Evaluation of Sustainability Reporting Process and Turkish Sustainability Reporting Standards in the Light of Current Developments

Year 2024, Volume: 20 Issue: 2, 444 - 458, 30.12.2024

Nurettin Özdemir

Abstract

In recent years, the concept of sustainability has become one of the most important and emphasized issues in the field of accounting and management as in many other disciplines. Destructive events such as global warming, climate change, forest fires and melting of polar ice caps, which closely affect the whole world, have revealed the importance of the concept of sustainability on the one hand, and on the other hand, it has made it obligatory for countries to develop strategies related to sustainability. This situation has also closely affected the financial reporting process and caused the expectations of financial information users to change. In the past years, users who were only interested in and satisfied with the financial information of enterprises have started to demand information on the activities of enterprises in the field of sustainability in recent years. In order to meet the demands of financial information users, international studies have been carried out and continue to be carried out. In this context, ISSB was established in 2021 and as a result of the studies carried out by the relevant institution, IFRS S1 and IFRS S2 standards were published in June-2023. Efforts have also been made in Turkey to harmonize with the standards adopted worldwide. In this framework, KGK, which is responsible for determining and publishing the Turkish Sustainability Reporting Standards, introduced the Turkish translations of the standards published by ISSB in December-2023. The Authority also determined the scope of sustainability reporting and stipulated that the enterprises within the scope of sustainability reporting will be required to report as of 01.01.2024. In this study, an assessment of the importance of sustainability reporting is made and the provisions of TSRS 1 and TSRS 2 standards, which constitute the framework of sustainability reporting in Turkey, are analyzed.

Keywords

Sustainability, Sustainability Reporting, TSRS 1, TSRS 2

Güncel Gelişmeler Ekseninde Sürdürülebilirlik Raporlama Sürecinin ve Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartlarının Değerlendirilmesi

Abstract

Son yıllarda birçok bilim dalında olduğu gibi muhasebe ve yönetim alanında da önem kazanan ve üzerinde en çok durulan konuların başında sürdürülebilirlik kavramı gelmektedir. Tüm dünyayı yakından etkileyen küresel ısınma, iklim değişikliği, orman yangınları ve kutuplardaki buzulların erimesi gibi yıkıcı olaylar bir taraftan sürdürülebilirlik kavramının önemini ortaya koyarken diğer taraftan da ülkelerin sürdürülebilirliğe ilişkin stratejiler geliştirmesini zorunlu hale getirmiştir. Bu durum, finansal raporlama sürecini de yakından etkilemiş ve finansal bilgi kullanıcılarının beklentilerinin değişmesine neden olmuştur. Geçmiş yıllarda yalnızca finansal bilgilerle ilgilenen ve bu bilgilerle yetinen kullanıcılar, son yıllarda ise işletmelerin sürdürülebilirlik alanında yaptığı faaliyetlere ilişkin bilgileri de yoğun bir şekilde talep etmeye başlamışlardır. Finansal bilgi kullanıcılarının artan taleplerini karşılayabilmek amacıyla uluslararası düzeyde çalışmalar yapılmış ve halen de yapılmaya devam edilmektedir. Bu kapsamda, 2021 yılında ISSB kurulmuş ve ilgili kurum tarafından yapılan çalışmalar sonucunda Haziran-2023’te IFRS S1 ve IFRS S2 standartları yayımlanmıştır. Dünya genelinde benimsenen standartlara uyum sağlamak amacıyla Türkiye’de de çalışmalar yürütülmüştür. Bu çerçevede, Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartlarının belirlenmesinden ve yayımlanmasından sorumlu olan KGK, ISSB tarafından yayımlanan standartların Türkçe çevirilerini Aralık-2023’te mevzuata kazandırmıştır. Kurum ayrıca, sürdürülebilirlik raporlaması yapacak işletmelerin kapsamını belirleyerek kapsama giren işletmelerin 01.01.2024 tarihi itibarıyla zorunlu olarak raporlama yapmalarını hükme bağlamıştır. Bu çalışmada, sürdürülebilirlik raporlamasının önemine ilişkin bir değerlendirme yapılarak Türkiye’de sürdürülebilirlik raporlamasının çerçevesini oluşturan TSRS 1 ve TSRS 2 standartlarında yer alan hükümler incelenmiştir.

