 2001, s. 9-15.
• Sever, S. Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme, Anı Yayıncılık, Ankara, 2000.
• Berfu, T. K., Güven, B., “Stratejileri Kullanımının Öğrencilerin Akademik Başarı- ları, Hatırda Tutma Düzeyleri ve Derse İlişkin Tutumları Üzerine Etkisi”, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt IV, Sayı II Aralık 2007, s. 1-20.
• Ungan, S. İlköğretimde Türkçe Öğretimi (Editör: A. Kırkkılıç, H. Akyol), Pegema Yayınları, Ankara, 2007.
• Yıldırım A., Şimşek H., Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Ya- yıncılık, Ankara, 2006.
• Yıldız, C., Okur, A., Arı, G., Yılmaz, Y., Yeni Öğretim Programına Göre Kuram- dan Uygulamaya Türkçe Öğretimi, Pegema Yayınları, Ankara, 2008.
• Yıldız, C., Ana Dili Öğretiminde Çağdaş Yaklaşımlar ve Türkçe Öğretimi, Pegema Yayınları, Ankara, 2003.
• Yüksel, H., Etkili İletişim, (Ed. U. Demiray), Pegema Yayınları, Ankara, 2008.