Keywords

Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilirlik Raporlaması, TSRS 1, TSRS 2

Ethical Statement

Bu çalışma, 15-16 Temmuz 2023 tarihlerinde 1. Uluslararası Uludağ Bilimsel Araştırmalar Kongresinde sunulan “Raporlamanın Yeni Yüzü: Sürdürülebilirlik Raporlaması” başlıklı bildirinin genişletilmiş halidir.

References

• 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu. (2011). T.C. Resmî Gazete, Sayı: 27846. Erişim: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.6102.pdf, Erişim Tarihi: 04.03.2024.
• Adams, R., Jeanrenaud, S., Bessant, J., Denyer, D. & Overy, P. (2016). Sustainability-oriented Innovation: A Systematic Review. International Journal of Management Reviews, Vol. 18, 180–205. DOI: 10.1111/ijmr.12068
• Aksoy, F. (2019). İşletmelerde sürdürülebilirlik raporlama çerçeveleri. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 21 (2), 324-346. http://dx.doi.org/ 10.31460/mbdd.459841
• Ali, W., Mahmood, Z., Wilson, J. & Ismail, H. (2023). The impact of sustainability governance attributes on comprehensive CSR reporting: A developing country setting. Corparate Social Responsibility and Environmental Management, 1–16. https://doi.org/10.1002/csr.2677
• Arkoh, P., Costantini, A., & Scarpa, F. (2023). Determinants of sustainability reporting: A systematic literature review. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 1–20. https://doi.org/10.1002/csr.2645
• Beyazyol, E. & Ataman Gökçen, B. (2023). Sürdürülebilirlik Raporlaması ve BIST Sürdürülebilirlik Endeksine Tabi Şirketlerde Bir Araştırma. Öneri Dergisi, 18 (59), 110-145. DOI: 10.14783/maruoneri.1170235
• Borsa İstanbul (BIST). (2023). Borsa İstanbul’da Sürdürülebilirlik. Erişim: https://www.borsaistanbul.com/tr/sayfa/472/surdurulebilirlik, Erişim Tarihi: 04.06.2023.
• Brundtland Raporu (1987). Erişim Adresi: https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/5987our-common-future.pdf, Erişim Tarihi: 17.01.2024.
• Ertan, Y. (2018). Türkiye’de Sürdürülebilirlik Raporlaması (2005-2017). Journal of Accounting and Taxation Studies, 11 (3), 463-478. DOI: 10.29067/muvu.410926
• IAASB (International Auditing and Assurance Standards Board), Erişim: https://www.iaasb.org/consultations-projects/sustainability-assurance, Erişim Tarihi: 10.03.2024.
• IFAC (International Federation of Accountants), Erişim: https://www.ifac.org/knowledge-gateway/contributing-global-economy/publications/state-play-sustainability-disclosure-assurance-2019-2021-trends-analysis, Erişim Tarihi: 10.03.2024.
• IFRS-A (International Financial Reporting Standards Foundation), Erişim: https://www.ifrs.org/news-and-events/news/2022/03/issb-delivers-proposals-that-create-comprehensive-global-baseline-of-sustainability-disclosures/, Erişim Tarihi: 23.02.2024.
• IFRS-B (International Financial Reporting Standards Foundation), Erişim: https://www.ifrs.org/issued-standards/ifrs-sustainability-standards-navigator/, Erişim Tarihi: 23.02.2024.
• Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Başkanlığı (KGK). TSRS 1 Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler Standardı. Erişim: https://www.kgk.gov.tr, Erişim Tarihi: 01.03.2024.
• Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Başkanlığı (KGK). TSRS 2 İklimle İlgili Açıklamalar Standardı. Erişim: https://www.kgk.gov.tr, Erişim Tarihi: 01.03.2024.
• Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Başkanlığı (KGK). GDS 3000 Tarihî Finansal Bilgilerin Bağımsız Denetimi veya Sınırlı Bağımsız Denetimi Dışındaki Güvence Denetimleri. Erişim: https://www.kgk.gov.tr, Erişim Tarihi: 01.03.2024.
• Kamuoyu Aydınlatma Platformu (KAP). Endeksler. Erişim: https://www.kap.org.tr/tr/Endeksler, Erişim Tarihi: 06.03.2024.
• KGK-A (Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Başkanlığı). Soru ve Cevaplarla Sürdürülebilirlik Raporlaması, Erişim: https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Sustainability/Soru_ve_Cevaplarla_Surdurulebilirlik_Raporlamasi_30_05_2023-.pdf, Erişim Tarihi: 03.06.2023.
• KGK-B (Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Başkanlığı). Erişim: https://www.kgk.gov.tr/surdurulebilirlik-hakkimizda, Erişim Tarihi: 22.02.2024.
• KGK-C (Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Başkanlığı). Uluslararası Standartlarla Uyumlu Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartlarının Belirlenmesi ve Yayımlanması Duyuru Metni. Erişim: https://www.kgk.gov.tr, Erişim Tarihi: 04.06.2023.
• KGK-D (Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Başkanlığı). Erişim: https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Sustainability/Uluslararas%C4%B1%20Menkul%20K%C4%B1ymetler%20Komisyonlar%C4%B1%20%C3%96rg%C3%BCt%C3%BC-duyuru.pdf, Erişim Tarihi: 01.03.2024.
• Landrum, N. E. & Ohsowski, B. (2017). Identifying Worldviews on Corporate Sustainability: A Content Analysis of Corporate Sustainability Reports. Business Strategy and the Environment Bus. Strat. Env. 27, 128–151. DOI: 10.1002/bse.1989
• Öktem, B. & Öktem, R. (2022). Sürdürülebilirlik Raporlamasının IFRS Kapsamında Değerlendirilmesi: Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 44 (2), 283-302. DOI: 10.14780/muiibd.1225248
• Özsözgün Çalışkan, A. (2012). Sürdürülebilirlik Raporlaması. Journal of Accounting and Taxation Studies, 5 (1), 41-68. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/muvu/issue/59984/866226
• Paridhi & Arora, A. (2023). Sustainability reporting: Current state and challenges. Business Strategy and Development, 6 (3), 362-381. https://doi.org/10.1002/bsd2.244
• Rahi, A. F., Johansson, J., Blomkvist, M. & Hartwig, F. (2023). Corporate sustainability and financial performance: A hybrid literature review. Corparate Social Responsibility and Environmental Management, 31 (2), 801-815. https://doi.org/10.1002/csr.2600
• Saban, M., Küçüker, H. & Küçüker, M. (2017). Kurumsal Sürdürülebilirlik ile İlgili Raporlama Çerçeveleri ve Sürdürülebilir Raporlamada Muhasebenin Rolü. İşletme Bilimi Dergisi (JOBS), 2017; 5(1): 101-115. DOI: 10.22139/jobs.291818
• Schaltegger, S., Christ, K. L., Wenzig, L. & Burritt, R. L. (2022). Corporate sustainability management accounting and multi-level links for sustainability – A systematic review. International Journal of Management Reviews, 24, 480-500. https://doi.org/10.1111/ijmr.12288
• Sermaye Piyasası Kurulu (SPK). Erişim Adresi: https://spk.gov.tr/surdurulebilirlik, Erişim Tarihi: 04.03.2024.
• Temiz, H., Şeker, Y. & Özdemir, F. S. (2022). Sürdürülebilirlik Raporlaması ve Bağımsız Güvence Kararlarının Belirleyicileri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 17(3), 862 – 892. DOI: 10.17153/oguiibf.1147346
• Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları Uygulama Kapsamına İlişkin Kurul Kararı (2023, 29 Aralık). Resmî Gazete (Sayı: 32414 (Mükerrer). Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/12/20231229M1.pdf
• Vurro, C., Romito, S., Costanzo, L.A., Ghobadian, A. & Russo, A. (2024). Alliance management capabilities in sustainability-oriented collaboration: Problematization and new research directions. International Journal of Management Reviews, 26, 8–33. https://doi.org/10.1111/ijmr.12346
• Yücel, S. (2023). Blokzincir Teknolojisinin Sürdürülebilirlik Raporlamasına ve Denetimine Etkisi. M. Beybur (Ed.), Blokzincir Merkezli Güncel İş Modelleri. Gazi Kitabevi. https://www.researchgate.net/publication/370375645, 279-312.